Lê Duy Đoàn

ĐIẾU VĂN TƯỞNG NHỚ

BẠN HỒ ĐẮC DUY ( CHS QH 61-64 )

Thưa chị Á Nam và quý vị trong quyến thuộc cùa anh Hồ Đắc Duy
Cùng các bạn hữu Quốc Học Huế niên khóa 61-64 thân mến,

Thưa quý vị,

Trong không khí trang nghiêm và nhuốm nỗi buồn mất mát người thân mến của chúng ta, một cựu học sinh Quốc Học, tôi thay mặt các bạn cùng học chung một lớp niên khóa 1961-1964 ở trường Quốc Học Huế có vài lời thưa với gia đính anh Duy và các bạn

Giây phút này lòng tôi đang dâng lên những cảm xúc thương yêu, quý mến và trân trọng một người bạn tài hoa và đức độ, rất gần gũi và thân tình đã rời cõi tạm đi xa. Càng thương mến lắm thì sự thương tiếc của chúng tôi càng nhiều. Đó là người bạn mà chúng tôi có thể thoải mái gọi xưng hô “ mi tau” như thời còn đi học chung mái trường Quốc Học Huế thân yêu, Đó là người hay mở đầu câu chuyện của mình bằng câu: “ Ê, chừ tau nói tụi bay nghe nghe!...” và thỉnh thoảng nói với bạn học nào đó một cách không kiêng dè “ Thằng ni ngu ghê…”. Nói như thế để biết rằng chúng tôi thân nhau ghê lắm mới được nói với nhau bằng giọng thân tình như thế mà không ai giận ai! Chắc những người bạn học của chúng tôi cũng có sự đồng cảm với giòng cảm xúc này.

Hồ Đắc Duy chắc hẳn biết rắng chúng tôi quý mến anh nhiều lắm. Niềm quý mến đó không phải chỉ có riêng chúng tôi mà chắc là nỗi niềm chung của những đồng nghiệp, những bịnh nhân, những người quen biết với anh vì anh là cựu sinh viên Y khoa Huế giỏi giang, một vị bác sĩ đầy năng lực và đức độ, một cây bút viết về chuyên môn ngành y và nghiên cứu lịch sử rất là sắc sảo, một nhà hoạt động thiện nguyện không biết mệt mõi và đặc biệt hơn hết anh là người viết được bộ ĐẠI VIỆT SỬ THI.

Chúng tôi và con cháu chúng tôi đều coi anh là bác sĩ gia đình. Bịnh gì nặng nhẹ chúng tôi đều tới tìm anh và được anh ân cần, chu đáo thăm khám cẩn thận và tư vấn y khoa tận tình. Nhiều người già cả không đến được phòng khám, anh phải cất công đến thăm khám tại nhà. Những người lao động nghèo cực anh khám miễn phí và tặng họ thuốc men. Thời buổi này, trong khi một số bác sĩ lấy tiền khám 1 lần là 80-100 ngàn thí anh chỉ nhận 20-30 ngàn cho một lần khám. Y đức của anh trong việc khám chửa bệnh thật trong sáng và quý hóa, ít ai bì kịp.

Những bài viết chuyên môn y khoa về các đề tài bịnh lý của anh, đặc biệt là trong lãnh vực “tình dục học” thể hiện một con người luôn tìm tòi nghiên cứu những kiến thức cập nhật của y khoa hiện đại. Những bài viết về lĩnh vực sử học của anh được giới chuyên môn đánh giá cao vì anh luôn lật tìm những sự thật lịch sử che dấu đàng sau những trang sách cổ. Gia tài đồ sộ những bài viết cuả anh trong 2 lĩnh vực này là kho tàng giá trị và rất đáng nễ.

Năm 1999, cơn lụt lịch sử thế kỳ ở các tỉnh miền Trung, nhất là Thừa Thiên-Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi chịu thiệt hại nặng nề về người và của. Lúc đó anh vừa mới lắp đặt internet. Anh chuyển email cho các bạn ở nước ngoài và trong nước cập nhật thộng tin tình hình bảo lụt ở Huế từng ngày một. Sau đó, anh hình thành một nhóm thiện nguyện nhận tài trợ do bà con ờ nước ngoài và trong nước quyên góp. Các thành viên do anh mời gọi ở Việt Nam ( hầu hết là cựu học sinh Quốc Học như các anh Nguyễn Chí Phước, Dương Đình Hiệp, Võ Xuân Quang…) cùng đi với anh, đã đem quà cứu trợ đến tận tay bà con Thừa Thiên- Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi khi nước lụt chưa rút hết. Những chuyến cứu trợ tiếp nối ở Miền Trung, Đồng Tháp, Tân Châu, Thủ Thừa khi có thiên tai cũng được nhóm bạn của anh Duy thực hiện với lòng mong mỏi xoa dịu phấn nào nỗi đau khổ của đồng bào! Tấm lòng với quê hương và thông cảm sự lầm than của quần chúng của nhóm thiện nguyện các anh thật đáng trân trọng,

Anh Duy đi câu cá cùng với anh Nguyễn Văn Phúc A, Võ Xuân Quang... ngày chủ nhật hàng tuần. Mấy đứa bé xúm lại lượm mấy tờ giấy gói mồi câu lên đọc ngấu nghiến. Thấy như thế, các anh nghiệm ra nhu cầu đọc sách của trẻ em vùng sâu, vùng xa đô thị. Lần sau, các anh đem vài quyển sách thiếu nhi, các cháu nhận quà tặng với niềm vui và lòng biết ơn vô hạn. Thế là ý tưởng đem chữ nghĩa và kiến thức cho người dân các xã vùng xa đô thị được các anh Duy, Phúc, Quang, Dương Đình Hiệp, Lê Hữu Thận, Lê Văn Tạo, Nguyễn Chí Phước bàn bạc, kiếm nguồn tài trợ, xin và mua sách, kiếm nơi có nhu cầu, người quản lý sách và chuyển kệ sách và sách về các nơi xa. Công việc cực kỳ khó khăn vất vả đó được các anh thực hiện bền bĩ trong nhiếu năm. Có cả gần ngàn tủ sách như thế chuyển đến các nơi khắp cả nước. Một lớp trẻ tiếp nối con đường của các anh thực hiện Tủ sách Giải trí và Giáo dục đó cho đến bây giờ. Việc làm đem lợi lạc đến cho nhiều người bằng một tâm thể không vì lợi danh như thế ít ai làm được.

Một hôm Duy ăn phở. Tô phở còn ít bánh phở và chút nước trong tô, Một đứa bé áo quần lếch thếch nhanh tay bưng tô phờ anh ăn thừa lên húp một hơi sạch trơn với vẽ mặt vô cùng khoan khoái. Duy trố mắt nhìn và xúc động muốn rơi nước mắt. Thế là một chương trình “ Bữa ăn ngon cho trẻ em đường phố” được Duy cùng bạn hữu thực hiên ngay. Bắt đầu là 200 trẻ lang thang được mời làm thực khách tại tiệm Phở 2000 sang trọng ở ngay bên hông chợ Bến Thành. Các bữa ăn sáng cho 200 em tại Nhà hàng TIB ở đường Hai Bà Trưng và Nhà hàng Ngọc Lan ở Quận 5, Sài Gòn. Các bữa ăn ngon như thế được nhóm của Duy tổ chức cho các em cơ nhỡ ở Huế, Thủ Đức, Bình Phước, Bình Thuận, Cần Thơ. Hỏi thử ai có tấm lòng với trẻ em rách rưới như thế ?!

Những việc tâm đức và thiện nguyện của anh Duy chúng ta kể ra không hết vì anh âm thầm làm mà chẳng bao giờ khoe khoang. Chẳng hạn: Học bổng thường niên cho học sinh xuất sắc 3 khối lớp 10,11,12 của trướng Quốc Học Huế; Tặng tiền cho kẻ nghèo khó; Thưởng tiền cho học sinh sinh viên đậu đạt; Tài trợ Cô nhi ở chùa Từ Hạnh, Bình Tân… Nhiều, nhiều lắm những việc làm của một con người nhân hậu !

Anh Duy làm quen với thi sĩ Tô Kiều Ngân. Anh chưa bao giờ làm thơ! Anh hỏi anh Ngân về vần và niêm luật của các thể thơ Đường luật, lục bát, liên vận, song thất lục bát… Thế là một loạt bài thơ của anh ra đời. Anh em bằng hữu Quốc Học 61-64 khi nào gặp nhau mà nghe Duy mở tập bản thảo ra và phán “ Chừ, mấy đứa bay nghe tau đọc bài thơ tau mới làm ni hí!! …” là anh em ngồi chịu trận và run. Thế mà qua thể thơ “ Song thất lục bát” anh lại làm thơ như máy. Anh viết kinh Vu Lan, Hòn Vọng Phu bằng thể thơ này. Rồi một ngày, anh khoe “ Tau đang viết bộ Đại Việt Sử Thi” 12.000 câu. Vừa khám bệnh vừa làm thơ! Thế mới tài! Một ngày anh viết hàng trăm câu.

Những chi tiết lịch sử rút ra từ bộ sách “ Đại Việt Sử Ký toàn thư” của Ngô Sĩ Liên chủ biên được Duy biến thành thơ một cách tài tình. Đầu tiên, bộ sách có 12.000 câu, sau nhiếu lần thêm thắt, bây giờ Đại Việt Sử Thi của anh có gần 20.000 câu. Thật không tưởng tượng nổi anh viết được một công trình thơ đồ sộ như thế.

Chúng tôi nhắc lại những điều đặc biệt khác người và hơn người của anh để chúng ta khắc ghi nhân dạng, tài hoa và tấm lòng của anh Hồ Đắc Duy- người bạn cùng thời Quốc Học 61-64 của chúng ta. Nhắc lại để hiểu bạn hơn và thương bạn hơn.

Tính đến nay, anh em bạn học lứa 61-64 của chúng ta ở Sài Gòn đã có 19 người rủ nhau về bên kia thế giới. Chúng ta đều biết rõ ĐỜI LÀ VÔ THƯỜNG nên bạn Duy ra đi sau một thời gian sống chung với bệnh tật là chuyện bình thường của con người. Anh ra đi nhẹ nhàng như chìm vào một giấc ngủ sâu là một điều đáng quý. Chúng ta mừng cho anh vì anh được TỬ AN.

Lý thì như vậy nhưng tình thì lại khác. Tình của anh em Quốc Học 61-64 đối với bạn sâu nặng lắm, nhiều thương mến lắm, bạn Duy có biết không?

Chúng tôi thành tâm cầu nguyện bạn Hồ Đắc Duy ra đi thanh thản về nơi thanh tịnh. Vẫy tay chào nhau mà lòng buồn và tiếc thương vô hạn, bạn chúng tôi ơi!

Sài Gòn, 20/8/2018
Lê Duy Đoàn và các bạn Quốc Học 61-64 bái biệt

 

~~oOo~~


DUY ƠI, BẠN RA ĐI
NHƯ BÓNG THU VỀ.

“Bác… Duy thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.”

Mấy năm trước bạn ta gặp lại,
Ở quê người hải ngoại Cali,
Đọc thơ Nguyễn Khuyến – Dương Khuê,
Hứa suông sẽ “mượn ngày về tiễn nhau”.
Cứ tưởng tếu ngờ đâu lại thật,
Tin bạn hiền vừa mất hôm qua.
Quê hương, tình bạn quan hà,
Biển trời hai cõi phương xa mịt mờ.
Nhớ chi lạ thương hoài thuở nớ,
Bạn hơn mình vài tuổi ngây thơ.
Học trò Quốc Học vu vơ,
Thương o Đồng Khánh làm thơ… con mèo!
Đứa thầy thuốc đứa theo thầy giáo,
Mà tâm hồn gió bão văn chương,
Tài hoa chi giữa đời thường,
Thi ca, biên khảo… ngó đường mà đi!
Hồ Đắc Duy lương y khiêm nhã,
Hồ Đắc Duy đôi ngã văn đàn:
Hồn tự do là bóng trăng,
Mây che không khuất, gió tràn không lay.
Đường thế hệ Đông Tây kim cổ,
Đã xa rồi cái thuở Dương Khuê.
Ta quý nhau và lắng nghe,
Con đường Trung Đạo đi về an nhiên.
Mùa Vu Lan chuông thiền đồng vọng,
Bạn ra đi như bóng Thu về,
Tình người, tình bạn, tình quê,
Thương thương, nhớ nhớ, lắng nghe bụi hồng.
Không hoàn không, chân không rỗng lặng,
Cõi đi về tự tánh bình an.
Duy ơi! Có một vầng trăng,
Sao Mai vừa lặn, bóng Hằng còn đây.

Sacramento, Cali - mùa Vu Lan 2018
Trần Kiêm Đoàn.

_____

a2a góp lời :

Mời đọc đôi bài của anh Hồ Đắc Duy trên mạng lưới toàn cầu :

ĐẠI VIỆT SỬ THI 

https://www.thivien.net/Hồ-Đắc-Duy/author-yXtDTiTilpLLYXqQVOu3Qw

ĐI TÌM DÒNG SÔNG TRONG HUYỀN THOẠI CỦA THIỀN SƯ LIỄU QUÁN:

https://thuvienhoasen.org/a11518/di-tim-dong-song-trong-huyen-thoai-cua-thien-su-lieu-quan-ho-dac-duy

ĐI TÌM NƠI AN TÁNG CỦA THI HÀO NGUYỄN DU TẠI HUẾ

https://thuvienhoasen.org/a8359/di-tim-noi-an-tang-cua-thi-hao-nguyen-du-tai-hue

Lê Duy Đoàn - thơ văn

chân trần

art2all.net