Catalan là một ngôn ngữ địa phương
của một vùng rộng lớn nước Tây Ban Nha (trong đó có thành phố
nổi tiếng Barcelona), và một vùng nhỏ nước Pháp (thành phố chính
là Perpignan). Dù người dân vùng này nói tiếng Tây Ban Nha hoặc
tiếng Pháp, nhưng họ vẫn muốn giữ ngôn ngữ và văn hoá riêng của
họ. Hiện nay, số người nói tiếng Calalan ước lượng mười triệu
người.
« Bài hát của loài chim » là một dân ca quen thuộc nhất trong
văn hoá Catalan, và mặc dù đây là một bài hát mùa Noël, nhưng
người Catalan hát nó trong nhiều dịp khác nhau, như một thông
điệp sống chung hoà b́nh giữa các dân tộc.
Bài này được quốc tế biết đến nhờ nhạc sĩ cello Pau Casals
(1876-1973) phổ biến rộng răi. Là một nhạc sĩ cello hàng đầu thế
giới, ông thường chơi bài này để kết thúc những buổi tŕnh tấu
của ḿnh. Và đặc biệt, năm 95 tuổi, ông đă chơi bài này với ban
nhạc trong « Ngày Liên Hiệp Quốc » 24 tháng 10 năm 1971 để kêu
gọi hoà b́nh thế giới.
Xin được giới thiệu đến các bạn Việt Nam tác phẩm nổi tiếng này,
qua lời Việt tôi viết ra theo tinh thần của bài hát nguyên thuỷ,
gồm hơn mười phiên khúc khác nhau, ở đây chỉ hát phiên khúc đầu
tiên.
El cant dels ocells (Bài
hát của loài chim)
En veure despuntar (Khi thấy hiện lên)
el major lluminar (ánh sáng rực rỡ nhất)
en la nit més ditxosa (trong đêm êm dịu nhất)
Els ocellets cantant (Loài chim hát lên)
a festejar-lo van (chào mừng)
amb sa veu melindrosa (với tiếng thánh thót của ḿnh)
~~oOo~~
Bài hát của loài chim
Bầy chim tung tăng vỗ cánh
Hát lên niềm vui an b́nh
Hào quang nào chiếu sáng đêm yên lành
Kia một hài nhi giáng trần
Lănh lẽo trong đêm mùa đông
Mong đem lại t́nh yêu người xuống trần
Hoạ mi trong đêm cất tiếng
Hát vang mừng qua phố phường
Người ơi cùng đến đón tin vui mừng
Kia một v́ sao dẫn đường
Hăy đến trong đêm mùa đông
Đến đây t́m t́nh yêu để sống cùng
