HOÀNG THỊ BÍCH HÀ
THAO THỨC VỚI
“ NỖI NIỀM VỚI HUẾ”
CỦA NHÀ THƠ HOÀNG TRỌNG
BƯỜNG.
Tôi được anh tin cậy gửi
gắm bản thảo tập thơ “ Nỗi Niềm Với Huế” trước khi gửi đi xin cấp
phép xuất bản. Tính đến nay anh đă có 7 tập thơ riêng và 6 tập thơ in
chung với thi hữu. Anh là một người con của Huế, sinh ra và lớn lên ở
Nguyệt Biều- một ngôi làng xinh đẹp nằm bên bờ tả ngạn Sông Hương. Nơi
đây, tổ tiên anh gốc kẻ chợ- Thăng Long đă Nam tiến theo con đường binh
nghiệp rồi ở lại khai khẩn lập làng từ nửa đầu thế kỷ XVI. Ḍng họ Hoàng
Trọng là một ḍng họ có mặt đầu tiên ở đất Nguyệt Biều. Anh sinh ra
trong một gia tộc có truyền thống khoa bảng dưới triều Nguyễn. Anh em
trong nhà ai cũng chăm lo học hành. Anh lớn lên cũng vào con đường binh
nghiệp, du học Mỹ theo chuyên ngành pilot.
Hoàng Trọng Bường đến với thơ từ lúc c̣n rất sớm với
những “bài thơ c̣n hoài trong vở”. Sau này công việc cuốn hết thời gian
nhưng anh vẫn thích đọc thơ. Anh sưu tầm những bài thơ hay in thành tập,
thỉnh thoảng đọc báo Việt thấy bài thơ nào tâm đắc anh cũng lưu lại
trong sổ tay. Bố anh là một trí thức dưới thời Pháp thuộc, nói tiếng
Pháp giỏi, bị nghi là Việt Minh nên bị thực dân Pháp bắt giam và mất ở
trong nhà giam của thực dân Pháp lúc mẹ anh c̣n quá trẻ một nách 4 đứa
con thơ và một đứa c̣n trong bụng. Mẹ anh đă tần tảo sớm hôm để nuôi con
khôn lớn. Chính v́ thế tập thơ “ Nỗi Niềm Với Huế” anh viết về Huế với
niềm thao thức lúc nào cũng đau đáu về Huế. Anh dành t́nh cảm hết sức
sâu nặng cho mẹ- Người phụ nữ Huế với những phẩm chất nhân hậu, chịu
thương chịu khó, đảm đang chu toàn, vén khéo gia đ́nh và nuôi con ăn
học. Anh thương mẹ với tất cả tấm ḷng của người con chí hiếu.
Tập thơ “ Nỗi Niềm Với Huế” là những ḍng cảm xúc trữ t́nh đậm đà, nỗi
niềm tâm sự sâu lắng từ tâm của tác giả đối với Huế, với những người
thân yêu và đặc biệt là mẹ của anh. Anh có những vần thơ xúc động khi
viết về mẹ, lời thơ như một lời tâm t́nh nhẹ nhàng giản dị mà thổn thức
tận buồng tim. Những kỷ niệm với mẹ ùa về trong kư ức. H́nh ảnh mẹ một
nắng hai sương với công việc vườn tược của gia đ́nh, rơ mồn một như vẫn
bên anh ngày nào.
“ Mấy chục năm rồi mạ nhớ không?
Mỗi lần mạ cuốc cỏ sau vườn
Tay chân mạ xước gai thơ ấy
Con thấy tay gầy máu mẹ tươm”
(Mạ ơi)
Kể sao xiết những vất vả của mẹ một ḿnh bươn chải, làm lụng để nuôi cả
đàn con đang tuổi ăn, tuổi lớn rồi c̣n lo tṛn hiếu đạo với nội ngoại
hai bên.
Anh biết mẹ vất vả bởi v́:
“ Mạ đă v́ bốn đứa con trai
Nặng trên đ̣n gánh mạ hai vai
Tảo tần buôn bán nuôi con lớn
Lá chuối buồng cau mạ chẳng nài”
(Mạ ơi)
Anh cảm thấy hối tiếc v́ lúc bên mẹ th́ cũng không đỡ đần ǵ cho mẹ. Khi
khôn lớn trưởng thành rồi xa mẹ, chưa kịp báo đáp ơn đức cao dày của mẹ
th́ mẹ đă rũ áo đi vào cơi vĩnh hằng. Anh có những câu thơ dồn nén, bật
ra như những tiếng nấc nghẹn ngào nhớ mẹ làm cho người đọc chúng ta cũng
quặn thắt ḷng, đặc biệt với những ai có cùng cảnh ngộ là đă xa ṿng tay
của mẹ th́ nỗi niềm thương mẹ càng thấm thía hơn!
“ Mạ ơi giờ vắng mạ hiền
Đau thương nhớ mạ buồn phiền không nguôi”
( Nỗi Nhớ Nghẹn Ngào)
T́nh yêu dành cho Huế trong thơ anh thật đậm đà sâu nặng, ngôn từ dung
dị chân thành, dễ hiểu. Huế hiện ra trong thơ anh với nỗi buồn cố hữu,
trầm mặc của cố đô cũng là nỗi buồn của kẻ xa quê:
“ Huế đă vào thu vẫn buồn như mây tím
Của sầu đông mang nỗi nhớ trong ḷng”
(Huế đă vào thu vẫn buồn như mây tím)
Anh xa quê do những biến cố ngoài ư muốn của thời cuộc và hoàn cảnh
riêng. Gần nửa thế kỷ trôi qua chưa có dịp trở về nhưng những h́nh ảnh
về Huế vẫn khắc cốt ghi tim. V́ thế anh nhớ rơ như in về những địa danh
thân yêu nơi mảnh đất Cố Đô yêu dấu- nơi anh sinh ra và lớn lên với một
khung trời kỷ niệm không thể nào phai mờ trong tâm trí.
“ Dây trầu xanh Kim Long - vườn quê mạ
Nguyệt quê cha giàn thiên lư năm nào
Gót phân trần ai nỡ để xanh xao
Nhớ câu hát mẹ ru thời thơ ấu
Bao mùa thu t́nh yêu luôn cất dấu
Để mà nghe nỗi nhớ ngập trong ḷng
Thương một thời hưng phế của Hoàng Thành
Nghe tím lịm sầu đông mùa xoan nở”
Những vần thơ anh dành cho Huế thật trang nhă, buồn mà đẹp.
“Cuối hạ rồi nên nắng về hơi muộn
Khiến vần thơ trăng chở vẫn chưa sang
Bên tê Cồn… h́nh như bóng ai sang
Chiều u uẩn hàng cau thôn Vĩ Dạ
Huế là nơi chôn rau cắt rốn của anh và là nơi nâng bước anh đi từ những
kiến thức đầu đời cho đến khi hoàn thành tú tài II để đi vào quân ngũ.
Nhớ về những năm tháng ngày xanh là những kỷ niệm đẹp, lăng mạn và ngọt
ngào c̣n lưu dấu với những luyến tiếc không nguôi.
“Trời cuối hạ xa rồi thời sách vở
Những hẹn ḥ c̣n ươn ướt trong mưa
Trang lưu bút tên ai vừa nỗi nhớ
Trong thơ anh có những dang dở chia ly của mối t́nh chưa vẹn.
“ Thơ ai viết vẫn c̣n hoài dang dở
V́ chờ trông một kẻ vẫn chưa về
Khiến Huế vào thu với chiếc lá tỉ tê
Rơi rưng rức trên đường xưa Thôn Nguyệt”
Đó là những bài thơ nói về t́nh yêu thuở thiếu thời thật đẹp nhưng vật
đổi sao dời nên mọi thứ không thể là bất biến, chiến tranh loạn lạc ly
tán nên t́nh yêu cũng đành dang dở chia ly để lại trong thơ những nỗi
niềm nhớ tiếc, là hoài niệm nhiều man mác bâng khuâng.
“ Một thuở buồn vui giữ trong ḷng
Bây giờ đem gửi lại Kim Long
Xuống thuyền em trở về bên ấy
Bỏ lại đằng sau nỗi nhớ nhung”
( Gửi Lại Kim Long)
Mối t́nh đầu bao giờ cũng đẹp, ngọt ngào, lăng mạn trong trẻo mà thiết
tha dẫu chưa một lần nói lời yêu thương.
“Cuộc hành tŕnh anh nghe ḷng tím Huế
Tím nồng nàn, tim tím của yêu thương
Áo dài em là kỷ niệm cố hương
Cho se thắt một mối t́nh chưa ngỏ”
( Huế tím cuộc t́nh)
Anh bồi hồi nhớ lại buổi tiễn đưa trong một chiều mưa, cảnh vật cũng
nhuốm màu ly biệt, đây là những vần thơ dùng thủ pháp nhân hóa rất thành
công, tạo ra những vần xúc động nhất. Tất cả lưu lại trong tim thành kỷ
niệm khó quên, và cũng lư do để anh yêu Huế và nhớ Huế hơn!
“Chiều mưa ấy ướt hàng cây phượng đỏ
Cho sân ga trào lệ tiễn người đi”
( Huế tím cuộc t́nh)
Nơi xa, bận bịu với những bộn bề cuộc sống nhưng vẫn nhớ về quê hương,
nhớ những kỷ niệm đẹp với một dáng xưa nơi quê nhà. Cảm xúc chất chứa
trong ḷng bấy nay như tràn ra câu chữ.
“ Tôi và nàng thường hay đi qua xóm
Ngắm thanh trà bông bưởi nở đầy cây
Và nhiều lúc cũng trên băi cát này
Đă tản bộ, thả diều chiều lộng gió”
( Lương Quán ngày xưa)
Chiến tranh kết thúc, ngày chia xa không hẹn trước, mỗi người về một
hướng v́ những lư do khác nhau nhưng tấm ḷng anh và t́nh cảm gửi gắm về
người thương thuở ấy vẫn mặn mà như thuở bên nhau. Giọng thơ thật tŕu
mến ân cần, hăy nghe anh thổ lộ.
“Em hăy giữ giùm anh dáng Huế
Giữa Sài G̣n em hăy nhớ đừng quên
Huế của ḿnh, Huế của cả ḷng anh
Dẫu xa cách anh vẫn hoài thương Huế”
( Cho dù em xa Huế)
Thơ Hoàng Trọng Bường trước hết là những ḍng tâm sự giàu chất trữ t́nh
có đan xen tự sự môt cách hài ḥa. Thơ anh là tiếng ḷng thổn thức không
nguôi với Huế, với mẹ và người thân yêu, giàu âm hưởng trữ t́nh và nhạc
tính. Ở thể lục bát, song thất lục bát, thơ ngũ ngôn, thất ngôn hay bát
ngôn…anh đều tỏ ra rất rành trong cách gieo vần, lập tứ... Điều quan
trọng làm nên hồn cốt của thơ anh là cảm xúc chân thành, là tiếng ḷng
rất đỗi chân chất nhưng đậm đà thi vị. Chứng tỏ anh có một t́nh yêu tha
thiết với quê hương. Với khả năng quan sát tinh tế, sâu sắc nên thơ anh
được tạo nên bởi cảm xúc rất thực, rất sống động, những nỗi niềm tâm sự
về quê hương về người thân, về những đổi thay của nhân t́nh thế thái.
Lời thơ trong sáng, giản dị chân thành và dễ hiểu, dễ đi vào ḷng người.
Thơ đối với Hoàng Trọng Bường như một niềm đam mê. Một phương tiện nghệ
thuật anh gửi gắm những tâm t́nh để nhớ về quê nhà, về cuộc đời và t́nh
yêu…Thơ t́nh của anh mang điệu buồn để lại nhiều day dứt không nguôi.
Bạn đọc có cùng cảnh ngộ có thể t́m được tiếng nói sẻ chia đồng cảm với
tác giả. Thơ anh bắt nguồn từ cảm hứng tự sự và trữ t́nh nên nhiều khi
anh viết một mạch từ năm, bảy ..có khi hơn mười khổ thơ, là ghi lại cảm
xúc của anh một cách tự nhiên. Nhiều bài thơ của anh viết khá dài, nếu
như có thể rút lại gọn hơn để bài thơ có tính hàm súc hơn cũng là điều
cần hướng tới. Tuy đôi chỗ c̣n dàn trải nhưng ư tưởng đẹp, cảm hứng và
ngôn ngữ rất riêng đă khơi gợi được t́nh yêu đời, yêu cuộc sống. Tuy
nhiên nếu buộc anh phải dùng tối ưu hóa tính ước lệ tượng trưng của thơ
để câu thơ ít lời hơn th́ e không đủ cho anh diễn đạt câu chuyện của
ḿnh bằng mạch cảm xúc dạt dào tuôn chảy như thế! Cấu trúc thơ anh phong
phú như một phúc điệu, đa thanh, đa âm làm cho cảm xúc thơ chất chứa,
dồn nén chờ dịp tuôn trào, giọng thơ tha thiết bồi hồi. Thơ là tiếng
ḷng mà! Làm sao để chuyển tải những tâm tư chất chứa cơi ḷng nếu như
cứ chú ư vào trau chuốt ngôn từ và làm dáng văn chương. Anh cứ bộc bạch
tâm tư với vốn từ dung dị rất gần với cuộc sống đời thường như thế nhưng
có giá trị biểu đạt cao. V́ vậy thơ Hoàng Trọng Bường đă được rất nhiều
độc giả yêu mến và đón nhận. Mỗi tâm hồn, mỗi người viết như là những
“tiểu vũ trụ” có một phong khác nhau cũng như những vân tay, không ai
giống ai. Điều quan trọng là cảm xúc chân thành. Thơ xuất phát từ trái
tim sẽ đi đến trái tim. Mỗi tác giả sẽ có một lượng độc giả, khi họ t́m
thấy bóng h́nh ḿnh trong đó, cảm thấy như là tác giả đă nói hộ ḷng
ḿnh, “thay lời muốn nói” nghĩa là họ đă t́m được tiếng nói tri âm. T́nh
yêu quê hương sâu nặng, cảm xúc tha thiết dâng trào, ngôn ngữ h́nh tượng
thơ giàu thi vị đă tạo nên cốt cách thi sĩ trong tâm hồn người lính
không quân. Viết về mẹ, về quê hương, về t́nh yêu, anh có nhiều bài thơ
hay. Đặc biệt anh viết về mẹ bài nào cũng xúc động. Tác giả đă kết hợp
giữa bút pháp hiện thực với bút pháp lăng mạn của một hồn thơ giàu chất
suy tư và tính nhân văn đă tạo nên những vần thơ trữ t́nh đằm thắm, ngọt
ngào và lăng mạn, thể hiện một cách sinh động cảm xúc thẫm mỹ. Hoàng
Trọng Bường vẫn đang là một cây bút sung măn của một người say đắm với
thi ca. Độc giả chúng ta có quyền hi vọng và chờ đợi những đóng góp mới
của nhà thơ.
Sài G̣n, ngày 7/3/2021
Hoàng Thị Bích Hà
art2all. net
|