Đêm Nghi Tàm đọc Đỗ Phủ cho vợ nghe
Phùng Quán
Ngoài trời trăng như tuyết Trắng lạnh đến thấu xương Trong nhà vách trống toang Gió ra vào thỏa thích
Hồ khuya sương tịch mịch Trộn nước lẫn cùng trời Con dế chân bờ dậu Nỉ non hoài không thôi
Tựa lưng ghế cành ổi (1) Vai khoác áo bông sờn Tôi ngồi đọc Đỗ Phủ Vợ vừa nghe vừa đan (2)
Đỗ Phủ tự Tử Mỹ Thường xưng già Thiếu Lăng Sinh ở miền đất Củng Cách ta hơn ngàn năm Thơ viết chừng vạn trang Chín ngàn trang thất lạc Người đời sau thu nhặt C̣n được hơn ngàn bài Chỉ hơn ngàn bài thôi Nỗi đau đà Thái Sơn Nếu c̣n đủ vạn trang Trái đất này e chật
Thơ ai như thơ ông Lặng im mà gầm thét Trang trang đều xé ḷng Câu câu đều đẫm huyết Thơ ai như thơ ông Mỗi chữ đều như róc Từ xương thịt cuộc đời Từ bi thương phẩn uất Thơ ai như thơ ông Kể chuyện mái nhà tốc Vác củi làm chuồng gà Đọc lên trào nước mắt
Giữa tuyết trong đ̣ con Đỗ Phủ nằm chết đói (3) Đắp mặt áo bông sờn Kéo hoài không kín gối
Ngàn năm nay sông Tương Sóng c̣n nức nở măi Khóc chuyện áo bông sờn Đắp mặt thơ chết đói
Giật ḿnh trên tay vợ Bỗng nảy một hạt sương Hạt nữa rồi hạt nữa Tôi nghẹn dừng giữa trang
Kéo áo bông che vai Ngồi lặng nghe sương rơi Con dế chân bờ dậu Nỉ non hoài không thôi
Vụng về tôi dỗ vợ Em ơi đừng buồn nữa Qua rồi chuyện ngàn năm Bao nhiêu nước sông Tương
Miệng nói nhưng ḷng nghĩ Ôi thân phận nhà thơ Khác nào thép không rỉ Ngàn năm cũng thế thôi
Đă đi với nhân dân Th́ thơ không thể khác Dân máu lệ không cùng Thơ chết áo đắp mặt
Em ơi nếu Đỗ Phủ Vai khoác áo lông cừu Bụng no đến muốn mửa Viết sao nổi câu thơ Ngàn năm cháy như lửa
Em ơi nếu Tử Mỹ Nhà ở rộng mười gian Rào sắt với cổng son Thềm cao đá hoa lát Chắc ông không thể làm Mưa thu mái nhà tốc
Em ơi nếu Thiếu Lăng Cặp kè vợ béo nứt Một bước là ngựa xe Đứng đi quân hầu chật Đời nào ông lắng nghe Tiếng gào và tiếng nấc Bà cụ xóm Thạch Ḥa Gái quê Tân hôn biệt
Đă đi với nhân dân Th́ thơ không thể khác Dân máu lệ khốn cùng Thơ chết áo đắp mặt
Chính v́ thế em ơi Nhân loại ngàn năm qua Máu chảy như sông xiết Cũng là để cho thơ Sẽ không c̣n phải viết
Những Hành Qua Bành
Nha Cũng là để cho thơ Sẽ không c̣n phải chết Giữa tuyết trong đ̣ con Đắp mặt áo bông sờn
Đừng buồn nữa em ơi Chuyện ngàn năm ngàn năm
----------------------------------------------
Năm 1969 tôi sống trong cái túp lều bên Hồ Tây , thôn Nghi Tàm. (1) Nhà không có ghế , tôi chặt mấy cành ổi chết , buộc lại thành cái ghế. (2) Vợ tôi tháo chiếc áo cộc tay cũ mặc đă mười năm, nối lại từng mẩu len một, đan cho đứa con trai đầy năm một chiếc áo dài tay. (3) Đỗ Phủ chạy giặc trên chiếc đ̣ nhỏ trên sông Tương , nhịn đói đă mười ngày. Sau đó được chức sắc trong vùng biết tin , đem rượu thịt mời ông. Ông ăn uống no say rồi chết . Người Trung Quốc gọi là thực thương (bị thương v́ ăn) Như vậy h́nh thức là chết no mà nội dung là chết đói ( chú thích của Phùng Quán )
|