qua suối
mây hồng
phạm thiên thư

Tôi đang ngồi trên một
chiếc ghế, một chiếc bàn viết gỗ nâu đặt ngay khung cửa sổ nhìn
xuống khu đất cỏ xanh nằm xuôi hai bên con sông đọng nước tịch
mịch.Khung cửa này là lối ngõ của hoàng hôn, của trăng sao, hoa cỏ
và cả những tiếng chim lạnh buốt hắt vào tâm thức tôi mỗi chiều.Tất
cả thế giới đó kết lại làm huyết bào nuôi dưỡng khí chất, nuôi dưỡng
mảnh thân thể hiu hắt, rừng núi của những dù nấm hóa thân làm tinh
tú mỗi đêm.Tôi , nuôi dưỡng tạo vật trong mình, cưu mang tất cả nhật
nguyệt mất máu ...Tôi tựu thành con xoáy khủng khiếp của vô lượng
hành tinh lấp lánh trong dòng ngân hà xa xăm.Tôi là một kết hợp dồn
nén của tinh lực vũ trụ, của những dải mây huyền bí nhất, những mạch
nguồn sâu thẳm nhất như bầy ngựa xanh chuyển vó, như ngàn ngàn con
sông mang hoa lá dồn về.Tôi là đại dương nơi bão gío hát ca, nơi tụ
đọng lớn lao của nước mắt loài người.
Những ống máu trong tôi cuồng nộ như trăm ngàn dòng Hồng Hà mang cát
đỏ nuôi dưỡng hình hài.
Trái tim tôi: Một nửa là cao nguyên Tây Tạng, nơi nghi ngút tuyết
bay, nơi tím ngắt mặt trời, và một nửa là vực sâu của đại dương. Mỗi
nhịp đập là lãng đãng mây bay, là gầm gừ biển lớn, là muốn xô
nghiêng cánh cửa Âm, Dương, là vẫy gọi mặt trăng đầu thai vào mặt
trời để trần gian chìm toàn thể trong bóng tối thân mật, vắng vẻ,
vĩnh cửu của mọi nhãn pháp so đo.
Bây giờ thỏi nến vàng ệch lù mù trước mặt, chỉ đủ sức quyến rũ những
con dế lang thang, những cánh bướm bỏ sương mù vào sưởi ấm.Tôi rất
quý những bạn láng giềng này, những khúc ca, những cuộc chơi rong
trọn kiếp, mà không bao giờ tìm thấy giữa loài người.Tất cả mọi
tiếng ca chỉ còn lại trong tiếng rú thống thiết của ý thức thất
bại.Tất cả mọi bước chân rong ruổi là những bước chạy trốn tù ngục
tự thân.Cũng dưới ngọn lửa này, những trang kinh càng trở nên héo úa,
những trang giấy nghi ngút tà dương.Mỗi phiến giấy thơm trở nên một
chiếc lá khô xào xạc, những chiếc lá cuối mùa của một cồn rừng gìa
thâm u vắng vẻ.Những nét chữ cổ hiện thân từng đốt xương mục, từng
nhành củi đeo đét thì thào, từng cỗ xương chim rã nát, từng mảnh sỏi
vô hồn ...Tất cả chỉ còn là bèo bọt lênh đênh trên cơn hồng thủy ý
niệm dâng ào ạt trong tôi.Tôi hú gọi mật nghĩa về nhập xác.Tôi
chuyển tinh năng vào từng ngữ ngôn hồi sinh.Tôi kết tinh tú lại làm
dòng kinh thơ nhật nguyệt.Tất cả bừng sáng trên một tâm địa huy
hoàng.Mỗi dòng kinh Kim Cương là một suối tóc biêng biếc hiu hiu, là
sợi mưa thu lãng đãng, là một lấm chấm hoa đào, là sợi hương thơm
tan loãng từng mây, là dế đá ngủ giữa mặt trăng và đàn ca não nuột,
là Nhị tướng giao nhau đẻ ngược ra Đấng vô cùng.Tôi gọi hồn thiên
thu nhập với gang tay.Tôi chiêu vía vô cùng hiện giữa sương bụi.Tôi
đốt xác hoàng hôn làm triêu dương mở mắt.
Mỗi dòng kinh thơ, là một mạch máu.Mỗi mạch máu là dòng tinh khí mặt
trời, là một hơi thở bão tố.Tôi thở bằng kinh thơ, cưu mang từng túi
phổi.Tôi đâm nổ ý thức tôi cho những dòng kinh vọt ra như vô vàn cây
mống trời.Nút xoáy tinh lực không còn, tôi vỡ tung như trăm ngàn
mảnh mây hào quang kiêu ngạo vỗ cánh vào vũ trụ.Mỗi chữ, mỗi nét mực
xanh là mỗi cô đọng tinh lực vũ trụ.Sức mạnh của một biển cả thu gọn
trong nét chữ bùa chú ngàn cân dưới cán bút ấn quyết xẻ núi.Tôi chỉ
còn là kết hợp tạm bợ của sa mạc ý niệm, nằm chờ tiếng réo huyền bí
của gío rừng tóc vô lượng dòng kinh.Tôi còn vô lượng chiếc kén tơ
của con tằm đang mọc cánh thoát hình vỗ cánh ra đi làm trăng sao
vằng vặc.
Bây giờ đúng ba giờ đêm.Mỗi vị sư là mỗi thế giới tịch mịch, mà mỗi
gian phòng là những cảnh giới vũ trụ riêng biệt.Quí thầy ngủ yên ấm
như một bóng trăng hiền từ trong giọt sương.Chỉ còn tôi và dòng sông
dưới kia vẫn tỉnh thức cô quạnh.Tôi phải thức với dòng sông, thức
vĩnh cửu cho dòng sông chảy mãi, tôi chợt bâng khuâng trước một bóng
bóng dáng trên tường.Không đó chỉ là chân dung của tổ Bồ-Đề vác
thuyền trượng khai thị trên vai, treo chiếc giầy cỏ vi mạt vô minh
như một chấm than chênh vênh cuối cùng; chiếc giầy duy nhất đạp lên
Nhị tướng để lìa cả sự ra đi.Trở về và ra đi cũng chỉ là sự gỉa
danh, chỉ sự lênh đênh của cuộn mây trắng.Trở về chỉ là sự ra đi
trùng sinh, sự ra đi nhập diệu, vì hoàng hôn bên này là triêu dương
bên nọ, cũng như lá cờ vĩnh cửu chỉ tung bay trong nhận thức, dòng
sông chỉ chuyển dịch trong huyết mạch, bia mộ chỉ là bia mộ của ảo
tưởng thường tại; ảo tưởng này là biến chứng của tâm bệnh tham chấp
và mê loạn.
Sự chết không phải là sự trở về mà là sự ra đi đột biến, sự vượt cầu
vào mây khói.Cây cầu lửng như là dấu nối ngắn ngủi giữa hai đầu của
sự vô cùng - là một ảo giác hiện nổi lên giữa vô cùng tím ngắt cỏ
hoa.Cỏ hoa là hiện thân của vô cùng vi diệu.Kẻ yêu cỏ hoa là kẻ đi
vào vô cùng.Tình yêu là chân tướng của vô cùng - chim non trong hốc
cây - Mẹ dậy tiếng hót trìu mến - Ngụ từ bất tuyệt thiên thu.Ngụ từ
là liếc mắt mầu nhiệm.Ngụ từ là ngọn tóc bâng khuâng.Ngụ từ là tiếng
em nước suối.Ngụ từ là tiếng bồ câu gù nhau trong hốc cây.Ngụ từ là
con chim nho nhỏ tha cỏ lên cành.Ngụ từ là câu hỏi vu vơ:Sao em áo
xanh đã vàng lệ đợi.Ngụ từ là muôn về trong một.Ngụ từ là ngôn ngữ
tinh nguyên.Ngụ từ là nụ cười mầu nhiệm.Ngụ từ là ẩn tích của ngôn
ngữ.Ngụ từ là ngụ từ.
Kẻ lữ thứ qua cầu, muốn mau qua cầu như một cơn mưa thu, vì đường
còn xa, còn bao nhiêu núi cao mây trắng cám dỗ, còn bao nhiêu cồn
hoa suối mát đợi chờ, rồi đến một thị trấn nào đó ít lâu lại làm lại
cuộc ra đi.Vì máu huyết thường hằng sôi động ra đi.Tôi rất thèm
những chuyến xe chợ xọc xạch, vừa mang tôi đi, vừa dằn vặt tôi, cũng
như tôi vừa ra đi vừa dằn vặt mình trọn kiếp.Tôi chán ngán hết mọi
tỉnh lị.Tôi thèm một chỗ ngồi bên cửa xe, hút một cối thuốc, nhìn
lên cây cao lãng đãng sương dài theo cỗ xe dongduổi tìm kiếm mảnh
mặt trời vàng cuối núi.Tôi chỉ thèm chuyển dịch.Khinh thị những phố
núi, đèo mây, những viện rượu ven rừng ngừng nghỉ.Nhổ nước bọt vào
những ga mưa, chợ phố, những hang hốc cư ngụ.Tôi sống trọn vẹn bằng
máu huyết ca hát lên đường.Chỉ có ra đi mới giải thoát.Giải thoát sự
giải thoát mới giải thoát.Ra đi là bản chất của dịch hóa vũ trụ.sự
ra đi cuối cùng, sự ra đi tột đỉnh là ra đi của sự ra đi, ra đi
trong nỗi không tịch sấm sét.
Một chiều, có lẽ vào một mùa hạ thật xa, ngày ấy như một cánh chim
biếc đã rụng xuống ven núi rũ xương.Tôi cắp tấm nhựa về một ruộng
lúa ngoại ô, nằm hút thuốc nhìn trời, việc nhìn trời cao đối với tôi
cũng cần thiết như đóa hoa, sách quý, trông cây và như hai bữa cơm
rau thanh đạm.Tôi chợt thích thú đón xe đi Vũng Tầu và tìm được
chuyến xe cuối ngày lưa thưa hành khách.Thế rồi cỗ xe chợ gìa cũng
vừa kịp thả tôi xuống thành phố cùng với vừng sao đêm chi chít trên
bãi biển.Tôi vời khung xe gỗ ngựa chất đầy bóng tối về phía bãi
sau.Vó ngựa lọc cọc rơi mưa trên con đường cheo leo lưng núi.Tôi bỏ
xuống chọn một quán ăn có cây đèn gío vàng ệch trên tường.Gọi một
phần ăn, một ly rượu nâu đậm, một phin cà phê rồi ngả lưng nhồi cối
thuốc hút nhìn biển.Biển đêm trở thành cây dương cầm gỗ huyền
hoặc.Những ngọn sóng rì rào trong hốc đá, những ngọn gío hú vi vu
cuồn cuộn chung quanh.Những bờ cây nào rũ tóc.Những đỉnh non nào le
lói trăng sao.Biển chỉ còn những tiếng khóc, những tiếng thổn thức,
tiếng nấc nghẹn thống thiết, tiếng nguyền rủa thì thầm, tiếng hát ca
man rợ.Biển là hiện thân của sự đau khổ chất chứa;nơi tụ đọng tất cả
nước mắt loài người và trùng thú.Biển là dấu chấm hết vĩ đại nhất
của thiên thu, cũng như giếng mắt huyền nhiệm của xử nữ, nơi vắng
bặt sau cùng của mọi bản anh hùng ca chuyển núi.Biển là nướcmắt kết
thành tiếng khóc, tiếng khóc tự kết thành nước mắt. Nướcmắt tự vỡ ra
âm thanh não nuột.Biển là vũng máu thiên thu, vũng máu vô ngàn năm
tím ngắt.Biển là giọt máu duy nhất còn lại, chứng tích của cuộc ám
hại, sau khi tên sát nhân vĩnh cửu xa bay.Biển là cỗ trống đồng meo
mốc thúc giục mây xám lên đường.Biển thường xuyên tung tín điều cho
loài người man rợ.Biển quyến rũ máu huyết hát ca.Biển là thông điệp
thăm thẳm của thông điệp và sấm dậy; vắng vẻ ghê rợn và bùng nổ kinh
hoàng.Hỡi con nước bất mãn kia.Ta vứt xuống ngươi một cọng râu khinh
thị.Hỡi dấu chấm câu hun hút kia.Ngươi nhỏ xuống lưng chúng đời sống
như một dòng văn ngô nghê.Hỡi thông điệp mê hoặc kia.Ngươi chỉ cần
thiết cho những ngọn núi rầu rĩ.Hỡi thủy huyệt huyên náo kia, hãy
trả mây trắng hồi sinh, hỡi bầy ngựa thiên thu kia.Hãy hò hét lên
đường.Hỡi trùng dương sương muối kia hãy đổ xuống nụ cười thêm mặn.
Tôi ngạo nghễ đứng lên
trong những cử chỉ và khuôn mặt thật thô, bỏ xuống bãi cát theo dấu
chân một suối tóc thủy quái về cuối bãi.Thân lau sậy đó đã mất hút
từ khi cây đèn bão vàng ệch tắt phụt trên cột quán lần thứ nhứt,
cũng như viền trăng lúc đó mất hút trong cơn mây đen ào bay.Một con
chim nào mất dấu trên bầu trời, một tiếng chim nào chết đuối trên
biển động.Dấu chân thứ nhất.Dấu chân thứ hai.Dấu chân thứ ba.Dấu
chân thứ tư.Dấu chân thứ năm, thứ saú....Dòng chân hiện ra cùng với
mảnh trăng trên bãi cát, tôi gián tâm thức vào cuộc truy tầm dấu
tích.Dòng chân hút dài về cuối bãi.Tôi mãi theo và phát hiện thêm
một dòng chân đậm hơn ngược chiều.Những dấu chân đực cái giao nhau
chần chừ, rồi trở thành những xoáy cát sâu hoẳm.Tôi ngồi xuống nhìn
đôi chân mình, đôi chân như hình ảnh cuộc sống, những dấu chân,
những biểu tượng rơi rớt quẩn quanh.Hồi nhỏ, trước mỗi lần chui vào
tấm phản gỗ hoàng tâm, đặt sau lưng khung cửa đất nhìn ra những tháp
núi un sương ảo nghiệm, nghe tiếng dế gáy bùi tai, nằm thở hiu hắt
với mảnh nguyệt đầu giường, mẹ tôi lại đem soi chân ra ánh trăng,
nếu còn cát bụi là bế tôi ra con suối nhỏ đầu nhà, đem khỏa chân con
xuống dòng nước róc rách, cho cát bụi xuôi theo con suối với sao
đêm.Có lẽ từ những ngày mất hút đó cùng với ánh trăng nơi trang trại
Đá Trắng; một cõi sương khói tít mù.Tôi đã lớn lên và đã bao lần rửa
chân mà thật ra chưa một lần nào sạch cát: cát hồng, cát tía, cát
xanh, cát bẩn tưởi, cát hào quang ... tất cả mọi thứ bám đầy chân và
lấp dần huyết mạch, đóng sạn trong tim, tụ lại nếp óc làm nên sa
mạc, một thứ sa mạc đầy bão nổi và xương ngựa khô.Tôi đã gián bao
nhiêu dấu chân trên mảnh đất này.Những dấu chân thèm đất, hút nhựa
sống từ lòng đất nuôi dưỡng tâm linh, chuyển vào đất những thất bại
tức tưởi, gõ trên đất những âm động lao xao.Dấu chân đuổi theo những
dấu chân.Dấu chân chạy trốn những dấu chân.Dấu chân khoan thai phỉnh
gạt.Dấu chân sợ hãi chù chừ.Mỗi bàn chân là một ngọn cây cằn cỗi,
một loại hoa xương rồng ngát hương.Mỗi ngón chân là một nụ sinh lực
hồng hào, là một nhành hoa ngà ngọc.Mỗi người là một thân cây mọc
ngược; gốc từ không trung, hấp thụ thanh khí nhật nguyệt, tinh chất
cỏ hoa máu huyết biển núi.Mười nhành rễ chim bay, hút mật hoa hồng,
uống suối ngọc thạch, hứng nhụy thông cao, mang thể chất vũ trụ vào
sinh trưởng.
Tất cả mọi con đường đều hình thành bằng những dấu chân.Những dấu
chân ngàn xưa còn nạm đá cẩm tỏa sáng.Nhũ+ng dấu chân hôm nay đặt
lên con đường rêu phong đó; những phiến đá kết tinh nô lệ, những dấu
chân hôm nay ra đi chẳng tự tại chút nào, dù mỗi người đều có ý thức
rằng mình tự do một cách tù túng, mơ ước tự do một cách nô lệ.
Những dấu chân mờ dần trên bãi biển, rồi vô tăm tích dưới những đợt
sóng đen tối.Cơn thủy triều đã dậy như một hàng dừa xanh.Dòng chân
trên cát biển bây giờ hiện rõ trong tôi như một dòng mực, như những
nét chữ kỳ diệu của trang kinh Kim Cương.Tất cả mọi con đường, mọi
ước vọng, mọi vóc dáng, mọi khuôn diện chợt vắng lặng trong tôi như
một con chim bay tấp vào cơn mây đen, như một lòng suối cát biếc
không vẩn gợn mây đục, như giọt nước ôm trọn vầng trăng.Trong giếng
khơi thanh tịnh đó chợt hiện lên một bông hoa tím ngắt, nhỏ như đầu
kim, một đóm hoa rơi, một chấm hoa mùa thu của ký ức.Không đó chỉ là
một bọt nước nổi lên, phản ảnh chùm sao ly ti, chùm Bắc đẩu le lói
biến hiện.
Tôi chợt khinh thị tất cả tư tưởng, phẫn nộ với tất cả vách đá chiếm
hữu mặt trời, độc quyền mặt trăng, ăn cắp tinh tú nghìn xưa, đè nặng
bóng tối huyền nghĩa xuống tâm thức con người.Tôi muốn chẻ tất cả
tượng gỗ xuống nhóm lại bếp lửa nhân gian cho mọi sự sống hò reo lên
đường, cho nghìn suối mang hoa xuống non, cho trăm sông mang máu
hồng về biển, cho trùng dương thả mây trắng phiêu bồng, cho rừng già
thố lộ với núi cỏ, cho sỏi đá tình tự với chim muông, cho tinh tú
nhào vào mạch máu, cho em hong tà dương từng ngọn tóc, cho anh vợi
hoàng hôn trong mắt xanh, cho mùa đông cất cánh, cho thung lũng thay
mầu, cho xuân thu đổi áo, cho tất cả chiến tranh, tất cả hình thái
phơi sương nhòa lệ thực sự vắng lặng nơi mỗi người.Mặt trời phải
sống dậy nơi mỗi người.Mặt trời không còn là xác chết, không là vụn
đá, không là sa mạc ứ đọng huyết mạch.Mặt trời trùng sinh.Mọi con
đường nổ tung.Mọi dấu chân tỉnh thức.Mọi bàn tay mọc cánh thăng
hoa.Tôi đọc được mật nghĩa từ một dòng chân mất hút trên bãi biển.
Tôi đứng dậy bâng khuâng, và trọn đêm bới cát, đắp mũi tên vàng từ
bờ xa cắm phập xuống biển xanh.
Sáng hôm sau tôi từ bãi biển thức dậy với mặt trời.Một con chim xanh
đậu trên đầu mũi tên như một cầu lửng cát vàng bắc xuống biển.Con
chim ca hát hiu hiu, rồi lao cánh mất hút trên sóng biếc như một mũi
tên bích ngọc.Tôi tiểu tiện vào biển và nhặt một vỏ sò trắng, ôm
giọt nước xanh trong kẹt đá với mặt trời rực rỡ ly ti.Tôi bỏ lên,
tìm vào quán ăn rồi đáp xe về tỉnh.
Qua một kiếp sống nổi
nêng, mỗi người đã vượt qua bao nhiêu cây cầu;một cây cầu trúc vàng,
một cây cầu đá xám, một cây cầu tre La Ngà, một cây cầu ván thiên,
một cây cầu sắt rỉ ...Bao nhiêu con cầu dựng lên để tiếp nối những
dòng chân, những bước đi không bao giờ ngừng nghỉ, vì tư tưởng là ra
đi, ra đi từ bản chất, ra đi trên những dấu chân, trên những nẻo
đường ảo tưởng, những lối quạnh tàn trăng.Giấc mơ cũng là sự ra đi,
ra đi trong dấu chân hoài niệm và thao thức.Chỉ có giấc ngủ say,
giấc ngủ mệt thiếp, giấc ngủ chết lịm, giấc ngủ của Đạo gia, giấc
ngủ của kẻ đau nhừ thất bại, và hoan hỷ trong sự thành công mĩ mãn
nhất, tột đỉnh nhất của ý thức thất bại, đồng nhất trong sự thất bại
ném tung gỉa ngã xuống cỏ, một giấc ngủ không lo nghĩ, không tham
vọng, không chấp nhặt vì tất cả đều thất bại, vì nhất tức nhất thiết,
vì nhất thiết tức nhất, vì cỏ hoa cũng là tứ chi, vì nước mắt tha
nhân cũng làm mình rướm máu, mình khóc bằng máu, thở bằng nhịp tim,
ăn uống bằng nhật nguyệt, cưu mang sự đau khổ loài người trên mỗi
sợi tóc, trong mỗi chân lông, trên mỗi tế bào, trên mỗi vó ngựa ý
thức trong rừng rậm tịch mịch, vượt qua khỏi bờ Nhân Ngã, nhẩy vọt
vào đồng nhất với đại đồng.Chỉ còn lại một vầng trăng giữa thiên thu,
giữa rừng tóc bồng bềnh mây nổi.Vừng trăng là nụ cười, nụ cười là
con mắt, con mắt tịch mịch nhiệm mầu, con mắt nuôi nấng hào quang,
con mắt cửa ngõ vào đại thể, con mắt cuối cùng của một nhân sinh xao
xuyến.Con mắt đó vẫn ngủ êm trong mỗi người.Đó là giấc ngủ thanh
tịnh nhất.Giấc ngủ cuối cùng ra đi, ra đi cả sự ra đi;mọi dấu chân
xoáy tròn làm tinh tú, mọi tinh tú nổ tung làm mọi cõi giới châu
ngọc lưu ly.Một giấc ngủ Không Tịch, gối đầu, duỗi chân trên hai
đỉnh tuyệt vô song.
Nụ cười của Phật Thích Ca là thông điệp của sự thất bại ý thức.Tất
cả quyền uy điện ngọc, và lòng thương yêu rộng lớn và trí sáng suốt
vô cùng, và lòng dũng cảm vô biên và nỗi đau nhức vô lượng của chúng
sinh, những bước chân lênh đênh cầu giải thoát những đạo sư ngủ gật
trong rừng tối siêu hình ...Tất cả những tương quan hiện tượng đó,
tất cả những cung bực mê loạn đó đã đưa Phật đến cuối cùng của sự
thất bại và nhẩy vọt vào Tự Tánh Không của vạn pháp, nổ tung mọi
thức tướng sai biệt, dứt vọng niệm, thể nhập vào tạng tính chân như,
cho cây trải hoa cúng dường, cho chim diễn bầy vi diệu, cho trùng
trùng tạng kinh luận mở cửa treo trăng.
Ngã pháp đều không tự tánh, nên chỉ là giả lập, gỉa tướng, một
phương tiện hư ngụy để vượt hư ngụy; một bè trúc xanh nổi nênh qua
ngọn suối mây hồng.
Viết trong đêm đầu thu 1969
Pháp Vân Thiền Viện
THƠ
HOME |