|
VIẾT MỖI NGÀY / MAR. 25, 2018
“Lay back”, tên bài thơ cũng là tên của cả tập thơ của Edward Hirsch, nhà thơ Mẽo. Cuốn tiểu luận Làm sao đọc 1 bài thơ mà tương tư thơ thật là tuyệt.
About Lay Back the Darkness
When you read Canto Five aloud last night
From the lighting of a Yahrzeit candle to the
drawings by the children of Terezin, Hirsch longs for transcendence in
art and in the troubled history of his faith. In “The Hades Sonnets,”
the ravishing series that crowns the collection, the poet awakens full
of grief in his wife’s arms, but here as throughout, there is a luminous
forgiveness in his examination of our sorrows. Taken together, these
poems offer a profound engagement with our need to capture what is
passing (and past) in the incandescence of language. Bài viết về thơ Ba Lan, quá đỗi thần sầu. Trên Tin Văn đã giới thiệu, và nhân tiện, cảnh báo Mít: Mít phải làm thơ Mít, đọc thơ Mít, như Mít đã bị huỷ diệt chính nó, do chính nó, do cái ác của chính nó: Cái Ác Bắc Kít.
Rõ ràng là xứ Mít bây là ở Tận Cùng của Thế Giới,
hoặc, nhẹ nhàng hơn, bị Tẫu đô hộ rồi!
Poetry and History: Polish Poetry after the End of
the World In 1973, when I was twenty-three years old, I decided to stop in Warsaw during a year I was traveling in Europe. From that trip I remember one chilly gray dusk in particular when I walked through the neighborhood that had once been the Warsaw Ghetto. People were bustling home from work, but their activity only seemed to accentuate the eerie and even ghostly absence of all those missing persons, an annihilated people. One didn't need to travel to Auschwitz to feel guilty absence and palpable vacancy. That night I reread Czeslaw Milosz's poems "A Poor Christian Looks at the Ghetto," "A Song on the End of the World," and "Dedication." This last poem was addressed to "You whom I could not save," and dated Warsaw, 1945. Its key stanza has thereafter set a standard of moral seriousness in poetry:
Reading the work of Zbigniew Herbert, Tadeusz
Rózewicz, and Wislawa Szymborska-the half-generation after Milosz-I soon
discovered that all of postwar Polish poetry was similarly haunted by
guilt, initiated in the apocalyptic fires of history. These writers
shared an important collective experience, and the formative nature of
that experience helped shape the spirit of their work. Born in the early
1920s, they grew up during one of the few periods of independence in
Polish history, but they came of age during the terrible years of World
War II. Poland lost six million people during the war, nearly one-fifth
of its population, and the young writers felt the almost crushing burden
of speaking for those who did not survive the German occupation. "I
am twenty-four / led to slaughter / I survived," Rozewicz wrote in "The
Survivor." It was no boast. No wonder, then, that at the conclusion
of "Dedication"
Năm 1973, 23 tuổi, tôi quyết định ngừng ở Warsaw 1
năm, trong chuyến đi Âu Châu. Kỷ niệm xám xịt, nhất là khi loanh quanh ở
cái khu Ghetto. Phố phường bận rộn, nhưng hình như càng làm nặng thêm sự
vắng mặt u uẩn của những người đã mất. Bạn chẳng cần phải tới Lò Thiêu
làm khỉ gì, chỉ ở đây thôi mà đã cảm thấy cái sự trống vắng tội lỗi, mân
mê, sờ xoạng được!
Tối hôm đó, tôi đi 1 đường đọc thơ Milosz. Ui chao,
những bài thơ đầu đời thơ của ông, ám ảnh làm sao, là cái mặc cảm sống
sót, cái nỗi thống khổ, “sống, sau những cái đó”, cái tận cùng thế giới
đó.
Thơ như thế, là 1 dâng tặng cho người chết, một hình
thức cứu chuộc.
Đọc Zbigniew Herbert, Tadeusz Rózewicz, and Wislawa
Szymborska- nửa thế hệ sau Milosz – tôi liền khám phá ra là, tất cả thơ
ca hậu chiến Ba Lan thì đúng là bị ám ảnh bởi tội lỗi, bật ra từ những
ngọn lửa tận thế của lịch sử.... ----------------------------
Lay Back the Darkness
Đẩy lùi bóng tối
hãy giúp tớ, thằng Cu lùn của ông,
LAY BACK THE DARKNESS
of a vast night
and cannot remember what he meant to say,
Albums
|
