LOẠN BÚT VỀ CHỮ T̀NH (1)
Dẫn nhập: Tổ tiên loài
người là ông Adam và bà Eva. Hai người sống trong "Vườn
Địa đàng" đầy hoa thơm cỏ lạ, trái cây mơn mởn... Suốt
ngày họ chẳng biết làm ǵ ngoài đùa giỡn với nhau như
hai người bạn, không biết e thẹn ǵ cả, v́ lúc đó chưa
có T́nh. Một hôm, con rắn đă xúi "cô" Eva ăn trái táo
chín mọng. Như ta đă biết, trái cây chín mọng sẽ lên men
thành rượu. Do men rượu, má "cô" hồng lên, hơi thở mê
loạn, tim đập nhanh thêm! Cảm thấy một điều ǵ mới lạ
đang rần lên trong cơ thể, Eva chịu hết nổi, lính quính
chạy t́m "anh" Adam, lả lơi mời mọc Adam ăn trái táo
chín mọng lên men. Eva chuốc rượu cho Adam ngà ngà,"phê"
giống như ḿnh, rồi hướng dẫn anh ta :"Làm như vầy...
Không phải! Như vầy nè! Đúng rồi. Giỏi lắm!". Ngay sau
đó, "cô Eva" thành "bà Eva". Và từ đó ông bà Adam-Eva
biềt tù t́ hùng hục để đẻ ra loài người. Nhân loại xuất
hiện!(1)
Đấy, nhờ rượu mà T́nh đă xuất hiện
như thế!
***
Cuộc đời giả dối lắm sân si
Đú ỏa không T́nh sống măi chi!
ĐỊNH NGHĨA T̀NH
Bạn hiền, chữ T́nh th́ ai cũng đă kinh qua trong đời,
nhưng nó là ǵ? nó mần chi với ta, xin giải thích?! Ôi
T́nh!
"Con chim th́ ta biết nó bay, con cá th́ ta biết nó
lội, nhưng t́nh yêu th́ ta không biết nó sao!" (thơ
Bùi Giáng)
Chỉ một điều ta biết chắc là khi yêu, ta không thể giấu
được người đời (cũng như say rượu). Má bạn hồng, hơi thở
mê loạn, tim bạn đập nhanh và cảm thấy đời đẹp, đáng
sống hơn!
chẳng biết trái tim mắc chứng chi
đập rung rinh cả áo sơ mi
thở ra nhè nhẹ dồn hơi sức
hít vội bao nhiêu hương xuân th́
(Một Thoáng T́nh - Luân Hoán)
lần đầu ta ghé môi hôn
những con ve nhỏ hết hồn kêu vang
vườn xanh cỏ biếc trưa vàng
ngh́n cây phượng vĩ huy hoàng trổ bông
trên môi ta vạn đóa hồng
hôn em trời đất một ḷng chứa chan
tiếng cười đâu đó ṛn tan
nụ hôn ngày đó miên man một đời
(Nụ hôn đầu - Trần Dạ Từ)(2)
CÁCH LỤY T̀NH CỦA CÁC THI SĨ
T̀NH không định nghĩa được, nhưng cách "lụy" T̀NH chắc
có thể diễn tả được. Nguyên Lạc tui xin mạn phép lướt
qua các ông thần thi sĩ quen, để xem các ổng "lụy" nó
như thế nào.
Đầu tiên tui sẽ mời ngài thi sĩ Luân Hoán cho vài
lời xem sao!
- Da kính thưa Ngài, đây là ly XO, xin uống, rồi cho đệ
tử vài lời vàng tiếng ngọc.
- Khà, hảo tửu! Nào, nhà người muốn hỏi chi?
- Chữ T̀NH ấy mà.
- À há, ngươi vấn đúng người rồi đó. Suốt đời ta đă theo
đuổi chữ T̀NH. Nào, nghe đây:
ḷng chưa mở nhưng t́nh đă lộ
tay chạm tay rúng động mất hồn
mắt gặp mắt lập lờ bối rối
cả thân h́nh như đă bị chôn
hồn ta đă từ lâu thơ sắp sẵn
mắt em nâng thành ngôn ngữ thơm t́nh
nét ngây ngô c̣n đậm hương vụng dại
khép nép thập tḥ đôi chút hiển linh
t́nh ta ở giữa thời đang đệ lục
kết thúc ra sao chuyện dễ hiểu rồi
em chừ vẫn âm thầm nơi quốc nội
ta lâu lâu sờ lại chút ngậm ngùi
(T́nh Năm Đệ Lục - Luân Hoán )
- Đây là T̀NH của ta lúc c̣n nhỏ, vụng dại. Khi ta lớn
lên tuổi đôi mươi, đi lang thang khắp miền Nam, T̀NH ta
càng thắm thiết hơn nữa. Đây nhé:
bậu qua phà Rạch Miễu
qua lẽo đẽo theo sau
Tiền Giang sông Cửu rộng
cứ xem ḿnh của nhau
áo bậu đỏ cánh kiến
da bậu vàng phù sa
mắt bậu xanh nước biển
tim bậu hồng ḷng qua
bậu ơi trời dẫu rộng
nhưng đâu bằng nhớ mong
sông rạch như gân máu
man man nỗi mặn nồng
dùng dằng chi nữa bậu
tay nắng nắm tay hồng
mắc cỡ chi giả bộ
chạm nhẹ hồn vai gần
bậu sang phà Rạch Miễu
về thăm trường Nam Phương
lắc lư xe thổ mộ
ớ sao mà dễ thương
(Phải ḷng con gái Bến Tre - Luân Hoán)
- Phê chưa, thôi ta đi đây, tiếp tục theo T̀NH của ta.
Đấy, cuộc t́nh thời mới lớn, ngây ngô và vụng dại, nhưng
rất đáng để "lâu lâu sờ lại chút ngậm ngùi" và
T̀NH dọc theo sóng nước miền Nam của Ngài Luân Hoán.
Đẹp quá phải không các bạn?
***
Bạn hiền, ai lớn lên cũng qua thời
học sinh với biết bao nhiêu kỷ niệm đáng nhớ, đáng trân
quư. T̀NH thời học tṛ đẹp và dễ thương lắm phải không?
Hăy nghe thi sĩ Hoàng Lộc thủ thỉ đây:
Thời trung học mùa em đi học
Tôi đi theo cánh phượng sau cùng
Đỏ trong ḷng tôi màu hoa đỏ
Và chút t́nh quá đỗi cô đơn
Tôi đi xa mỗi mùa khai giảng
Vẫn vang tiếng trống ở trong ḷng
Cứ y nguyên màu môi phượng đỏ
Và mối t́nh vĩnh viễn cô đơn!
(Tặng mùa khai giảng - Hoàng Lộc)
C̣n ông thần này sao? Trời đất ông khuyên người ta đừng
yêu. Ông có làm được không? cho nói lại đó.
Lênh đênh hoài đi nhé
Yêu chi
cực ḷng nhau
Chông chênh
là nỗi nhớ
T́nh như
giọt sương mai
Ai về
qua chốn cũ
Khơi chút tàn tro bay
T́nh như là
sợi khói
Chẳng cầm được trên tay
(Sợi khói mong manh - Nguyễn Văn Gia)
"T́nh như là sợi khói" ta không thể cầm trên tay
được, nhưng nó có thể vương mắt đó ông. Lệ hay không th́
tôi không biết, nhưng "cay mắt" th́ nó thường thi nhân
ơi! Ông khuyên người đừng, nhưng h́nh như ông vướng rồi
đó!
Ôi ngôn ngữ t́nh yêu sao rắc rối quá! Ông thần thi sĩ kế
tiếp xem sao!
núi cao hẳn có mù sương
mây trôi hẳn có con đường bay qua
chiều sương tóc phủ mượt mà
áo em tím cả vườn cà trổ hoa
có con chim lạ bay ra
có ta ngồi hát bài ca tuyệt t́nh
(chùm lục bát - Hồ Chí Bửu)
Hát ǵ thi nhân? "bài ca tuyệt t́nh"? Có nhầm
không, cho nói lại đó! "bài ca không tuyệt tinh" phải
không? Làm sao mà tuyệt t́nh, làm sao mà "dứt" được ông!
anh ở phương nầy phố ướt cơn mưa
phố nhỏ đ́u hiu – mưa rớt đầu mùa
ta cũng lạnh và đất trời cũng lạnh
mưa gió th́ thầm : nhớ thế đủ chưa?
anh nhớ tóc em – sóng chiều đại dương
anh nhớ môi em thơm ngọt mía đường
anh nhớ má em hồng tươi ửng chín
anh nhớ đêm nào tràn ngập yêu đương!
anh nhớ mà – anh rất nhớ - em ơi!
đôi mắt của em – ánh mắt sáng ngời
bỗng chùn lại trước phút ḿnh chia biệt
chút nữa rồi - mỗi đứa sẽ mỗi nơi!
thôi thôi mà - đừng nức nở - em yêu!
nước mắt em làm ướt cả phố chiều
không phải đâu - chắc là trời mưa đó
trời mưa v́ - biết anh nhớ em yêu…
(Gởi người xa xứ - Hồ Chí Bửu)
Cũng lại "ngôn ngữ t́nh yêu": vậy mà không phải vậy,
không phải vậy...mà vậy. Khóc rơ ràng đó, vậy mà c̣n cố
nói: "không phải đâu - chắc là trời mưa đó."
Và nỗi nhớ của thi nhân: anh nhớ tóc em /anh nhớ môi em
/anh nhớ má em /anh nhớ đêm nào tràn ngập yêu đương !
Nhớ chi dữ vậy? Sao giỏi nói không nhớ đi?
Và ông thần này cũng nhớ "lung tung" đây.
Ngồi đây mà nhớ mùa ngâu trước
Ngực em thơm phức phấn thu vàng
Môi ngoan đỏ lựng trời hạnh phúc
Anh đă đi t́m mấy mươi năm
(Ngồi đây mà nhớ - Linh Phương)
Ngồi đây mà nhớ thời hoa mộng
Mười tám-hai mươi- biệt kinh kỳ
Ngồi đây mà nhớ thời say đắm
Lặng nh́n em trong giọt cà phê
(Cà phê - Linh Phương)
Tuổi học tṛ giấu thư anh giữa ngực
Em đi rồi bỏ lại trái tim đau
Mấy mươi năm ôm ấp mối t́nh sầu
Anh khốn khổ g̣ lưng qua ngơ lạ
Đứng chờ em – chờ đến khi hoá đá
Thành tượng đài đặt giữa trái tim mê
Ngày không dưng chiều nắng quái lại về
Em lẩn khuất giữa ḍng đời xuôi ngược
Mấy mươi năm làm sao ai hiểu được?
Mối t́nh xưa – anh vẫn giữ trong ḷng.
(Như bóng mây bay cuối trời thương nhớ -
Linh Phương)
"Anh vẫn giữ trong ḷng" nên mới mong ngóng, nên mới nhớ
thương, thấy đâu cũng hiện diện người t́nh. Đây nhé:
Đêm đông ra đứng sau hè
Sương giăng từng mảng đến kề sát bên
Quơ tay chụp trúng nỗi niềm
Em xa xôi quá tưởng chừng sương giăng
(Tháng Chạp Gió Lay - Quan Dương)
Sương giăng tưởng em yêu, quơ tay chụp, ai dè trúng phải
nỗi buồn phải không ông? Tội chưa!
T̀NH CÓ HẬU VÀ HẬU CÓ
HẬU
Qua trên là cái T́nh của các Ngài thi sĩ tôi quen. Ôi
ngọt ngào làm sao các thi nhân. Nhưng...h́nh như nhiều
buồn hơn vui, nhiều nước mắt hơn nụ cười!
Buồn, vốn là bản chất của kiếp nhân sinh. Giàu hay nghèo
đều có những nỗi buồn, tuy rằng không nỗi buồn nào giống
nỗi buồn nào! Mới sinh ra con người đă vội khóc! Do đó
nhà Phật mới gọi đời là bể khổ. Trong đời, mấy khi ta
chúng ta được toại ư! Đó có phải là nguyên nhân giải
thích cho quá nhiều thơ buồn của các thi nhân chăng? Nếu
đúng, th́ Nguyên Lạc tui may mắn hơn các ông rồi, tui đă
được toại ư với mối t́nh ḿnh. Tui đă gặp "em phù thủy"
và "mắc đọa" giống y chang như thi sĩ
Trần Yên Ḥa.
Em phù thủy, nên (ta) đành mắc đọa
Ta phù sinh trả Nghiệp cho người
Và kết cuộc "có hậu"(happy ending), cả hai đời đă "Ràng
rịt bằng sợi chỉ " hồng.
Gặp gỡ nhau cuối trời xa lạ
Ràng rịt đời bằng sợi chỉ trời ơi
Loài chim lạ, anh và em đó nhé
Ta cùng nhau ngậm ngải để t́m trầm
Trầm hương ngực em, ngải vai anh rộng
Ta ḥa ḿnh trầm ngải một đời nhau
Ta ḥa ḿnh trầm ngải suốt đời nhau...
(Trần Yên Ḥa - Nhặt Khoan Cho Ngày Sinh Nhật)
Chuyện "có hậu" tuyệt quá phải không các bạn! Nhưng
chuyện "hậu có hậu" th́ sao? Chắc phải nhờ tới Ngài thi
sĩ Quan Dương lần nữa:
Đôi khi mấy đứa thất t́nh
Thấy sao thật tội .
Thấy ḿnh thật hên
Thấy đâu tu mấy kiếp liền
Mới gặp được một nàng tiên làm người
Bây giờ thấy tám ông trời
Thấy chén và dĩa khua nồi lặng thinh
Thấy sao mấy đứa thất t́nh
Dù ǵ cũng được c̣n tiên trong ḷng
(Thấy - Quan Dương)
Ối là là! Sao ông giống y chang tôi vậy! Thôi lỡ vướng
rồi. hai chúng ta vẫn phải tiếp tục "ngựa phi đường xa"
cho hết kiếp thôi, phải không?
T̀NH PHÂN LY
Tôi và ông Quan Dương dù sao cũng đỡ hơn mấy ông thần
này; các ông có những cuộc t́nh chia ĺa, đau khổ sau
cuộc bể dâu: Chàng đă phải đi tù, với cái tên mỉa mai
"học tập cải tạo"; khi ra tù rồi, có c̣n gặp được lại
hay không, hay chia ly măi măi?!
thương ta góc bể chân trời
chưa tang bồng đă nằm phơi bụng tù
thương em dưới cội t́nh xưa
khóa tim ta bởi lá bùa sở khanh
thương hồng nhan số mong manh
mệnh sao thoát lưới trời xanh khéo bày?
(Đọc Kiều, Ở rừng Xuyên Mộc-
Phạm Hồng Ân)
Và đây , cảnh nào buồn bằng:
Khi chiến chinh tàn. Tôi trở lại quê hương
Chiều tháng chạp mưa phùn giăng từng sợi
Được tin em. Người em không c̣n đợi
Đă đi về một cơi rất xa xăm
Gọi tên em tôi khẽ gọi trong tim
Nhành huệ trắng bên b́nh hương cô quạnh
Cũng lặng lẽ gục đầu trong câm lặng
Nh́n h́nh em. Em không nói lời ǵ
(Nhớ Phố Cũ - Quan Dương)
VUI
CHÚT VỚI T̀NH
Buồn quá phải không các bạn! Thôi để vui, lấy lại tinh
thần , cho Nguyên Lạc tui hú gọi ông thần thi sĩ này, để
xem chữ T̀NH của ông ra sao! Ê ông lại đây chúng ta gầy
ṣng! Nào các bạn nghe ổng "phán"
Dù em giồi phấn thoa son
Em nguyên h́nh vẫn là con bạch xà
Lờn vờn như một bóng ma
Đêm liêu trai cứ theo ta trần truồng
Xin em biến theo khói sương
Câu thơ huyễn hoặc vô thường mà thôi
Hồn em lởn vởn chơi vơi
Vẫn c̣n lảng vảng bên đời cùng ta
Ta muốn thoát khỏi yêu ma
Đành luyện "Kiếm phổ Tịch Tà" . Than ôi ! (3)
(Tự Tuyệt T́nh Ca - Du My Du My)
Sao vui chưa? Sẵn trớn tôi "loạn bút" luôn! Xin mời
các bạn lắng nghe ông Nguyễn Bảo Sinh bàn về t́nh
yêu.
Yêu là đạo, đạo ngây thơ. Chúng ta hăy đi vào ngôi đền
t́nh ái như đứa trẻ thơ, mỗi bước đi là một bước đến, v́
thân thể thường minh triết hơn lư trí. Khi thân thể tự
đồng nhất với lư trí, ta sẽ ngộ được t́nh yêu, ngộ được
trong dâm có t́nh, trong t́nh có dâm. T́nh mà không dâm
là hư vô:
Chàng bảo yêu bởi tâm hồn
Em thay giới tính chàng c̣n yêu không?
Một trong yếu tố đầu tiên định nghĩa t́nh yêu, ta cần
phải hiểu về t́nh dục. Nhà thơ Huyền Thi đă viết bốn câu
thơ đủ nói lên sự uyên nguyên của dâm và t́nh:
Khi mê t́nh chỉ là t́nh
Ngộ ra mới biết trong t́nh có dâm!
Khi mê dâm chỉ là dâm
Ngộ ra mới biết trong dâm có t́nh
(Nguyễn Bảo Sinh)
Trong truyện Mảnh Đất Nhiều Âm Binh, Lâm Chương có kể
lời lăo thầy bùa đă nói với Lương Mập: "Cậu lầm rồi. Nếu
cô ta không có cái đó, cậu có thương không?”
Thấy chưa Dâm / T́nh!
T̀NH CỦA THẦY ĐỒ
Ở đời, điều khả thi nhất, không sợ "vỡ đầu xức trán" là
tự giỡn, tự nói xấu ḿnh. Do vậy, tui là thầy Đồ (thầy
giáo) nên tui giỡn với Đồ, giỡn với chính nghề ḿnh
chơi! Nào, mời các bạn thưởng lăm t́nh của ông thầy đồ
Phủ Vĩnh Tường:
Số là quan phủ Vĩnh Tường mời được một anh đồ c̣n trẻ,
nhưng rất giỏi chữ, về dạy học cho đám sĩ tử trong phủ.
Quan phủ có cô con gái tuổi đôi chín, nổi tiếng ứng đáp
trôi chảy, xuất khẩu thành thơ và sắc nước hương trời!.
Một hôm, buổi chiều hết giờ dạy học, thầy đồ đi tản bộ
ra trước ao sen. Cũng là lúc cô tiểu thư con quan đang
lội hái hoa sen dưới ao, tay vén váy cao cho khỏi ướt.
(Thuở xưa, trước thời vua Minh Mạng, các cô gái mặc váy)
Có lẽ măi say sưa ngắm hoa, cô đứng lặng yên, khiến dưới
đáy nước tỏa hiện nguyên h́nh cái "sự đời" cô. Anh đồ
trẻ trông thấy, tức cảnh sinh t́nh, liền ngâm hai câu
thơ:
“Xuân tiền lạn mạn hoa sinh sắc
Thủy diện đa ba bạng thổ thần”(+)
-------
(+) "Trước gió phất phơ hoa nẩy sắc
Một ḍng thấp thoáng hến thè môi"
Cô tiểu thư nghe tiếng ngâm thơ vội nh́n lên, bắt gặp
anh đồ đang nh́n h́nh ḿnh dưới đáy nước. Cô đỏ mặt, tức
tốc chạy vào khuê pḥng. Vài hôm sau, cô nàng trao cho
anh đồ trẻ bài thơ như thế này:
Thầy Đồ là người tài bộ
Quảy cầm thư sang giáo thọ Phủ Vĩnh Tường
Trước nha môn thiết lập học đường
Dạy dăm đứa chi, hồ, giả, dă
Nhân lúc thầy đồ nhàn hạ
Ra hồ sen xem ả hái hoa
Ả hớ hênh ả để lộ đồ ra
Đồ trông thấy đồ ngâm nga tức khắc:
“Xuân tiền lạn mạn hoa sinh sắc
Thủy diện đa ba bạng thổ thần” (*)
Đồ ngâm xong đồ đứng tần ngần
Đồ nọ tưởng đồ kia thêm thắc mắc
Đêm năm canh đồ nằm khôn nhắp
Những mơ màng đồ nọ tưởng đồ kia
Đồ ơi, gặp gỡ làm chi?
Đồ ơi, t́nh ơi, gặp gỡ làm chi, để ta nhớ nhớ, thương
thương suốt đời!
Vâng "đêm năm canh đồ tui nằm cũng khôn nhắp" sau khi
gặp được Đồ. Nhưng tui gặp không phải ở hồ sen, mà ở một
nơi của "một thời ta cố quên": Sân trường đại học Miền
Nam "vang bóng một thời" trong đêm nhạc Du ca, nhạc
Trịnh Công Sơn (4)
Ôi hơn bốn mươi năm rồi sao ḷng vẫn không nguôi! Vẫn
con đường ấy, vẫn ngôi trường kia, vẫn Sài G̣n trong hồn
người luân lạc!
Ở đây gió lạnh anh nhớ phố
Nhớ tóc em bay - nhớ Sài G̣n
Nhớ áo em mây trời Chợ Lớn
Nhớ chiều tím rịm bóng hoàng hôn
Thức dậy sáng nay thoáng bồi hồi
Dặn ḷng mai mốt sẽ về thôi
Về để thấy con đường xưa cũ
Hàng cây chỉ c̣n trong giấc mơ
(Uống cà phê. Nhớ ngực ngải môi trầm -
Linh Phương)
Về đi t́m lại hôm qua
Dẫu mưa gió có nhạt nḥa đời nhau
Về đi anh đă bạc đầu
Về đi em chớm mùa ngâu tóc buồn
Về đi về gặp một người
(Về đi đừng để tay buông -
Linh Phương)
Ôi Việt Nam mến yêu! Ôi quê hương thân thương!
Ở đâu cũng vẫn đất trời
Cũng rừng cô tịch cũng đồi tà dương
Cũng ngày nắng, cũng đêm sương
Cũng qua cũng lại phố phường người dưng
Cũng trên trời một vầng trăng
Cũng sông vẫn chảy hai gịng ngược xuôi
Nhưng ḷng sao lại không nguôi
Nghe như b́m bịp gọi chiều nước lên...
(Xa Xứ - Trần Hoài Thư)
KẾT
Ôi buồn quá tiếng b́m bịp của quê tôi! Cũng may, Nguyên
Lạc tui c̣n được mảnh t́nh lận lưng sống đời xa xứ!
Bài tới đây cũng dài, xin được phép tạm ngừng, có ǵ
thất thố xin các thi nhân bỏ qua cho! Mong các bạn cùng
cái T́nh thân yêu măi măi dài lâu! Hăy vun xén và tưới
tẩm nó, để nụ T́nh nở ra đóa hoa đầy hương sắc!
Nguyên Lạc
.......................
Nguồn: Các Facebook và Web của: Luân Hoán,Trần
Yên Ḥa, Trần Hoài Thư, Nguyễn Bảo Sinh (EE), Linh
Phuơng, Hồ Chí Bửu, Phạm Hồng Ân, Quan Dương, Hoàng Lộc,
Gia Nguyễn...
@ -Xin lỗi các thi nhân! chỉ trích đoạn, nếu dùng trọn
bài thơ th́ bài này quá dài. Độc giả thich đọc trọn bài
thơ, xin vào các FB và các Web thượng dẫn.
Ghi chú:
(*) Thuỷ diện đa MANG bạng thổ thần
!(bản của cụ Nguyễn Quảng Tuân)
(1) Ư của Phạm Thành Châu (Việt Báo)
(2)
http://www.nhaccuatui.com/bai-hat/nu-hon-dau-pham-duy-nhac-truoc-1975-julie-quang.wMUqtAUmu6.html
(3) Tịch Tà kiếm phổ là môn tà kiếm trong
Tiếu Ngạo Giáng Hồ (của Kim Dung): Muốn luyện, phải tự
thiến ḿnh mới luyện được, như Ngụy Quân Tử Nhạc Bất
Quần.
(4) Link "Ru Ta Ngậm Ngùi" -Trịnh Công Sơn / Khánh Ly
(Quán Văn trước 1975):
https://www.youtube.com/watch?v=qHH9avvc7Aw
art2all.net