|
Thân Trọng Thủy
Monaco là một nước ở Tây Âu, nằm bên bờ Địa Trung Hải. Diện tích rất nhỏ, dân số rất ít nhưng mà giàu nhất nh́ thế giới. Có mấy chuyện nầy nhiều người biết :
1)- Tay vợt tennis số 1 thế giới Novak Djokovic người Serbia đă chọn Monaco để định cư
2)- Dân số ít ỏi nhưng lại có một đội túc cầu mạnh, đó là AS Monaco, đội banh nầy thường tham dự giải vô địch Pháp quốc (Ligue 1) khiến nhiều người tưởng lầm Monaco là một tỉnh của nước Pháp.
3)- Năm 1956 diễn viên điện ảnh người Mỹ Grace Kelly kết hôn với ông hoàng Monaco Rainier III. Họ có với nhau 3 người con là : Stéphanie, Caroline và hoàng tử Albert II. Cuộc đời ông hoàng Albert nầy khá ly kỳ,
Nhưng ít ai biết rằng vào hậu bán thế kỷ XIX tại
Monaco từng xẩy ra một câu chuyện cũng ly kỳ không kém và rất thú vị
nữa. Muốn biết chuyện có thực hay không, xin mời các bạn đọc:
Tên tử tội
Sự thật nhiều khi có thể không đáng tin. Dưới đây cũng là một thí dụ:
Mọi người dân Paris, những ai trở về kinh thành vào mùa nầy đều thuộc nằm ḷng chuỗi thành phố hấp dẫn chạy dài từ Marseille cho đến Gênes. Họ rời các thành phố phía bắc để đến những đô thị xinh xắn nầy. Họ khởi hành ngay đầu tháng tư này, nghĩa là lúc những thành phố đó sắp biến thành những cụm hoa thực sự, lúc toàn miền quê chỉ c̣n là một khu vườn, lúc mà hồng và cam đang nở hoa.
Trong tất cả các địa điểm ấy có một nơi được đặc biệt
ưa thích, bởi v́ đây c̣n hơn cả một thành phố, đây là một vương quốc,
một vương quốc bé nhỏ, đúng vậy, là môt đại công- quốc của Gérolstein
(1)
Nằm trên một núi đá đầy hoa, mang trên sườn nhiều
ngôi nhà màu trắng cùng với cung điện của ḿnh, tiểu công- quốc Monaco
thần phục một vị vua độc lập hơn cả vua Makoko (2), độc đoán hơn vua
Guillaume nước Phổ và trịnh trọng hơn cả vua Louis XIV quá cố của nước
Pháp .
Không sợ bị xâm lược và chẳng sợ bất cứ cuộc cách
mạng nào, vua Monaco cai trị dân tộc nhỏ bé và hạnh phúc của ḿnh trong
ḥa b́nh, bằng các nghi thức, bảo tồn những lễ nghi của một triều đ́nh
vẫn c̣n duy tŕ sự sùng kính.
Vua có một ông tướng và tám mươi binh sĩ, có vị giám
mục, có tăng lữ, có quan phụ trách hướng dẫn đại sứ các nước, như ông
Grévy, và một loạt quan chức có tước vị mỹ miều mà ta luôn gặp xúm quanh
các vị vua chuyên chế và vững tin vào vẻ uy nghi của ḿnh.
Nhưng ông vua nầy không khát máu tí nào cả, cũng
không hay trả thù và khi ông đuổi ai ra khỏi nước – v́ đúng là ông đang
đuổi - th́ biện pháp áp dụng khéo léo vô cùng.
Có cần dẫn chứng không?
Một con bạc bướng bỉnh trong một ngày xui xẻo đă mở
miệng chửi vua. Hắn lập tức bị trục xuất bởi một sắc lệnh. Trong ṿng
một tháng trời hắn chỉ dám lượn qua lượn lại chung quanh chốn Thiên
đường ấy, nơi mà hắn đă bị cấm cửa, v́ hắn sợ thanh kiếm của tổng thiên
thần dưới h́nh thức lưỡi gươm của viên sen đầm. Một hôm hắn đánh bạo
vượt qua biên giới, vào tận trung tâm thành phố, xâm nhập ṣng bạc
Casino.Tức th́ một nhân viên chận hắn lại:
- “Thưa ông, chẳng phải ông đă bị trục xuất rồi hay
sao?”
- “Đúng thế, thưa ông, nhưng lát nữa tôi sẽ về trên
chuyến xe lửa đầu tiên”
- “Ồ, nếu vậy th́ được, mời ông vào.”
Rồi tuần nào hắn cũng đến, lần nào gă nhân viên rầu
rỉ cũng hỏi hắn cùng một câu hỏi đó và lần nào hắn cũng trả lời cùng một
cách. Công lư có thể nào mềm dẽo hơn thế ?
Tuy vậy, một trong những năm vừa qua, trong vương
quốc đă xẩy ra một ca rất nghiêm trọng và mới mẻ.
Đă xẩy ra một án mạng.
Một người đàn ông, không phải là một trong số người
ngoại quốc sống lang thang mà người ta thường gặp từng nhóm ở trên sườn
núi, mà là một người dân Monaco, một ông chồng trong lúc nóng giận đă
giết vợ.
Hắn ta đă giết vợ hắn chẳng v́ lư do nào cả, chẳng có
duyên cớ ǵ có thể chấp nhận . Cả vùng đất vương công đều rúng động.
Ṭa án tối cao họp để xét xử trường hợp đặc biệt nầy
(chưa hề xẩy ra vụ giết người nào cả) và tên khốn kiếp bị kết án tử
h́nh.
Quốc vương giận dữ phê chuẩn bản án ngay.
Chỉ c̣n mỗi một việc là hành h́nh tên tội phạm. Việc
nầy gặp phải khó khăn. Nhà nước không có đao phủ, máy chém cũng không!
Làm sao bây giờ? Nghe lời ông bộ trưởng ngoại giao,
đức vua lập tức điều đ́nh với chính phủ Pháp để mượn một đao phủ và mượn
luôn máy chém.
Bộ ngoại giao ở Paris thảo luận khá lâu. Cuối cùng họ
phúc đáp bằng một bản định giá cho thuê máy và chuyên viên. Toàn bộ chi
phí là mười sáu ngàn quan tiền Pháp.
Vua Monaco cho rằng tính toán vậy quá tốn kém, tên
sát nhân chắc chắn không đáng giá như vậy. Mười sáu ngàn quan để lấy đầu
một tên vô lại ư? Không!
Họ bèn hỏi chính phủ Ư. Một ông vua, một người anh
em, chắc sẽ không đ̣i hỏi cao như một nước cộng ḥa.
Nước Ư gởi một bản thanh toán mười hai ngàn quan.
Mười hai ngàn quan! Phải thu thêm thuế mới, mỗi người
dân hai quan. Chừng đó cũng đủ để gây bạo loạn trong nước rồi!
Họ nghĩ đến việc sử dụng một anh lính trơn để chặt
đầu tên sát nhân. Nhưng khi được hỏi ư kiến, ông tướng ngập ngừng thưa
rằng lính của ông chưa luyện tập thuần thục môn sử dụng dao mác, sợ sẽ
không chu toàn được nhiệm vụ đ̣i hỏi nhiều kinh nghiệm dùng gươm đao.
Thế là ṭa án tối cao lại được triệu tập để bàn
trường hợp rắc rối nầy.
Họ bàn măi mà chẳng t́m được giải pháp nào cả. Sau
cùng ông chánh án đề nghị giảm mức án tử h́nh xuống thành tù chung thân
và biện pháp nầy được chấp thuận.
Nhưng họ không có sẵn nhà tù. Phải lập một nhà tù và
bổ nhiệm một cai ngục. Tù nhân được giao cho người nầy.
Mọi việc trôi chảy trong 6 tháng. Tên tù ngủ suốt
ngày trên một tấm nệm rơm trong căn pḥng lụp xụp, c̣n người cai tù th́
ngồi trên chiếc ghế trước cửa nh́n người qua lại.
Nhưng đức vua vốn keo kiệt, đó là khuyết điểm tệ nhất
của ngài. Mọi chi phí nhỏ nhặt nhất của nhà nước đều phải tŕnh cho ngài
rơ ( bản danh sách cũng chẳng dài chi mấy). Và người ta đă liệt kê tất
cả chi phí liên quan đến việc bổ nhiệm chức vụ mới, việc bảo dưỡng nhà
tù, tù nhân và cai ngục. Ngân sách của nhà vua phải đài thọ lương bổng
của người gác tù nhiều quá.
Ban đầu ngài chỉ nhăn nhó. Nhưng khi ngài nghĩ đến
việc đài thọ sẽ lâu dài (v́ tên tội phạm c̣n trẻ) th́ ngài báo cho ông
bộ trưởng tư pháp t́m cách băi bỏ chi phí ấy đi.
Ông bộ trưởng tham khảo ư kiến ông chánh án và cả hai
ông thỏa thuận băi bỏ chức vụ cai tù. Tù nhân khi được yêu cầu tự canh
giữ ḿnh ắt sẽ không thể bỏ lỡ cơ hội trốn thoát, như vậy sẽ giải quyết
ổn thỏa cho tất cả mọi người.
Viên cai tù được cho về vườn và một người phụ bếp
trong lâu đài được giao nhiệm vụ đơn giản là sáng chiều mang cơm nước
cho tù nhân. Nhưng tên tù không hề mưu tính giành lại tự do cho ḿnh
chút nào cả.
Một hôm nhà bếp chểnh mảng việc mang cơm cho hắn,
người ta thấy hắn lẳng lặng đến khiếu nại. Từ hôm đó, để nhà bếp khỏi
mất công đi lại, hắn có thói quen hễ đến giờ cơm là đến ăn chung với đám
gia nhân và trở nên thân thiết với họ.
Sau bữa ăn trưa, hắn thường dạo một ṿng đến
Monte-Carlo. Thỉnh thoảng hắn vào Casino ném năm quan vào trong ṣng bài
để thử vận may. Lần nào thắng hắn tự thưởng một bữa ăn tối ra tṛ trong
một khách sạn nổi tiếng, sau đó hắn trở về pḥng giam của ḿnh, cẩn thận
khóa cửa phía trong lại.
Không bao giờ hắn ngủ lang bang bên ngoài.
T́nh thế trở nên khó khăn không những đối với tên tội
phạm mà c̣n đối với các thẩm phán nữa.
Ṭa án tối cao họp trở lại và quyết định yêu cầu tội
nhân rời khỏi đất nước Monaco.
Khi họ tống đạt quyết định đó cho hắn, hắn đáp trả
đơn giản :
“ Tôi thấy quí vị thật buồn cười. Sao? Rồi tôi sẽ ra
sao đây? Tôi chẳng có ǵ để sống cả. Tôi không c̣n gia đ́nh nữa. Quí vị
bảo tôi phải làm ǵ đây? Tôi đă bị kết án tử h́nh. Quí vị không hành
h́nh, tôi chẳng nói ǵ. Tiếp đó tôi bị kết án tù chung thân và quí vị
giao tôi cho viên cai ngục. Rồi quí vị đuổi ông ấy, tôi cũng không nói
ǵ. Hôm nay quí vị lại trục xuất tôi. Không đâu. Tôi là tên tù, do quí
vị xét xử và kết án. Tôi trung thành thi hành án phạt của tôi. Tôi ở lại
đây.
Ṭa án tối cao rụng rời! Vua nổi trận lôi đ́nh ra
lệnh t́m biện pháp.
Họ bàn bạc trở lại. Họ quyết định cấp cho tên tội
phạm sáu trăm quan để hắn sinh sống ở nước ngoài.
Hắn bằng ḷng.
Hắn thuê một miếng đất nhỏ cách lănh địa của cựu quốc
vương của hắn khoảng năm phút và hắn sống rất hạnh phúc trên đất của
hắn, trồng trọt rau quả và coi thường các lănh chúa.
Một thời gian ngắn sau đó triều đ́nh Monaco biết
chuyện liền quyết định điều đ́nh với chính phủ Pháp. Bây giờ họ chuyển
giao tội phạm cho chúng ta giam giữ với điều kiên kèm theo môt khoản trợ
cấp ít ỏi.
Trong các tài liệu tư pháp lưu trữ ở Công- quốc,
người ta có thể t́m thấy bàn án lạ kỳ ấn định khoản trợ cấp cho tội phạm
để buộc hắn rời khỏi lănh thổ Monaco.
Chứng thực, không có sự bảo đảm của chính phủ, về
các chi tiết vụn vặt. 29/12/2018
Thân Trọng Thủy _____________
Dịch từ nguyên bản “Le condamné à mort” của
Guy de Maupassant
(1) Gérolstein là một thành phố nhỏ trong rặng Eifel
thuộc quận Vulkaneifel, phía tây bắc hạt Rhénanie –Palatinat nước Đức,
chuyên cung cấp nước khoáng. Cái tên Gérolstein được sử dụng trong lănh
vực văn hóa để chỉ một xứ sở tưởng tượng ở Trung Âu, nổi danh với vở hí
kịch “La grande- duchesse de Gérolstein” của Jacques Offenbach năm 1867.
Tuy nhiên, đại công- quốc Gérolstein (Le Grand-Duché de Gérolstein) đă
được đề cập trong tác phẩm “Les Mystères de Paris” (Những bí mật của
Paris) của Eugène Sue. (1842-1843). Quốc vương của công- quốc nầy không
ai khác hơn là Rodolphe, nhân vật bí mật, sống ẩn danh ở Paris, dấn thân
vào sứ mệnh lập lại công bằng xă hội Paris thế kỷ XIX. Rudolphe t́m gặp
những thợ thuyền nghèo khổ và những tội phạm với mong muốn giúp đỡ những
người tốt và trừng phạt những kẻ xấu.
(2) Vua nước Congo. |
