NHỮNG GỈNG GIAO CẢM
VỀ
NHÀ THƠ UYÊN THUƯ LÂM
Nguyễn Triệu Việt
Người
viết hân hạnh gặp chị Uyên Thúy Lâm (UTL) trên Diễn Đàn Văn Nghệ Tự Do
(VNTD) tại Florida từ lúc mới bắt đầu, vào khoảng tháng 2/2011, qua đó chúng
tôi cùng nhau sinh hoạt văn chương, thi phú, văn nghệ đủ loại… trong tinh
thần Người Việt tha hương. Tôi có cảm tưởng ḿnh gặp được một cánh hoa lạ,
rất tươi đẹp trong vườn thơ với những lời thơ rất lăng mạn, nồng ấm, tuyệt
vời… nhưng chẳng biết chị là ai. Thôi th́ cứ để thời gian trả lời vậy…
Ngày nọ bất chợt tôi được làm quen với chị qua một bài thơ theo thể Song
Thất Lục Bát (STLB) xuất hiện trên Diễn Đàn VNTD làm chị nhớ đến các áng thơ
cổ tuyệt mỹ như Chinh Phụ Ngâm, Cũng Oán Ngâm Khúc v.v… mà chị đă từng học
thời trung học và sau này tốt nghiệp Đại Học Sư Phạm cũng như đă một thời
bước chân qua Giảng đường Trường Luật ở đường Duy Tân để trở thành cô giáo
dạy học. Từ đó tôi cảm nhận trọn vẹn chị là một nhà thơ đầy phẩm chất tại
hải ngoại.
Qua rừng thơ của chị, người viết cảm nhận chị đă có đủ đề tài để chia sẻ về
mọi mặt: Những trầm tư về thân phận con người, cảnh trùng điệp của thiên
nhiên, núi rừng, biển cả… Các bài thơ ca ngợi T́nh Yêu, T́nh Quê Hương, T́nh
Chiến Sĩ, T́nh Đồng Bào Tỵ Nạn và trên hết là Tinh Thân Quốc Gia vẫn luôn
ngời sáng trong tâm hồn của chị.
Đặc biệt chị làm đủ mọi thể thơ. Nào Đường luật (Thất Ngôn Bát Cú) kể cả
Xướng và họa; nào Tứ tuyệt, Lục bát, Song thất Lục bát v.v… Và nhạc th́ đă
có các Nhạc sĩ LMST, Cung Đàn phổ nhạc một số bài…
Xin mời quư vị hăy thưởng thức vài vần thơ ngũ ngôn trong bài "T́nh Một
Thuở C̣n Vương" – mượn vần bài “Thuở Làm Thơ Yêu Em” của Nhà Thơ
Trần Dạ Từ.
T̀NH MỘT THUỞ C̉N
VƯƠNG
Hoàng hôn buông tóc em,
Thương tím nâu màu áo.
Nắng đổ bóng bên thềm.
Hoa xoan rơi bờ dậu.
Thông ngàn lay bốn phía
Trong mơ c̣n âm ba.
Tưởng t́nh qua rất nhẹ
Sao trọn đời thiết tha?
Năm nào đó gặp em,
Đêm kết ngàn nỗi nhớ.
Hắt hiu bóng chiều nghiêng,
Thương người khuất nẻo phố
Dấu yêu tràn dâng đến
Ngần ngại chẳng nên lời
Lỡ vầng trăng ước hẹn
Lỡ phương đời xa xôi
Ch́m sâu trong tâm thức
Đâu c̣n nữa bao giờ.
Xưa mơ duyên tơ tóc
Nay t́nh chỉ bâng quơ…
Uyên Thúy Lâm
Như khi diễn tả về cảnh đẹp thiên nhiên ḥa nhịp với tâm hồn con người, chị
rung cảm qua bài thơ Tứ tuyệt Sắc Màu như sau:
SẮC MẦU
Có phải mầu xanh của núi rừng
Của cành thông biếc lúc sang xuân
Của ngàn cây lá và hoa nữa
Em ở bên ta lúc… ngập ngừng…
……………………………………..
Đôi mắt đen huyền trong bóng đêm
Làn mi cong chớp khẻ ngoan hiền
Rồi mai gió cuốn chim bay mỏi
Đổ bến, thuyền neo sông mắt em…
Khi nói về T́nh yêu, chị đă có những gịng thơ lăng mạn, thay lời một người
t́nh viết những lời thương trên cát, trên lá, trên núi đá, bên gịng suối
hay bên biển chiều… qua các gịng thơ Tứ tuyệt mơn man…
VIẾT TÊN EM
Anh viết tên em trên cát,
Sóng biển muôn đời xóa đi.
Viết tên em trong lời hát,
Lời nào cho buổi phân ly.
Anh viết lời thương trên lá,
Xuân sang tươi mầu lá non.
Qua mưa đông, vàng nắng hạ
T́nh si dại măi như c̣n…
Hay như bài Lối Thu Xưa, người chinh phụ đang ṃn mỏi trông chờ, đêm đêm ấp
ủ mộng mơ, mong người xưa trở về kết duyên cùng năm tháng…
LỐI THU XƯA
Anh thương nhớ, thật ḷng anh có biết:
Đến bao giờ em mới được sẻ chia.
Bởi anh xa, mùa thu chưa về kịp
Trời phương em man mác nỗi chia ĺa.
Gió sẽ chuyển đến anh niềm nhung nhớ,
Chút mây xa tươi sắc nắng quan hà
Anh về đi, trăng thu vằng vặc tỏ,
Bên đời nhau ngày tháng măi đơm hoa
Uyên Thúy Lâm
Hay khi nói về người yêu v́ chinh chiến phải lên đường ra mặt trận, chị đă
nói lên niềm chia cách phân ly và người ở lại đă hy sinh người thương của
ḿnh cho sông núi để mong có ngày đất nước tàn binh lửa trong chiến thắng
rạng ngời… như trong bài thơ Tứ tuyệt Đoàn Quân Đi chẳng hạn với cách gieo
vần trắc /vần bằng theo từng cặp đôi thật hào hùng, bi tráng:
ĐOÀN QUÂN ĐI
Đường hành quân sục sôi miền nắng cháy
Ta biết em ngóng chờ tin chưa lại
Đồng đội c̣n bên chiến lũy hào sâu
Nên đôi ta vẫn cách bến giang đầu!
………………………………….
Trong gió lộng vang vó câu chiến mă
Nắng cháy da hay mưa rừng tơi tả
Tận hiến thân này cho đến tàn hơi
Đâu thể buông gươm súng ngủ bên trời!
Tháng năm qua tóc phai mầu sương tuyết
Từng đoàn người viết sử xanh hùng liệt
Tổ quốc trường tồn qua Đinh Lư Trần Lê.
Th́ em ơi! Em gắng đợi ta về
Hơn thế nữa, người viết lại may mắn đọc được một bài thơ tứ tuyệt có tựa đề
là T́nh Người Cô Phụ mà chị đă mào đầu như sau:
“Sau ngày mất nước, có biết bao nhiêu cuộc đời vô vọng, có biết bao nhiêu
cuộc t́nh ly tan, đổ vỡ, chia ĺa. Người đi chiến trận không về. Người ở lại
mỏi ṃn thương nhớ! Kính được chia sẻ đến Quư Anh Chị chút nỗi niềm của
người cô lẻ với bài thơ T́nh Người Cô Phụ”:
T̀NH NGƯỜI CÔ
PHỤ
Anh yêu dấu v́ sao ḿnh đơn lẻ,
Bao nhiêu năm rồi chẳng được gần nhau
Sau hè đó trong sân ga lặng lẽ,
Lệ tuôn tràn từ biệt hẹn mùa sau
………………………………………..
Tin chiến trận đêm ngày loang máu lửa
Anh miệt mài nơi núi thẳm rừng sâu
Chiều hành quân qua lưng đồi tre nứa
Nhớ thắt ḷng đôi mắt lệ hoen sầu.
Em vẫn chờ ba mươi năm cô lẻ
Thu sang đông mấy độ tóc phai tàn
Cuộc phù sinh c̣n ghi lời ước thệ
Giữ t́nh anh đi trọn kiếp nhân gian!
(UTL 05/2011)
Thật t́nh mà nói, ngay từ khi đọc được bài thơ đầu tiên nói trên của Thi hữu
UTL, người viết đă cảm nhận đây là một tài năng thi phú đặc biệt và chắc
chắn có một chỗ đứng vững vàng trên thi văn đàn.
Cái hay của Thơ UTL trước hết, luôn thể hiện được tinh thần quốc gia cao cả
của một người con dân Việt, của một chinh phu hay chinh phụ, luôn gắn bó với
vận nước và xót xa thân phận người ra đi, lúc nào cũng đề cao, nhớ ơn những
người chiến sĩ QLVNCH và Tổ quốc đă chở che, đùm bọc mọi người dân trên đất
Việt thân yêu trước 1975 như bài thơ T́nh Người Cô Phụ vừa đề cập.
Riêng về chuyện thi văn, lúc nào cũng thấy chị UTL dùng từ rất duyên dáng,
mặn mà, trau chuốt, ngọt ngào, gợi cảm, đầy nét sang cả mà đằm thắm trong
từng bài thơ. Cứ như là chị đă bỏ công t́m kiếm những lời hay ư đẹp để gieo
hạt trong vườn thơ và vần điệu thi đâu ra đó, niêm luật gắn bó hết chỗ chê.
Hay là v́ chị đă từng là cô giáo trung học nên đă quen theo khuôn vàng thước
ngọc của thơ văn mà gieo lên những vần thơ hay như vậy?
V́ thế khi đọc lên, người viết cảm thấy vô cùng cảm khái, nhất là vào buổi
sáng pha một tách trà thơm, rồi mở từng trang thơ ra đọc, đọc được bài thơ
hay của UTL là đủ để một ngày làm việc không mệt mỏi. Đến mức mà một người
chiến sĩ anh hùng ở đất B́nh Thuận, B́nh Tuy là anh Lê Phi Ô (SJ), cựu Tiểu
Đoàn Trưởng ở vùng Rừng Lá đă phải thốt lên:
“UTLâm có cái ǵ đó hơi lạ lạ, trong câu thơ có…chất lính trong đó hoặc
chất giọng của nhi nữ không phải thường t́nh mà là nhi nữ anh hùng. Tôi đi
gần suốt cuộc chiến, cho đến bây giờ những ngày cuối đời với những khoắc
khoải, những hoài niệm của quá khứ xa xăm….
UTLâm đă bất ngờ làm sống lại dĩ văng trong tôi khiến tôi nhớ lại câu thơ mà
ai đó đă viết “Chàng trai trẻ đă không c̣n trai trẻ – Bỗng bừng bừng tim óc
mộng kiếm cung!”. Cám ơn đời, cám ơn người,cám ơn UTLâm đă nhắc cho tôi…biết
rằng tôi đă sống một cuộc đời đáng sống, để đến bây giờ tôi không cảm thấy
hổ thẹn với núi sông!” (LPO–23/05/11)
Ngoài những đề tài T́nh yêu vừa nói trên, sau cơn Quốc nạn 30/04/1975, chị
UTL cũng ḥa nhịp với hàng triệu con tim khi bao thảm cảnh nghiệt oan đă đổ
lên đầu những thuyền nhân vô tội. Bài thơ viết theo thế thơ tự do sau đây
của chị đă nói lên hết những thảm cảnh đó làm người đọc phải rơi nước mắt
xót xa…
BUỚC CHÂN VIỆT
NAM
Bước chân thuyền nhân
Mang bao người ra khơi
Dù phải làm mồi cho sóng dữ
Đói khát phong ba hải tặc tơi bời !
Bước chân thuyền nhân
Mang Việt nam ra khơi
Xa lánh thời bạo ngược
Giày xéo giống ṇi
…………………
Tháng Tư đen xua vạn người ra biển
Gửi mệnh đời trên thuyền lá đơn sơ
Mẹ già vợ yếu con thơ
Ba người đi chỉ một người tới bến
Galăng, Bidong, Songkhla ai đến
Ai muôn đời ch́m đáy nước, san hô
Khép mắt xuôi tay, thủy táng hải mồ !
Làn sóng người vẫn âm thầm rắn rỏi
UTL
Và với một tấm ḷng quốc gia yêu nước trung trinh, chị UTL đă thể hiện rất
nhiều qua các bài thơ, đặc biệt như bài họa sau đây theo thể Thất Ngôn Bát
Cú Đường Luật, là một thế thơ của lớp người cũ, rất khó làm v́ phải tuân
theo luật niêm vận, đối chát thật chặt chẽ. Tuy thế chị cũng đă vượt qua một
cách vững chăi, tài t́nh. Điều này chứng tỏ chị có một căn bản vững vàng về
thế thơ ĐL. Và qua bài thơ sau đây, chị cũng tỏ ra là một trang nữ kiệt miền
Nam.
HÙNG KHÍ GIỐNG TIÊN
RỒNG
(Họa thơ NXVạn)
Dân Nam chí khí vững tâm đồng
Tổ Quốc con tàu hướng biển Đông
Mấy độ Hoàng Sa tràn sóng cả
Bao phen Bản Giốc tách non sông
Trưng Vương, Hưng Đạo danh ngời rạng
Sông Hát, Bạch Đằng giặc hóa ngông
Bị trị ngàn năm c̣n đánh đuổi
Hán gian! Đừng động giống Tiên Rồng.
Uyên Thúy Lâm (27/06/11)
Trở về trang sử cũ, chị có một bài thơ nói về một mối t́nh đẹp nhưng rất đỗi
đau thương, bi thảm của công chúa Mỵ Châu và Trọng Thủy. Bài thơ tựa là T́nh
Sử Cổ Loa Thành:
T̀NH SỬ CỔ LOA THÀNH
Trong cung cấm sao chàng lặng lẽ
Không cười vui bên thiếp hiền ngoan
Chung mỹ tửu chiều nay ướp lệ
Chàng không vui, ḷng thiếp ngỡ ngàng
……………………………………..
Phụ t́nh chàng quên cả ân sâu
Mưu đồ tham vọng giết đời nhau
Nàng sống trọn ḷng không giới hạn
T́nh sử ngàn năm tiếc Mỵ Châu.
UTL
Quá yêu chồng, Mỵ Châu đă vô t́nh để Nỏ thần rơi vào tay giặc, làm đổ nát
giang sơn trước âm mưu thâm độc của cha con Trọng Thủy! Gương của người xưa
c̣n đó! Muốn giữ ǵn non sông đất nước của Tiền Nhân để lại, phải sáng suốt
Cảnh Giác trước mưu ma chước quỷ của kẻ thù tham tàn, thâm độc. Bài học cảnh
giác vẫn là bài học có giá trị ngàn năm như Bài thơ T́nh Sử Cổ Loa Thành của
chị.
Ngày nay, nào Tây Nguyên bô xít, nào đô thị B́nh Dương, nào Hoàng Sa &
Trường Sa, nào Ải Chi Lăng, nào Thác Bản Giốc đang dần mất vào tay giặc bá
quyền Phương Bắc v.v… mà tội lỗi này th́ không phải do những người phụ nữ
chân yếu tay mềm như Mỵ Châu gây ra mà chính là những người đang ngồi ngất
ngưởng trên đỉnh quyền lực của cái chóp bu nghiệp bá của giang sơn Việt.
Nhưng bên cạnh cái đáng trách của Mỵ Châu, vô t́nh làm tan tác cả non sông,
nghiệp đế của Cha (mà nàng đă phải trả giá quá cao bằng cả mạng sống của
nàng – bị Cha chém đầu!) th́ c̣n một khía cạnh đáng THƯƠNG: đó là t́nh yêu
và ḷng tin tưởng tuyệt đối vào người chồng (phản trắc Trọng Thuỷ).
Tôi nghĩ chị UTL cũng là một phụ nữ, cũng là đàn bà, nên chắc đă thật sự
thương cảm Nàng, và đặt nhiều T́nh Cảm, nỗi xúc động vào bài thơ nói trên.
Như vậy trên đời này, khi đă đặt t́nh yêu tuyệt đối vào người chồng đầu ấp
tay gối của ḿnh th́ có lẽ cái “dại dột, non nớt, không lường trước tai
họa…” chắc không riêng chỉ một ḿnh Mỵ Châu mắc phải thôi đâu”!?
T́nh chàng dù nặng nghĩa Cha sâu
Ôm ấp oan kia đến tận đâu
Nỏ thiếu móng thiêng rùa lẫn bóng
Trai ch́m đáy nước lệ hoen châu….
Về các thể thơ, hầu như chị không loại bỏ thể thơ nào ra khỏi trang thơ của
chị.Nhưng theo tôi, thể thơ Tứ tuyệt có thể nói là sở trường của chị đă thể
hiện qua nhiều đề tài vừa kể trên. Thường th́ khổ thơ 7 chữ (thất ngôn tứ
tuyệt) thể hiện trong hầu hết các bài thơ của chị như Sân Ga Tiễn Biệt,
Sắc Màu, Thanh Âm Ngày Cũ, Như Cảnh Vạc Bay… Có khi 6 chữ như bài
Viết Tên Em, có khi 8 chữ như bài Lối Thu Xưa, Ánh Mắt…, có khi
là ngũ ngôn 5 chữ như bài T́nh Một Thuở C̣n Vương giới thiệu ở phần
đầu.
Tuy Tứ tuyệt là sở trường của chị, nhưng Lục bát của chị cũng tuyệt vời
không kém, đă thể hiện qua các bài thơ Lục bát như Mấy Gịng Dư Âm,
chị đă dùng các nốt nhạc Đồ, Rê, Mi, Fa, Sol, La, Si, Đố để tạo nên bài thơ
thanh nhạc muôn màu muôn vẻ. Hay như bài thơ Ân Tri Ngộ, Hạt Bụi, Thư Gửi
Em… và bài Em Đi sau đây đă gieo lên khúc nhạc tương tư, chia ly
nhịp cầu Ô Thước, man mác hồn thơ Kiều của cụ Nguyễn Du Tiên sinh:
EM ĐI
Em đi, cánh bướm bay xa,
Nghe hơi giá lạnh vừa qua hiên ngoài.
Đơn côi tháng rộng năm dài,
Giấc mơ hồn bướm, mộng ngoài Trang Chu.
Đường lên non biệt sương mù,
T́m nhau, thôi đă ngh́n thu chia đường…
………………..
Một cái tài khác của chị mà ít người làm được, là chị đă dùng rất nhiều địa
danh, tên tuổi các vùng đất thân thương của Quê hương mà gieo lên bài thơ có
tựa đề Lang Biang Đón Bước Em Về tả về một buổi chiều ở Đà lạt với
vài nét chấm phá như sau:
LANG BIANG ĐÓN
BƯỚC EM VỀ
Qua đèo Prenn thoáng như say
Hồ Xuân Hương lạnh trời mây giăng sầu.
Vườn Bách thú đă bao lâu…
Pongour thác bạc trắng mầu thời gian?
Cà phê Thủy Tạ sương ngàn
Phở Tùng buổi ấy vội vàng chia tay.
Trúc Lâm Thiền Viện sương bay
Ta c̣n lặng đứng đợi ai bên hồ.
Chùa Sư Nữ những chiều mơ
Vượt qua dốc Thái Phiên chờ bước em.
Thương sao t́nh quá truân chuyên
Đồi Thông Hai Mộ lỡ duyên kiếp này!
…..
Thơ của chị đă được một số nhạc sĩ ái mộ như bài Sân Ga Tiễn Biệt, và
Thiên Thu do Nhạc sĩ Lăo Thành LMST phổ nhạc. Hoặc bài Vườn Hương
Cổ Tích (VHCT) do Cung Đàn phổ nhạc. Đặc biệt bài VHCT, lời thơ thật
phiêu du, đắm say, ngào ngạt như bước vào chốn Thiền ca, gợi cảm hồn thơ,
hồn nhạc vào tận Vườn Hương Cổ Tích… Chị đă có khoảng bốn muơi bài thơ đuợc
các bạn Nhạc sĩ phổ nhạc
Theo người viết, đây là một trong những bài thơ tuyệt diệu của chị UTL.
VƯỜN HƯƠNG CỔ
TÍCH *
Ngồi bên nhau trăng tỏa sáng vườn xưa
Nói với em hương tách trà buổi sớm
Rồi được nghe những ân t́nh thắm đượm
Em cùng tôi trong vườn mộng trăng đầy.
Mới hôm nào ḿnh chung bước đến đây
Trăng sáng tỏ trải trên vườn trúc bạch
Ngước ánh nh́n cành trúc nghiêng lau lách
Đẫm hồn trăng thành bức thủy mặc buồn.
Buổi hoàng hôn vang vọng tiếng chuông buông
Ngôi cổ tự trong vườn hương u tịch
Trầm mặc khẻ bước chân vào cổ tích
Em nghe chăng t́nh khúc dưới trăng ngàn…
Mai ngày lên xao động bóng trăng tan
Màu nắng mới xóa mờ vầng nguyệt khuyết
Ta có nhau trong phút giây diễm tuyệt
Giữa đất trời hương ngát nhánh hoàng lan.
Quên thời gian qua ảo ảnh mênh mang
Tâm thức nhẹ trôi vào vùng miên viễn
Hướng cơi giới bao la và thánh thiện
Ta cùng nhau đi đến phía trăng vàng…
UYÊN THÚY LÂM
Tóm lại, Thơ của Thi hữu UTL mở ra một khung trời t́nh tự bát ngát, bao la,
man mác hồn sông núi, ôm ấp cả t́nh người trong cô đơn muốn t́m về với nhau
tung tăng nguồn hạnh phúc, ḥa hợp với thiên nhiên, với những cảnh đời hào
hùng và oan nghiệt… mà con người đă trải qua.
Thơ của chị sang cả, tuyệt vời. Chữ nghĩa lồng lộng diễm ảo như khói sương,
đủ để đắm say ḷng người lữ thứ. Mỗi bài thơ của chị chẳng khác nào một bức
tranh tuyệt mỹ, một bản nhạc líu lo dễ ru hồn người vào những cơn say mộng
mị, những sảng khoái bất ngờ. Người đọc rón rén bước vào khu vườn thơ để
nh́n ngắm ngàn vạn bông hoa đủ màu, đủ hương, đủ sắc tươi tắn nở… Người nghe
cũng nhè nhẹ chân bước vào khu vườn thanh nhạc thật im ắng để lắng nghe
những cung bậc âm thanh thiết tha, d́u dặt rót vào hồn người lữ thứ…
Nhưng trên hết những xúc động chân t́nh đó, ng̣i bút của chị UTL như ngọn
sóng triều dâng, mặc nhiên hiển hiện trên thi văn đàn khắp chốn, chẳng riêng
ǵ ở Boston – nơi chị đang dừng bước tạm dung đă từng nở hoa, mà c̣n trên
thi văn đàn thế giới nói chung được thưởng thức hương vị ngọt ngào vườn thơ
của nữ thi hữu có cái tên thật xinh xắn Uyên Thuư Lâm.
Mời quư vị bước chân vào vườn hoa thi ca. Một đóng góp thật xứng đáng vào
nền văn hóa, văn học hải ngoại trong gịng sống tha hương vẫn tiếp tục nở rộ
đến muôn đời./-
* NGUYỄN TRIỆU VIỆT
~~oOo~~
art2all.net