Đặng Lệ Khánh

Bruno Schulz

THÁNG TÁM *

1.

Tháng Bảy, cha tôi lại xuống thuyền ra đi để tôi cùng với mẹ và anh trai của tôi làm mồi cho cái nóng trắng mờ cả mắt ngày hè. Váng vất vì ánh sáng, chúng tôi chúi đầu vào những cuốn sách to đùng nói về những ngày lễ lạc với những trang giấy cháy bỏng ánh nắng mặt trời và thơm lừng mùi lê ngọt vàng chín rục.

Vào những buổi sáng chói chang như thế thì Adela đi chợ về, cứ y như là vị thần Hoa Quả Pomona đang nổi lên từ ngọn lửa ngày, nghiêng giỏ chợ, đổ tràn ra vẻ đẹp rực rỡ màu sắc của mặt trời - những quả anh đào màu hồng sáng bóng, nước mọng thấy rõ dưới lớp vỏ trong suốt, những trái đào morellos màu đen tuyền huyền bí có mùi thơm ngạt ngào ngon lành cho khứu giác hơn là vị giác, những trái mơ nhân vàng mơn biểu hiện những buổi trưa dài. Sát cạnh bài thơ trái cây tinh khiết ấy, chị đặt những vĩ thịt sườn với những phím xương phồng lên đầy năng lượng và sức mạnh, các bó rau rong biển như những con mực và bạch tuộc chết – Chúng là nguyên liệu để tạo các bữa ăn nhưng hương vị thì chưa xác định được. Rau, củ tươi dùng để làm bữa ăn chiều bốc lên một mùi hương hoang dã và mộc mạc.

Căn hộ tối tăm ở tầng hai trong căn nhà ở Quảng trường Market ngày nào cũng bị nắng hè trần trụi chiếu xuyên vào: sự im lặng của những tia sáng không khí lấp lánh; Những ô vuông ánh sáng nằm mơ những giấc mơ thật căng thẳng trên sàn nhà; Thanh âm tiếng đàn organ nổi lên trầm đục qua đường truyền vàng óng của ban ngày; Tiếng đàn dương cầm ở đâu thật xa chỉ chơi đâu chừng một hai tiết điệu lập đi lập lại mãi, chảy tan trên vệ đường trắng toát dưới ánh mặt trời và rồi biến mất dưới ngọn lửa trưa.

Sau khi dọn dẹp gọn gàng, Adela kéo mấy tấm mành bằng vải xuống cho mấy căn phòng chìm vào ánh sáng mờ mờ. Tất cả các sắc màu ngay lập tức rơi thấp xuống một quãng tám, căn phòng bỗng tràn ngập những bóng đen như thể nó vừa rơi chìm xuống đáy biển với ánh sáng được phản chiếu từ những tấm gương nước xanh lục - và hơi nóng ban ngày bắt đầu phà hơi thở lên mấy tấm mành mành những lúc chúng cựa mình trong những giấc mơ ngày.

Vào những buổi chiều thứ bảy, tôi thường đi dạo với mẹ tôi, Từ ánh hoàng hôn của cái hành lang, chúng tôi bước ngay vào ánh sáng trắng rực của ban ngày. Những người qua đường, tắm trong dòng hoàng kim nóng chảy, mắt nheo lại vì ánh sáng chói lòa, trông như thể họ bị đẫm mật ong. Môi trên của họ hở ra, phơi cả hàm răng. Trong cái ngày vàng óng này, ai ai cũng đều mang vẻ mặt nhăn nhó như thế cả - cứ như là mặt trời đã buộc những tín đồ của mình phải mang cùng loại mặt nạ vàng kim giống nhau. Già trẻ, phụ nữ và trẻ em chào nhau qua những mặt nạ được vẽ lên những lớp sơn vàng dày cùi cụi ; Những khuôn mặt tà đạo ấy mỉm cười chào nhau, những nụ cười rất chi là man rợ .

Quảng trường Market trống rỗng, nắng bạc, bị những làn gió nóng quét qua giống y như những sa mạc trong kinh thánh. Những cây keo đầy gai, lớn lên ở nơi trống trải này, với những chiếc lá xanh tươi, trông giống như những cây cối trên những tấm thảm cũ kỷ. Mặc dù không một hơi gió, đám lá xanh vẫn xào xạc uốn éo điệu đàng kiểu như đang ở trên sân khấu, có ý muốn khoe vẻ sang trọng của lớp bạc viền quanh lá, trông chẳng khác gì lớp viền bằng lông chồn trên chiếc áo khoác của một nhà quý tộc. Các ngôi nhà cũ mà gió đã bào mòn nhẵn ngày này qua ngày khác đang đùa nghịch với những phản xạ ánh sáng của bầu khí quyển, cọng với tiếng vọng và ký ức của sắc màu trải ra rải rác đó đây tùy theo độ sâu của bầu trời không một vẩn mây. Có vẻ như toàn thể thế hệ của những ngày hè, giống như những người thợ xây nhà kiên nhẫn đang chùi sạch vữa trát trên các mặt tiền đã cũ, đã cạo bỏ lớp sơn phết lừa dối bên ngoài để càng lúc càng phơi rõ ràng hơn bộ mặt thật của ngôi nhà, những nét đặc trưng mà số phận đã trao cho chúng và cuộc đời đã định hình cho chúng từ bên trong. Bây giờ thì các cửa sổ, quáng mắt bởi cái nắng của quảng trường trống rỗng, đã chìm vào cơn ngủ; Những cái ban công báo cho Trời biết mình đang trống trơn. Những hành lang bỏ ngỏ bốc lên mùi rượu mát dịu.

Một nhóm vô gia cư, trốn cái nóng như lửa bằng cách rút vào một góc của quảng trường, tụ tập trước một mảng tường, liên tục ném nút áo và đồng xu lên đó, như thể cố đọc cho được trong bản tử vi của những miếng đĩa kim loại đó cái bí mật thực sự được viết bằng chữ tượng hình từ các vết nứt và những đường rạch. Ngoài họ ra, quảng trường vắng ngắt. Người ta có cảm giác rằng, một lúc nào đó thế nào cũng sẽ có một con lừa của một người làm phúc được dây cương dẫn lối, sẽ dừng lại trước ngưỡng cửa vòm cong của người chủ quán rượu, và hai người hầu sẽ ra giúp khiêng một người bệnh ra khỏi cái yên ngựa nóng đỏ và đưa người ấy từ từ theo những bậc thang mát rượi lên tầng trên phảng phất mùi hương của ngày lễ Sa-bát.

Vậy thì, mẹ tôi và tôi thong thả đi giữa hai lối đường bị chói nắng của Quảng trường Market, dẫn dắt hai chiếc bóng của chúng tôi đi dọc theo các ngôi nhà như đi trên những phím đàn. Dưới những bước nhẹ nhàng của chúng tôi, các ô vuông của những tấm đá lát đường từ từ lướt qua – có tấm có màu hồng nhạt như màu da người, có tấm vàng màu hoàng kim, có tấm màu xám xanh, tất cả đều phẳng, ấm áp và mịn như nhung dưới ánh mặt trời, giống như những cái đồng hồ mặt trời bị giẫm lên nhiều đến nỗi bị xóa sạch, tan vào hư vô.

Và cuối cùng tại góc phố Stryjska Street, chúng tôi đi ngang qua bóng râm của một hiệu thuốc. Trên cái cửa sổ lớn vẽ một bình nước quả dâu rasberry tượng trưng cho sự mát dịu của những loại thuốc bôi nhờn có thể làm giảm đau mọi thứ. Sau khi chúng tôi đi qua một vài ngôi nhà nữa thì con phố ngừng, không còn giả vờ là mình thuộc vào đô thị nữa, giống y như một người đàn ông khi trở về ngôi làng nhỏ của mình, cởi bộ áo quần đẹp nhất mặc dành cho ngày Chủ Nhật ra, và từ từ khoác lại bộ áo nông dân khi càng lúc càng về tới gần nhà.

Các ngôi nhà ở ngoại ô, cùng với các cửa sổ và mọi thứ, đang chìm lẫn vào trong đám hoa chen chúc ngang dọc trong khu vườn nhỏ của họ. Do ban ngày chẳng ai ngó ngàng, cỏ dại và hoa dại các loại đã um tùm mọc lên lặng lẽ, trong từng cách khoảng thời gian, chúng lại hạnh phúc được mơ những giấc mơ vượt khỏi giới hạn của thời gian, trên đường biên của một ngày vô tận. Một bông hoa to lớn, được nâng lên bằng cuống hoa mạnh mẽ, đã nở phì ra, phủ màu vàng úa để tang cho những ngày cuối đời buồn thảm, uốn cong người dưới sức nặng khổng lồ của chính mình. Nhưng những cây chuông xanh ngu ngơ và những bông hoa nhỏ nhắn thật thà ỏ kế bên thì vẫn đứng, bất lực, cứng nhắc, cái trắng chen cái hồng, thờ ơ với thảm kịch của cây hướng dương.

 

2.

Những đám cỏ mọc dầy rối mù, những cây dại và cây táo gai nứt nẻ trong lửa chiều. Khu vườn ngái ngủ hòa điệu vo ve với ruồi. Cánh đồng rạ vàng rạp dưới ánh mặt trời như một đám mây cào cào nâu vàng; Trong đám mưa lửa dày kín những con dế gào khóc; Hạt giống bung nhè nhẹ như những con châu chấu.

Vượt lên khỏi hàng rào, từng đám bông cỏ như da cừu vươn lên chập chờn, như thể khu vườn đang trở mình trong giấc ngủ, tấm lưng to rộng quê mùa của nó phồng lên xẹp xuống mỗi lúc nó thở vào sự tĩnh lặng của trái đất. Ở đó, cái lộn xộn mất trật tự đầy nữ tính của tháng 8 đã lan rộng với những đám cỏ ngưu to lớn, khó xuyên qua được, dang rộng những tàn lá màu bạc, thè cái lưỡi rậm màu xanh tươi. Ở đó, những đám cỏ gai sum sê tự lan ra, trông giống như những phụ nữ nông dân đang nghỉ ngơi, váy quấn hờ hững quanh người. Ở đó, khu vườn cung cấp miễn phí những quả lilac hoang rẻ tiền nhất, những cây rau húng quế tươi xanh và mọi thứ hà rầm khác của tháng Tám. Nhưng ở phía bên kia của hàng rào, đằng sau khu rừng nhiệt đới của mùa hè, nơi sự ngu dốt của đám cỏ dại không ai kiểm soát được đang chiếm ưu thế, trên cái gò rác cao, bụi cây táo gai mọc rậm rạp hoang toàng. Không ai biết rằng ở đó, trên bãi rác đó, tháng Tám đã chọn để tổ chức cho cuộc ăn mừng lễ rượu trong năm của mình. Ở đó, dựa sát vào cái hàng rào và được che chắn bởi những cây cơm cháy, là cái giường của một cô gái nửa khôn nửa dại Touya, ai cũng gọi cô ta như thế. Trên cái đống toàn đồ đáng vứt đi, những cái chảo cũ, những chiếc giày lạc lỏng, và những mảnh sành, là cái giường, sơn màu xanh lá cây, cái chân giường gãy thì được kê lên bằng hai viên gạch.

Không khí bên trên đống rác, cuồng dại với sức nóng, bị những con ruồi trâu sáng loáng nổi điên lên vì cái nắng mặt trời, bay như cắt ngang qua, kêu tanh tách như đang có vô số rắn rung chuông vô hình làm cho người ta cũng nổi khùng.

Touya ngồi khom người giữa đống chăn giường vàng khè và giẻ rách kì quái, cái đầu to lớn che phủ bởi một mái tóc đen rối mù . Mặt cô ta thun dãn như cái thùng của một chiếc đàn phong cầm. Thỉnh thoảng, một cái nhăn mặt buồn bã làm gấp lại hàng ngàn nếp theo chiều dọc, nhưng rồi sự ngạc nhiên lại nhanh chóng làm cho nó căng ra, làm dãn hết các nếp gấp, lộ ra đôi mắt nhỏ và cái lợi với những chiếc răng vàng khè dưới đôi môi dày chu ra. Nhiều giờ trôi qua, nóng và chán, Touya kể lể với một giọng đều đều, buồn ngủ, lầm bầm nho nhỏ trong miệng và ho lục khục. Cái thân bất động của cô bao phủ bởi một lớp ruồi đậu dày đặc như cái áo khoác ngoài. Rồi thình lình cái đống giẻ dơ bẩn ấy bắt đầu di chuyển, như thể nó bị một lứa chuột con mới sinh quậy lên. Những con ruồi thức dậy sợ hãi bay lên như một đám mây vù vù giận dữ khổng lồ tràn đầy ánh màu phản chiếu từ ánh mặt trời. Và trong khi mấy miếng giẻ rách trượt rơi xuống đất phủ lên trên đống rác, giống như những con chuột sợ hãi, thì một dáng hình cũng hiển lộ: một cô gái khùng khùng nửa trần truồng chầm chậm trồi lên, đứng như một bức tượng dị kỳ trên đôi chân ngắn ngủn trẻ con ; Cổ cô phồng lên vì giận dữ, và trên khuôn mặt đỏ bừng vì giận, những đường nét kỳ dị của các tĩnh mạch trương lên như trong một bức tranh thời sơ khai, một tiếng kêu khàn đặc như của một con thú gào lên từ đáy phổi được giấu sau bộ ngực nửa thú nửa thần. Mấy cây táo gai khô khốc la lên, mấy cây chuối lá phồng người khoe da thịt chẳng xấu hổ, cỏ dại sủi nước bọt với chất độc lấp lánh, và cô gái khùng giọng khàn đặc vì la hét, co giật điên cuồng, ép sát cái bụng đầy đặn của mình vào thân cây cơm cháy đang rên rỉ khe khẽ dưới sức ấn, đẩy, đầy cuồng nhiệt liên tục, bị kích động do sự hòa điệu ghê khiếp của dục tính một cách bất thường .

Mẹ của cô, Maria, làm việc bằng cách chùi sàn nhà cho các bà nội trợ. Bà là một phụ nữ nhỏ con màu vàng nghệ, và dùng nghệ, bà đã chùi sàn, chùi bàn đánh bài, chùi băng ghế, và cọ rửa lan can mấy căn nhà cho mấy người nghèo.

Có lần Adela dắt tôi đến nhà của bà. Lúc đó là vào sáng sớm khi chúng tôi bước vào căn phòng nhỏ tường màu xanh, sàn đất, nằm trong một vạt nắng vàng sáng rực trong cái yên tĩnh của buổi sáng chỉ bị tiếng tích tắc lớn khiếp của chiếc đồng hồ trên tường khuấy động. Trên cái rương trải rơm dày, bà Maria tội nghiệp, trắng bệch như một cái bánh kẹp và bất động như một chiếc găng tay rút ra khỏi bàn tay. Và, như thể tận dụng lúc bà đang ngủ, sự im lặng cất tiếng nói, cái im lặng vàng vọt, sáng rực, quỉ quái vừa độc thoại, vừa tranh luận, lớn tiếng lèm bèm những câu thô bỉ. Cái thời của Maria – cái thời từng bị giam giữ trong linh hồn bà – đã rời khỏi bà, và thật ghê, tràn lan ra chiếm hết cả căn phòng, rộn ràng, quỉ quyệt, trong cái im lặng sáng sủa của buổi ban mai, từ hệ thống máy móc quay bên trong cái đồng hồ, trào dâng lên cao như một đám mây bột xấu, loại bột mì mịn, loại bột ngu ngốc của những kẻ khùng.

 

3.

Một trong những căn nhà gỗ có lan can màu nâu bao quanh, nằm chìm trong khu vườn xanh tươi, là nhà của dì Agatha. Lách qua khu vườn để tới thăm dì, chúng tôi đã thấy rất nhiều quả bóng thủy tinh đủ màu mắc lên trên những cây sào cực mỏng. Trong những quả bóng màu hồng, xanh lá cây và tím này chứa những thế giới tươi sáng rực rỡ, giống như những tấm ảnh hạnh phúc thật lý tưởng được đặt vào trong những bong bóng xà phòng tuyệt hảo.

Trong ánh sáng mờ mờ của căn phòng, với những bản in cũ, hư hỏng vì lên mốc và mờ câm vì năm tháng, chúng tôi lại ngửi ra được một mùi rất quen thuộc. Cái mùi quen thuộc cũ ấy là một kết hợp đơn giản mà tuyệt vời giữa cuộc đời những con người ở đó, sự tinh tuyền của chủng tộc họ, phẩm chất trong dòng máu họ, và bí mật của số phận họ, trộn lẫn lộn với nhau, dần dần, ngày này sang ngày khác trong suốt thời gian họ sống cùng nhau. Cánh cửa cũ kỷ, chắc chắn, từng thầm lặng chứng kiến những bước vào ra của các bà mẹ, con gái, con trai, từng thở dài tăm tối mỗi lúc họ đến, họ đi , bây giờ mở ra một cách êm ru như cánh cửa tủ áo, và chúng tôi bước vào cuộc đời họ. Họ ngồi như thể đang ở trong bóng tối của số phận, chẳng chống chỏi; Bằng những cử chỉ vụng về đầu tiên đó của họ, họ đã tiết lộ bí mật của họ cho chúng tôi. Ngoài ra, chẳng phải chúng tôi cũng có liên hệ máu mủ và số phận với họ đó sao?

Căn phòng tối nhạt nhòa vì màu tường xanh biếc viền hoa văn màu vàng kim, nhưng ngay ở đấy cũng đã là âm vang những ngày vàng son lấp lánh qua những khung hình, trên nắm đấm cửa và những đường viền mạ vàng dù nó đã được lọc qua đám cây dày xanh của khu vườn. Từ chiếc ghế kê dựa vào tường, dì Agatha đứng dậy đón chào chúng tôi, khổ người cao to, da trắng tròn lấm tấm tàn nhang. Chúng tôi ngồi xuống bên cạnh họ, như thể ngồi trên bờ vực cuộc sống của họ, hơi thẹn vì cách họ đối xử tử tế chẳng chút phòng thủ gì, Và chúng tôi uống nước đường pha mùi hoa hồng, một thức uống tuyệt vời, trong đó tôi đã cảm ra được cái tinh chất sâu đậm nhất của ngày thứ bảy hôm đó.

Dì tôi đang than phiền. Than phiền là điệp khúc chính yếu của dì khi nói chuyện. Giọng nói của khối thịt trắng nhễ nhại ấy nổi bồng bềnh như thể nó nằm ngoài ranh giới của thân người, chỉ được giữ thật lỏng lẻo bằng những sợi xích có hình dáng khác nhau, và dù có xích, nó sẵn sàng sinh sôi nẩy nở, bung vãi ra, vươn nhánh và chia nhỏ ra thành một gia đình. Nó hầu như có khả năng sinh sản bằng cách tự nhân giống, một nữ tính chẳng bị ai kiểm soát, triển khai một cách bệnh hoạn.

Có vẻ như thể mỗi một khơi dậy của nam tính, mùi khói thuốc lá, hay một trò đùa của một gã độc thân, cũng sẽ làm cho cái nữ tính sốt bỏng này phát lửa và sẽ dẫn dụ nó vào một trò sinh nở rậm rật trinh nguyên. Thật ra, tất cả những lời phàn nàn của dì về chồng dì, hay về những người tớ gái, những lo lắng của dì về mấy đứa trẻ chỉ là một phản ứng hơi quá do việc sinh sản không được hài lòng lắm của dì, một lối nói quá lố, thô lỗ, giận dữ, rầu rĩ mà dì đổ lên người chồng, chẳng vì mục đích gì cả. Bác Mark, nhỏ con và gù, với một khuôn mặt chẳng chút gợi tình, ngồi lặng lẽ trong màu xám xịt, hòa giải với số phận của mình, cảm thấy thư giản trong bóng tối của sự khinh miệt vô giới hạn. Đôi mắt màu xám của ông phản chiếu ánh sáng của khu vườn xa xa, tỏa ra qua cửa sổ.

Đôi khi bằng một cử chỉ yếu ớt, ông cũng ráng phản đối, cãi lại, nhưng ngọn sóng nữ tính mạnh mẽ đã đẩy dạt cái cử chỉ vô tích sự ấy sang một bên, đắc thắng vượt qua nó, và dìm chết hết thảy những khuấy động yếu ớt nào có tính quyết đoán đàn ông dưới cơn lũ tràn của mình.

Có một cái gì đó thật bi thảm trong chuyện sinh sản này; Nỗi khổ đau của một sinh vật đang tìm cách chống chỏi trên biên giới giữa hư vô và cái chết, thái độ anh hùng của giới phụ nữ khi tỏ ra đắc thắng trong việc truyền giống hơn là thắng những thiệt thòi tự nhiên của mình hay sự thiếu sót của nam giới. Con cái của họ sẽ biện hộ giùm cho họ nỗi hoang mang sợ hãi của họ về tình mẫu tử, về lòng ước ao được mang nặng đẻ đau đã trở nên cạn kiệt sau những lần thai nghén không được thiên phúc, trong một thế hệ phù du của những bóng ma chẳng có máu đỏ mà cũng không có mặt mày.

Lucy, người con lớn thứ hai, bây giờ bước vào phòng, đầu của cô to quá khổ so với thân hình bụ bẫm như của trẻ con với làn da trắng mịn. Cô đưa bàn tay nhỏ nhắn như của một con búp bê, một bàn tay như chồi non, mặt đỏ bừng lên như một cánh hoa mẫu đơn. Bối rối vì mình đỏ mặt, một sự tố cáo xấu hổ mình đang có kinh, cô nhắm mắt lại và mặt lại càng đỏ thêm hơn ngay cả khi chỉ bị chạm bởi một câu hỏi vô tình nhất, bởi vì cô cho rằng chúng bí mật ám chỉ về thời điểm đàn bà nhạy cảm nhất của cô.

Emil, người lớn nhất trong nhóm anh em họ, với một bộ ria mép tỉa đẹp đẽ trên một khuôn mặt mà cuộc đời dường như đã cuốn đi hết những biểu cảm, đang đi lên đi xuống trong phòng, thọc hai bàn tay vào trong túi cái quần rộng thênh.

Bộ quần áo thanh lịch, đắt tiền của anh ta gợi đậm nét những quốc gia kỳ lạ mà anh từng thăm thú. Khuôn mặt nhẽo nhẹt nhợt nhạt của anh dường như ngày từng ngày bị mất dần nét phác thảo để trở thành một bức tường trắng trống trơn với một mạng lưới tĩnh mạch xanh xao, giống như những đường nét trên một bản đồ cũ, thỉnh thoảng lại bị khuấy động bởi những ký ức nhạt nhòa của một cuộc đời đầy bão táp và lãng phí.

Anh là một bậc thầy về các thủ thuật với bài tây, anh hút thuốc bằng những cái tẫu dài quý phái, và anh có cái mùi lạ lùng của những vùng đất xa xôi. Gợi lại những kỷ niệm cũ, anh kể cho nghe những câu chuyện kỳ thú, đôi lúc tự nhiên anh ngưng lại, trở nên xa xôi, và mơ màng.

Mắt tôi lưu luyến theo dõi anh và ước chi anh nhận ra tôi và cứu tôi khỏi sự tra tấn của nhàm chán. Và quả thực, có vẻ như anh nháy mắt với tôi trước khi anh rời phòng đi qua phòng bên và tôi theo chân anh qua đó. Anh đang ngồi trên một chiếc ghế sofa nhỏ, thấp, đầu gối bắt chéo co lên cao ngang với đầu, cái đầu hói như một trái banh bi-da. Dường như quần áo của anh đã bị ném nhàu lên hết một chiếc ghế dựa. Khuôn mặt anh giống như là hơi thở, như một vết bẩn mà một người qua đường không quen vừa ném lên không trung. Đôi tay trắng xanh màu men sứ của anh đang cầm một chiếc ví và anh đang nhìn một vật gì trong đó.

Từ màn sương trên khuôn mặt anh, lòng trắng lồi ra từ con mắt màu xanh nhạt khó khăn hiện ra, dụ dỗ tôi bằng một cái nháy mắt. Tôi cảm thấy một sự thông cảm khó cưỡng lại đối với Emil.

Anh kéo tôi vào giữa hai đầu gối, tay xáo mấy bức ảnh trước mặt tôi như thể chúng là bộ bài tây, cho tôi xem hình những phụ nữ và những chàng trai trần truồng ở những vị thế lạ lùng. Tôi đứng dựa sát vào anh, nhìn lơ là vào những thân thể mềm mại ấy mà chẳng thấy gì cho tới khi đột nhiên một chất lỏng do một sự phấn khích mơ hồ như được không khí nạp điện chạy tới tôi, đâm suốt qua tôi kèm theo một cơn run rẩy bứt rứt, và một cơn sóng thình lình cho tôi hiểu hết. Nhưng đồng thời, cái bóng ma quái của một nụ cười cũng xuất hiện dưới bộ ria mép mềm mại và tươi đẹp của Emil. Hạt giống ham muốn trước đó hiện rõ trong mạch máu đập rộn ràng trên thái dương, sự căng thẳng mà trong một khoảnh khắc trước đã giữ cho mọi nét trên khuôn mặt anh được tập trung lại, bỗng rơi đâu mất và mặt anh lại rút về cái vẻ lãnh đạm, xa vắng và cuối cùng đã nhòa nhạt hoàn toàn.

Đặng Lệ Khánh dịch

từ * August của Bruno Schulz trong tập The Street of Crocodiles
 

art2all.net