Người con chí hiếu (Nguyên tác: A devoted son by Anita Desai) Đặng Lệ Khánh chuyển ngữ
Anita Desai (1937 - )
Kết quả đă được loan báo trên mấy tờ báo sáng. Rakesh, hăy c̣n đi chân đất và mặc đồ ngủ, đọc vội qua ngay tại cổng ngoài rồi mới leo mấy bậc cấp lên hàng hiên, nơi Cha chàng đang uống trà. Chàng khom người chạm tay vào bàn chân cha ḿnh. “ Đậu hạng cao trong vùng hả con ?” Cha chàng hỏi, mặt sáng ngời, đưa tay đón lấy mấy tờ báo. “ Thưa Cha, đậu hạng nhất ạ.” Rakesh nói nho nhỏ như thể mắc cỡ “Đậu đầu toàn quốc ạ.”
Thế là mọi người nhốn nháo cả lên. Cả nhà reo ḥ, nhảy múa. Suốt hôm đó,
khách khứa thay nhau kéo vào căn nhà nhỏ màu vàng nằm cuối đường để chúc
mừng cha mẹ của đứa con tuyệt vời này, để vỗ lưng khen tặng Rakesh và
để
làm cho ngôi nhà cũng như căn vườn ngập tràn âm thanh và màu sắc của một
ngày hội lớn. Nào là ṿng hoa, kẹo bánh, áo quần đẹp đẽ, quà cáp ( bút
mực nhiều quá chắc dùng đến mấy năm cũng chưa hết, có cả một hai cái
đồng hồ tay nữa). Mọi âu lo, cáu kỉnh, vui nhộn, tất cả đều bị xoay tít
theo nỗi hănh diện lóng lánh với những viễn tượng sáng ngời đang mới mẻ
mở ra trước mắt : Rakesh là đứa con trai đầu tiên trong gia đ́nh được
cho đi học. Gia đ́nh đă hy sinh rất nhiều để gởi chàng đến trường rồi
lên đại học y khoa, và cuối cùng th́ kết quả sự hy sinh của họ đă chín
vàng huy hoàng. Hễ người nào đến chúc mừng : “ Thưa ông Mubarak, thưa ông Varmaji, cháu trai của ông bà đă đem đến hănh diện cho nhà ta …” th́ người cha lại trả lời “ Thưa vâng. Mà ông có biết không, sáng nay lúc cháu nó xem được kết quả kỳ thi th́ cháu nó làm ǵ trước hết không ? Cháu đă đến ôm chân tôi đấy. Cháu quỳ xuống ôm chân tôi !!” Những lời này làm quư bà cảm động đến nỗi họ nâng chéo váy lên chậm nước mắt, trong khi quư ông th́ vừa đưa tay ra với lấy mấy miếng trầu và kẹo mứt được dọn sẵn trên những chiếc khay được mang đi mời ṿng ṿng, vừa gật gù đồng t́nh và thán phục cái cử chỉ rất đáng ngợi khen như thế. “ Thời buổi này thật hiếm mà thấy con cháu nào c̣n làm những điều ngoan ngoăn như vậy. “ Ai cũng tán thành, không chừng có khi c̣n ganh tị nữa. Rời bữa tiệc, quư bà có người c̣n xụt xịt, “ Đáng ra th́ trong những dịp như thế này, người ta nên dọn đồ ngọt thật là tinh sạch ngon lành mới phải”, và quư ông th́ có kẻ bàn ra, “ Mấy anh có nghĩ là già Varma phách lối quá không ? Chả đừng có nghĩ rằng ai cũng quên là ông già của chả cũng chỉ là nông dân như chúng ta thôi, cũng đi bán rau, và chả th́ chưa hề thấy cái pḥng học nó ra làm sao cả.” Trong giọng nói của họ thực ra th́ nhiều phần là ganh tị hơn là có ác ư. Mà điều ấy th́ cũng dễ hiểu thôi, đâu có mấy đứa con trai nào trong cái khu nghèo nàn nằm ngoài b́a thành phố này được trời cho sáng sủa thông minh như Rakesh, mấy đấng phụ huynh đều biết vậy.
Và đó mới chỉ là bắt đầu thôi,
là bước đầu tiên trong chương tŕnh dọn dẹp
vĩ đại cho xứng với đỉnh cao danh vọng và tiền bạc. Luận án mà Rakesh
viết để lấy bằng Y khoa đă đưa chàng lên cao hơn trong danh vọng, ít ra
là trong cộng đồng y tế. Chàng được học bỗng. Chàng được qua Hiệp
Chủng Quốc Mỹ Châu, U.S.A. ( cha chàng được học phải gọi như thế, và bắt
cả nhà phải dùng chữ ấy thay v́ chỉ gọi là nước Mỹ như đám hàng xóm ngu
dốt vẫn gọi, chữ U.S.A. th́ mới là tên gọi sang trọng) để theo đuổi nghề
nghiệp trong những bệnh viện ưu việt nhất của các bệnh viện Mỹ và được
các đồng sự người Mỹ hết sức thán phục và ca tụng làm cho gia đ́nh càng
thêm ngưỡng phục và hănh diện. Hơn thế nữa, khi trở về quê nhà, chàng
lại thực sự về lại ngôi nhà màu vàng nhỏ bé, trong khu vực trước kia đă
một thời mới toanh, nhưng càng ngày càng bệ rạc, nằm cuối con lộ, nơi đó
mấy xe đổ rác thường thả xuống những đống hôi thối tanh tưởi cho đám heo
vục mỏ vào hay mấy dân móc rác che những căn lều tả tơi, mùi hơi, mùi
khói bốc lên ngay sát bên những hàng rào kẽm dựng ngay ngắn và những khu
vườn chăm sóc thật kỹ lưỡng. Ngay khi trở về, điều trước tiên lúc bước
vào nhà của chàng là lách ra khỏi ṿng tay ôm của anh chị em để cúi
xuống và chạm tay lên chân cha chàng.
Riêng bà mẹ của Rakesh th́ bà rất hả hê và ngạc nhiên là chàng chẳng
cưới ai ở Mỹ, chẳng mang về một cô vợ ngoại quốc như hàng xóm thường
cảnh báo bà. Thế nhưng đó chẳng phải là điều mà mấy chàng trai Ấn dự
tính khi ra ngoại quốc hay sao ? Thay v́ vậy, Rakesh lại đồng ư, gần như
chẳng chút phản đối, lấy một cô gái mà bà đă chọn giùm ở trong làng quê
bà, con gái của một người bạn thời thơ ấu, một cô gái mập mạp, mù chữ-
đúng như vậy. Cổ hủ, đằm thắm, dễ tính, cô
nàng lặng lẽ trượt vào gia đ́nh
chồng, và ổn định chỗ ngồi của ḿnh. Tính t́nh quá thụ động và quá
ngoan ngoăn đến nỗi cô chẳng bao giờ đ̣i hỏi Rakesh phải dọn ra để được
sống độc lập như những nàng con gái khác. Hơn thế nữa, cô lại đẹp, thật
là đẹp theo cái lối mum múp, mềm mại như mỡ đọng, như sáp ong ấm áp sau
khi cô sinh đứa con trai đầu ḷng, và sau đó nữa th́ đẹp xấu có quan
trọng ǵ nữa đâu.
Trong nhiều năm, Rakesh làm việc ngay tại bệnh viện tỉnh và nhanh chóng
được thăng lên chức vụ cao nhất trong ban điều hành, rồi trở thành Giám
Đốc trước khi mở bệnh viên riêng. Chàng chở cha mẹ chàng trong chiếc xe
hơi mới tinh – chiếc Ambassador màu xanh da trời - kính sau dán đầy mấy
cái nhăn hiệu và mấy đồ trang hoàng nhỏ treo lủng lẵng – để đi xem
cái bệnh
viện tư đang được xây cất và xem cái bảng hiệu thật bự gắn trên cửa chính,
trên đó, tên của chàng được viết bằng sơn đỏ, kéo theo những hàng chữ lê
thê ghi những bằng cấp chuyên môn, trông giống như mấy tên nô lệ da đen
nhỏ con của một ông hoàng. Sau đó, dường như
vinh quang của chàng trở
nên mờ dần, hoặc có thể v́ cuối cùng, dân trong tỉnh đă trở nên quá quen
thuộc với tiếng tăm của chàng cũng nên. Nhưng đồng thời, đó cũng là lúc
mà chàng lại được biết đến như là một bác sĩ giỏi nhất và giàu nhất tỉnh.
Tuy vậy, những thành quả này đâu phải đạt được trong một chớp mắt. Dĩ
nhiên là không. Đó là thành quả của cả một đời người, và với Rakesh, hết
cả một đời chàng. Lúc mà chàng xây xong được bệnh viện tư cũng là lúc cha
chàng trở nên già cả, đă hưu trí, không c̣n làm nhân viên cho một tiệm
bán dầu hôi sau 40 năm cần cù, và mẹ chàng đă mất sau khi trút hơi thở
cuối cùng, rơ ràng là hơi thở dài khoan khoái v́ đă được chính con trai
ḿnh chăm sóc lúc bệnh tật cuối đời, và đến phút cuối cùng chàng c̣n
ngồi bóp chân cho bà, một đứa con mà đâu phải người đàn bà nào cũng có
thể có được.
Tuy nhiên, phải công nhận – ngay cả những hàng xóm thất bại nhất và
khó tính nhất trong xóm dần dần cũng đồng ư – rằng Rakesh không những là
đứa con hiếu thảo nhất mà c̣n kỳ diệu thay cũng là con người tử tế nhất,
vừa ngoan ngoăn vâng lời bố mẹ, vừa làm vui ḷng vợ ḿnh, vừa quan tâm
đồng đều đến con cái, bệnh nhân. Đồng thời trong cái bề ngoài đẹp đẽ
sang trọng, lúc nào cũng đàng hoàng vui vẻ tự nhiên với mọi người kia
c̣n có một bộ óc thông minh, điều hành tốt đẹp giữa chăm lo gia đ́nh,
giúp đỡ bạn bè, giúp cho họ lúc nào cũng hạnh phúc, vui vẻ, biết ơn, hài
ḷng, chàng c̣n tự luyện cho đôi tay ḿnh thật khéo léo để trở thành một
bác sĩ tuyệt vời, một nhà giải phẩu vô cùng tài giỏi. Làm thế nào mà
một người – một đứa con mà bố mẹ hoàn toàn mù chữ, bố th́ làm cho một
tiệm buôn dầu hỏa, mẹ th́ tối ngày chúi đầu vô bếp – lại có thể đạt
được, ḥa hợp được và sở hữu được những đức tính đáng phục như thế th́
chẳng ai có thể hiểu sâu xa cho được, nhưng ai cũng công nhận cái tài,
cái giỏi của chàng.
Cái lạ là, cái tài, cái giỏi ấy, nếu được bày ra lâu quá th́ hết c̣n
làm ai ngạc nhiên. Đến một lúc mà những cặp mắt thán phục nhất cũng mờ
dần, không c̣n chớp lia trước ánh vinh quang của chàng nữa. Về hưu
không c̣n làm việc, lại mất đi người vợ,
người cha mau chóng trở nên tàn
tạ, khó tính. Ông cứ than phiền đủ thứ và đổ bệnh liên miên, những thứ
bệnh kỳ lạ đến ngay chính con ông cũng không đoán được là khi nào th́ nó
nặng thiệt và khi nào th́ chỉ là vờ. Ông cứ ngồi một đống trên cái vơng
suốt ngày và dần dần bày ra cái tṛ đột nhiên bật ngửa nằm cứng đờ ra để
cho cả nhà nhào tới vây quanh, chạy lui chạy tới, mếu máo khóc lóc một
hồi, rồi ông bỗng nhiên ngồi bật dậy, mặt tỉnh khô, ốm nhách, nhổ ra một
đống bă trầu như thể chọc trêu thái độ của mọi người.
Ông cứ làm tṛ đó hoài, có lần nhà có tiệc, bữa tiệc sinh nhật đứa con
út đang vui phải tạm dừng lại, phải giấu giếm khách, phải đẩy hết khách
đi khi đứa con dâu bắt gặp, hoặc cô nghĩ là cô thấy, ông bố chồng già
nằm cứng đờ, duỗi tay chân trên vơng, mạch ngừng đập. Buổi tiệc thế là
tàn, ngay cả gần như trở thành đám tang th́ ông già ngồi bật dậy và đứa
con dâu ăn trọn một băi trầu ngay trên gấu của cái váy sari bằng vải sa. Sau vụ ấy, chẳng c̣n ai thèm để ư coi ông có ngồi xếp bằng trên vơng,
chăm chăm theo dơi mọi người, nhổ bă trầu hay nằm đơ ra, xanh xám như
xác chết hay không nữa. Dĩ nhiên là trừ một người, một hạt ngọc trong
những hạt ngọc, là đứa con trai của ông, Rakesh.
Chính tay Rakesh bưng trà cho ông mỗi sáng, không phải trong những cái
tách sứ mà mọi người uống, nhưng là trong cái cốc bằng đồng mà ông ưa
nhất, rồi ngồi bên cạnh giường, thoải mái tự nhiên, sợi dây buộc quần
c̣n tḥng ra dưới cái áo ngủ dài, nói chuyện với ông, hoặc đọc tin tức
buổi sáng cho ông nghe. Chàng không cần biết cha chàng có trả lời hay
không ngoài chuyện nhổ bă trầu. Cũng chính Rakesh, một chiều khi từ
bệnh viện trở về nhà dụ cha chàng ra khỏi pḥng ngủ, căn pḥng trống
rỗng và tiêu điều như một pḥng tù, để ra vườn ngoài hít thở khí trời
trong lành. Chàng đưa ông đến nằm trên cái divan có kê gối đàng hoàng, đặt
nơi cuối góc hàng hiên trống. Vào những đêm hè, chàng cẩn thận biểu
đám đầy tớ giúp việc khiêng cái giường cũ kỹ của ông ra ngoài sân cỏ, và
chính chàng đỡ cha đi xuống mấy bậc cấp, đặt cha lên giường, xoa dịu ông
và yên tâm lo cho ông được nằm ngủ một đêm dưới trời sao.
Tất cả những điều này đều làm ông già hài ḷng lắm. Chỉ có một điểm ông
không ưng ư là Rakesh c̣n kiểm soát luôn chuyện ăn uống của ḿnh. Một
ngày nọ khi cha chàng bệnh thật là bệnh đă kêu con dâu làm cho ông một
đĩa bánh ngọt soojii halwa ăn với một th́a kem đầy th́ Rakesh bước vào pḥng,
không bằng những bước chân đầy kính yêu mà với bước chân dơng dạc tự tin
quyền hành của một bác sĩ nổi tiếng, và ra lệnh, “ Kể từ đây trở đi, Cha
không được ăn món halwa nữa. Với cái tuổi của cha, ta phải cẩn thận mới
được. Nếu Cha muốn ăn ngọt, Veena sẽ nấu cho Cha một chút
kheer –gạo
nấu chín khuấy với sữa, một chút gạo thôi, thiệt là lỏng. Nhưng sẽ
không có món ǵ chiên hay béo. Chuyện này cấm không được xảy ra lần nào
nữa đấy.”
Ông già đang nằm duỗi trên giường, yếu ớt xuội lơ sau một ngày bệnh,
giật cả ḿnh v́ cái giọng, cái dấm dẳng của cậu
con. Ông mở mắt, nói
cho đúng là cặp mắt của ông bị choàng mở v́ sửng sốt, chằm chằm nh́n
thằng con với một nỗi khó tin đang trổi dậy thật nhanh. Con cái mà dám
cấm không cho cha nó ăn món ông thèm sao ? Không, đó là điều chưa từng
nghe bao giờ, thật là không tin được. Nhưng Rakesh đă quay lưng lại
ông, đang dọn dẹp mấy cái chai lọ và mấy gói thuốc trên kệ thuốc, chẳng
để ư đến Veena đang chuồi ra khỏi pḥng với nụ cười
giễu cợt mà chỉ có
ông già trông thấy và ghét cay đắng.
Bánh halwa chỉ là cái món thứ nhất được gạch chéo khỏi thức ăn của ông
già. Hết món ngon này tới món ngon khác lần lượt ra đi – hết món chiên,
rồi đến món ngọt, và rồi th́ hết thảy mọi thứ ông già ưa thích, tất tần
tật.
Bữa ăn được dọn đến cho ông trên chiếc khay bằng thép không gỉ bóng lộn
ngày hai bữa trông thật là kiệm : bánh ḿ khô, đậu lăng luộc, và nếu có
chút thịt gà hay cá th́ cũng chỉ được luộc không mà thôi. Nếu ông già
muốn gọi thêm món ǵ bằng cái giọng làm ra vẻ ai oán th́ chính Rakesh
lại hiện ra ngay ngạch cửa, nh́n ông chán nản, lắc đầu bảo “ Cha à, ta
phải cẩn thận. Cha biết là chúng ta không thể để cha mang thêm một bệnh
nào khác nữa được." Và dù cho đứa con dâu có cố t́m cách tránh né th́
ông già cũng vẫn thấy được cái cười
giễu cợt của nó đang nhảy múa trong
không khí. Ông cố hối lộ mấy đứa cháu mua giùm cho ông ít đồ ngọt ( và
giờ th́ ông nhớ vợ ông biết bao, người đầu bếp vô cùng rộng lượng, cần
cù và mù chữ). Ông th́ thầm : “ Này, đây là 50 đồng
paise” , ông vừa
nói vừa nhét mấy đồng tiền vào bàn tay nóng hổi đang nắm chặt, “cháu
chạy xuống cái quán ngay ngả tư đó mua cho ông 30 đồng bánh
jalebis ,
c̣n lại 20 đồng th́ cháu muốn mua ǵ cho cháu th́ mua. Được không?
Hiểu
không ? “ Ông làm được như thế một đôi lần, nhưng rồi bị đổ bể. Kẻ ṭng
phạm bị bố nó mắng cho một trận, bị mẹ tát tai, và Rakesh hùng hổ chạy vào
pḥng cha ḿnh, tóc muốn giựt hết ra khỏi đầu, la lớn giữa đôi môi mím
lại :” Thưa Cha, bộ cha muốn dạy thằng con của con thành một đứa láo
khoét sao chớ ? Cha đă làm hư dạ dày của cha rồi, cha c̣n muốn làm hư
thằng nhỏ nữa à ? Cha khuyến khích nó dối cha dối mẹ. Cha phải nghe nó
nói dối với Mẹ nó khi mẹ nó bắt gặp nó đang mang mấy cái bánh
jalebis
gói trong mấy tờ giấy dơ dáy đó mới được. Cha biết là con không cho
phép ai trong nhà này được mua bánh kẹo ở mấy cái quán ngoài đó mà. Chắc chắn là cha đă biết vậy rồi. Trong tỉnh bệnh thương hàn, sưng gan
đầy ra. Ở bệnh viện, con chứng kiến những ca bệnh này hằng ngày. Con đâu có muốn trong nhà liều lĩnh để mang những bệnh ấy.” Ông già thở hắt
và lại giả nằm như chết, nhưng không c̣n ai để ư ǵ đến nữa.
Giờ th́ ông già chỉ c̣n mỗi một niềm vui thôi ( cái chuyện thằng con
thăm ông mỗi sáng và đọc tin tức cho ông nghe không c̣n được kể là niềm
vui nữa ), đó là những cuộc thăm viếng của mấy người hàng xóm già lăo. Mà những cuộc thăm viếng ấy cũng không được thường xuyên v́ những kẻ
mang niềm vui ấy phần đông cũng già cỗi hom hem và yếu x́u như ông. Không có mấy ai c̣n sức để đi bộ một khoảng đường dài đến thăm ông nữa. Chỉ có lăo Bhatia hàng xóm ở sát bên, dù sao cũng c̣n nhanh nhẹn mạnh
khỏe, từ chối tắm trong cái nhà tắm bằng gạch hoa trong nhà, và đ̣i đem
cái ca bằng đồng cùng với khăn tắm, thường
th́ vào những giờ giấc ngược
ngạo, không cần biết mùa nào, ra trước sân rồi tắm ào ào ngay dưới cái
ṿi nước tưới cây, vừa tắm vừa trông vói qua bên kia hàng rào xem thử
Varma có ngồi ngoài hàng hiên hay không. Nếu có th́ ông gọi qua và nói
chuyện trong khi quàng cái khăn vải quanh người, lau khô mái tóc lưa
thưa trên đầu và run lên v́ khoái chí. Dĩ nhiên là những cuộc nói
chuyện như thế này, vọng qua hàng rào của hai người vừa già vừa điếc lại
vừa sợ trong nhà nghe được th́ không được hài ḷng lắm, nhưng Bhatia
cũng đôi khi ra khỏi sân, bước xuống đường một chút ra trước cổng nhà
của Varma và ngồi phệt xuống chân cột đá xây dưới tàng cây điện thờ
temple. Nếu lúc đó có Rakesh ở nhà th́ chàng sẽ d́u cha chàng xuống mấy
bậc thềm ra sân, đặt cha chàng nằm lên chiếc giường kê dưới tàng cây và
để mặc cho hai ông già vừa nhai trầu vừa kể bàn về bệnh tật, về cái thân
đau yếu của nhau và cảm thông nhau rất mực.
“ Ít nhất th́ bác cũng có một ông bác sĩ ở trong nhà săn sóc cho bác, “
Ông già Bhatia thở dài, sống động diễn tả sự hy sinh to lớn của người
con.
“ Săn sóc tui ?” Varma khổ sở la lên bằng một giọng đứt quảng như tiếng
vại cổ nứt nẻ: “Thằng con tui ấy à, hắn c̣n không cho tui ăn cho no nữa
là.”
“ Hả ? Sao ? “ Bhatia hỏi, đám lông bạc trong hai lỗ tai quăn lại. “ Không cho bác ăn no ? Con của bác ấy à ?”
“Đúng vậy. Thằng con của tui. Nếu tui xin hắn thêm một miếng bánh ḿ
th́ hắn nói “Không được, Cha, con đă cân đúng cử rồi và con không thể
nào cho cha ăn nhiều hơn 200 gram ngũ cốc một ngày được. Bác coi, hắn
cân đong thức ăn của tui. Hắn có cái cân để cân đồ ăn của tui. Vậy đó
bác.”
“ Không thể nào”, Bhatia nói thầm th́, ḷng khó tin.” Có thể nào trong
cái thời quái quỷ này lại có một người con từ chối không cho cha ḿnh ăn
không chớ ?”
“ Tui nói bác nghe”, Varma cũng nhỏ giọng, “
hôm nay cả nhà ăn cá chiên. Tui ngửi được mà. Tui kêu con dâu tui đem cho tui một miếng.
Hắn tới
cửa pḥng tui, nói ' không được' …”
“ Hắn nói không ?” Giờ th́ chính giọng của Bhatia nức lên. Một con chim
sẻ từ trong tàng cây vụt bay ra. “ Nói không à ?”
“ 'Không được', hắn nói 'không được'. Thằng Rakesh đă dặn
hắn không được cho
tui ăn đồ chiên. Hắn dặn không được ăn bơ, không được ăn dầu.
”
“ Không bơ ? Không dầu ? Rồi làm sao mà cha hắn sống chớ ?”
Ông già Varma gật đầu, bụng hớn hở một cách buồn rầu. “ Đó, hắn chăm
sóc tui như vậy đó sau khi tui đă nuôi hắn lớn, cho hắn ăn học, cho hắn
thành ra một ông bác sĩ giỏi. Bác sĩ giỏi ! Bác sĩ giỏi mà đối xử với
cha như vậy đó bác Bhatia à.” Thế là những tính t́nh, đức hạnh của
thằng con bây giờ được xem xét dưới cả một biển đổi thay thật đáng ngờ. Bề ngoài th́ dường như nh́n ra giống nhau, nhưng cách diễn dịch th́ khác
hẳn: cách thức chữa trị hiệu quả trở thành là cách của một người có trái
tim lạnh lùng, và lối hành sử của người có trách nhiệm trở thành lối
hành sử của một kẻ độc tài giả trang.
Than thở với hàng xóm như thế chỉ mang đến niềm an ủi băng giá, và với
cách thức ăn uống kham khổ như thế, Varma cảm thấy tinh thần ḿnh tuột
dần xuống, càng ngày càng yếu ớt thêm và chẳng mấy chốc mà trở thành một
bệnh nhân thật sự. Varma than rằng thuốc bột, thuốc viên và thuốc trộn
không chỉ được đem đến chữa mỗi khi ông than ví dụ như đau bụng chẳng
hạn, mà dần dần trở thành một phần trong chế độ ăn uống của ông thay thế cho
những thức ăn b́nh thường mà ông thèm khát. Nào là thuốc để điều ḥa
tiêu hóa, thuốc hạ cao máu, thuốc chữa bệnh thấp khớp, và sau đó thuốc
để điều ḥa nhịp tim. Giữa những kỳ phải chở cấp tốc vào bệnh viện, ông
cũng kinh nghiệm được những lần súc ruột, thụt hậu môn làm ông càng thêm
hăi sợ và vô vọng. Ông khóc dễ dàng, co quắp trên giường, nhưng nếu ông
than đau một chút, hay chỉ than sợ chút chút giữa đêm th́ Rakesh lại
điềm nhiên mở một chai thuốc nào đó và bắt ông uống. “ Con phải có bổn
phận đối với cha, cha à.” Chàng nói vậy mỗi khi cha chàng van xin để
ông yên.
Varma nài nỉ “ Để cha yên đi con”, vừa nói ông vừa ngoảnh đầu tránh mấy
viên thuốc trên bàn tay đưa tới miệng. ” Để cho cha chết cho rồi. Vậy
tốt hơn đó con. Cha đâu có muốn sống để ăn thuốc của con.”
“Cha, đừng có nói bậy.”
“ Cái đó tùy con”, người cha bỗng nhiên la lớn.” Để cha yên, để cha
chết bây giờ đây, cha không thể sống như vậy được nữa.”
“ Nằm trên gối kê suốt ngày, mỗi vài ba tiếng có con dâu tự tay lo cho
ăn uống, ngày nào cũng có người tới thăm viếng, vậy mà ổng nói ổng không
muốn ‘sống như vầy” nữa !” Tiếng Rakesh vừa nói vừa cười với ai đó ngay
ngoài cửa pḥng.
“ Không cho ăn uống, muốn ăn ǵ cũng không được, con dâu th́ nhiếc, cháu
chắt th́ nhạo, sống vậy đó hả ?” Ông già nằm trên giường la lối. Nhưng
ông quá già, quá yếu nên những lời ông nói người ta nghe trở thành những
tiếng kêu chẳng rơ ràng, như thể là tiếng rên, tiếng khóc v́ đau đớn. Chỉ có một lần khi ông già Bhatia đến thăm ông, họ cùng ngồi dưới tàng
cây điện thờ và người ta nghe ông khóc “ Trời đang gọi tui về mà tụi hắn
không chịu cho tui đi.”
Cái lượng vitamin cũng như thuốc bổ mà ông bị bắt phải uống kể ra cũng
không phải là vô dụng cả. Chúng giữ cho ông sống và ngay cả giúp cho
ông có sức bám víu vào cuộc đời thật lâu ngay cả sau khi ông chẳng c̣n
muốn sống nữa. Ông giống như đang bị treo lơ lững bằng một sợi dây mà
ông đang cố bứt ra nhưng sợi dây dai quá không chịu đứt. Cố gắng, ông
chỉ làm cho ḿnh đau đớn thêm thôi.
Mùa hè ấy, cứ vào buổi chiều tối th́ đám đầy tớ trong nhà lại kéo vào
pḥng ông, đứa khiêng đầu giường, đứa khiêng chân giường đem ra ngoài
hàng hiên, đặt giường xuống cái rầm khiến cho hàm răng của ông đánh cập
vào nhau đau thốn lên đầu. Ông than th́ chúng bảo bác sĩ chủ nhân đă
dặn chúng phải đưa ông ra hít thở khí trời chiều, và để ông có thể hít
khí trời chiều, chúng phải nện cái giường như vậy đó. Thế rồi Veena,
với cái cười ngọt như bánh bột trong chiếc váy sari dài hiện ra, sửa gối
lại cho ông, chèn cho đến lúc ông gần như ngồi thẳng đơ khiến cho đầu
ông thấy lơ mơ mà lưng th́ đau nhức.
Ông nài “ Đặt cha nằm đi con. Cha không ngồi nổi nữa”.
“ Cha gắng đi cha, Rakesh bảo là nếu cha gắng th́ cha có thể ngồi được.” Cô dâu trả lời vậy rồi dời về ngồi phía góc kia của cái hàng hiên, ở
đó cái máy thu thanh của cô vang lên một điệu nhạc t́nh ai oán từ cuốn
phim mà cô nghe mê măi suốt ngày.
Và thế là ông già ngồi, như một cái xác khô cứng, hăi hùng, đăm đăm nh́n
đám cháu đang chơi cricket, có cơ may sẽ ăn một trái banh do chúng đánh
bật vào ngay mắt, hoặc nh́n ra cái cổng ngoài, nơi mở ra con đường nhỏ
bụi bặm rác rưỡi nhưng vẫn c̣n hănh diện khoe tấm biển vừa mới được sơn
lại mang tên người con của ông và những danh chức chuyên môn. Tên của
con ông đă bị long ra khỏi cái cổng đă từ lâu lắm rồi.
Cuối cùng th́ chiếc xe Ambassador màu xanh cũng về tới. Tṛ chơi
cricket tan nhanh. Chiếc xe cẩn thận tiến vào sân, và vị bác sĩ, vị bác
sĩ vĩ đại nhà ta, mặc toàn đồ trắng, bước ra. Có ai đó chạy tới đỡ lấy
cái túi xách, người khác đỡ chàng lên mấy bậc thềm. “ Anh dùng trà nhá ?” Cô
vợ vừa hỏi vừa vặn nhỏ máy thu thanh.” Hay uống
coca cola ? để em chiên
cho anh ít cái bánh samosa nha ?” Nhưng Rakesh chẳng trả lời vợ mà cũng
chẳng thèm liếc về phía cô. Là một người con bao giờ cũng chí hiếu,
chàng đi thẳng về góc nơi cha chàng đang ngồi nh́n đăm đăm vào một điểm
nào đó vô h́nh trong cái không khí vàng vọt bao quanh ông. Ông chẳng
quay đầu nh́n đứa con trai, nhưng đôi môi run run của ông ngừng lập bập
và với hết sức của một người vừa già vừa yếu, nghiến chặt hai hàm răng
lại.
“ Thưa cha,” người con dịu dàng thưa, ghé ngồi lên mé chiếc giường, đưa
tay ra bóp bàn chân của cha ḿnh.
Ông già Varma co chân lại che dưới thân ḿnh, và vẫn bướng bĩnh nh́n
mông lung vào đám không khí vàng vọt của buổi chiều hè.
“Thưa cha, con về rồi nè.”
Bàn tay của Varma bỗng nhiên giật lên
trong một cử động như muốn chế giễu, nhưng ông vẫn lặng câm.
“ Hôm nay cha thấy sao ?”
Varma quay qua, nh́n con. Mặt ông mất hẳn b́nh tĩnh,
biết bao những ư nghĩ cùng đến một lúc hiện ra thoáng qua trên nét mặt
ông khiến cho đứa con danh tiếng của ông không sao hiểu được hay đoán ra
cha ḿnh đang nghĩ ǵ về ḿnh, về tài năng cũng như sự khéo léo của ḿnh.
Ông già thều thào “ Cha đang chết đây. Hăy để cho cha chết, cha xin con.”
Đứa con trai mỉm cười, thương mến, “ Cha à, cha nói giỡn không hà. Con
mang về cho cha thuốc bổ mới đây nè, nó sẽ làm cho cha dễ chịu hơn. Cha
phải uống nó nhá, cha sẽ khỏe mạnh hơn. Đây nè. Cha hứa với con là cha
sẽ uống đều đều nhá.”
Cái miệng của Varma động đậy như thể ông vẫn c̣n nhai trầu ( khẩu phần
trầu đă bị cắt mấy năm rồi ).
Cuối cùng rồi ông cũng nhổ ra được vài chữ, sắc nhọn
và cay đắng như thuốc độc, vào mặt người con. “ Con giữ lấy thuốc bổ đó
đi. Cha không muốn. Cha không muốn. Cha không uống viên thuốc nào con
đưa nữa. Không. Không bao giờ nữa.” Ông lấy
tay gạt phăng chai thuốc ra khỏi tay người con, thật mạnh, chính xác.
Người con giật ḿnh, chai thuốc vỡ tan tành, chất thuốc nâu đặc búng lên
vấy vào cái quần trắng tinh. Cô vợ la hoảng, chạy ào tới.
Chung quanh ông già lại thêm lần nữa một màn ồn ào, cuống quít, lộn xộn.
Ông già đẩy mấy cái gối dưới lưng ra khỏi chỗ
dựa để ông có thể nằm thẳng
người dán xuống giường. Ông nhắm mắt lại, ngửa đầu hất hàm lên trần,
như một nhà tiên tri tài giỏi, rền rỉ : “Trời đang gọi cha. Hăy để cha
đi.”
|