người gieo hạnh phúc
đặng
lệ khánh
Ghi Chú của người viết: Đây là môt. trong những con ma Huế
luôn luôn giả vờ nằm ngủ trong kư ức của Khánh. Nó chỉ nhắm một con
mắt thôi . Con mắt c̣n lại ŕnh chờ mỗi khi ḷng Khánh chùng xuống
th́ nhổm dậy mở hồ nước mắt cho chảy tràn ướt hết cả tâm hồn mềm yếu,
để rồi lau khô bằng nôĩ thương yêu bàng bạc của những năm c̣n thơ
dại .
Đặng Lệ Khánh
tranh Nguyễn thị Hợp
Không biết do
ai giới thiệu mà anh Phú quen với gia đ́nh cuả Khánh. Hố đó, Khánh
chừng tám, chín tuôỉ, ốm nhom, và đen thui v́ ham chơi u mọi suốt
ngày ở ngoài đường. Đường Phan Bội Châu buôỉ trưa thường vắng ngắt
v́ thiên hạ đi nghỉ trưa. Bọn Khánh gồm mấy chị em con cô, con bác ở
chung nhà vơí Bà Nội, gần ngang tuôỉ với nhau nên suốt ngày không
học với nhau th́ chơi, không bày ra tṛ chơi th́ … căi nhau không
lúc nào ngưng từ sáng đến tôí, cho đến lúc bà Bác gọi hết vào, bắt
nằm lên tấm ván gỗ, nằm yên cho tới khi nạ mắt triũ laị , ngủ quên
hố nạ không hay . Đêm nằm có đưá tưởng c̣n đang chơi đuà ngoá ngơ,
quơ tay, quơ chân , mớ la ạ ào . Bà Bác phải vươn tay qua, trở cán
quạt bà đang quạt phành phạch quất vào chân để đánh thức. Vào mùa hè,
muôĩ bay vo ve ngoài mùng, chờ đưá nào gác tay chân gần sát mùng là
nhào vạ sát thủ liên` . Sáng dậy đứa nào cũng có năm bảy đốt đo đỏ
ngưá ngáy gaĩ sồn sột. Bù lại th́ năm bảy xác quân thù nằm chổng chơ
trên ván , bụng bẹp dí toàn là máu c̣n tươi cuả đám trẻ con .
Hố đó bọn Khánh không có nhiêù đồ chơi . Đaị gia đ́nh sống chung
dưới một mái nhà do Bà Nội chở che, môĩ lần chị Sinh nâú cơm th́ nâú
bằng nồi đồng to bằng cả một tay ôm của người lớn. Môĩ bưă cơm phải
chia làm ba mâm, mâm cho Bà Nội, mâm cho người lớn, và mâm cho mấy
anh chị lớn. C̣n bọn con nít th́ mỗi đứa một cái chén nhựa đựng đầy
cơm và đồ ăn múc sẳn. Về sau, lúc bà nội đă qua đời và các bác đă
không c̣n ở đó th́ chỉ c̣n một mâm thôi, dọn trên cái phản gỗ mà bọn
Khánh nằm ngủ như những con cá phơi khô. Những đưá con nít lớn lên
sau này lại ôm môĩ đưá một chén cơm và đồ ăn múc sẵn, như bọn Khánh
hố trước. Đông như vậy th́ làm sao mà có đồ chơi được, Bà Nội lo ăn
không chắc cũng đủ mệt mỏi rồi. Tuy nhiên, bọn Khánh cũng đâu cần đồ
chơi. Chơi u mọi th́ chỉ cần hơi cho dài để giữ cho đến khi bắt được
mọi mà thôi. Chơi ô làng thỉ cần sỏi và hạt me. Chơi nhảy dây th́
chỉ cần một sợi dây thừng. Chơi cút bắt th́ chỉ cần một nơi thật kín,
núp cho kỷ , và biết đếm đến mười . Chơi đánh thẻ th́ chỉ cân` một
bó đũa và một trái banh tennis cũ . Và chơi ḷ c̣ th́ một miếng ngói
má cho mỏng nhưng nặng đủ để ném cho đúng ô . Vậy mà không ngày nào
chán cả .
Rố bỗng một hôm trong nhà hiện ra một anh chàng , biết nói như thế
nào cho đúng đây, một anh chàng không giống nét thư sinh nào cuả mấy
ông anh của Khánh cả . Dưới mắt Khánh lúc ấy, anh Phú thật là cao,
và da rám nắng phong sương. Anh mặc bộ quân phục màu lục đậm, có dây
biêủ chương màu đỏ quàng trên vai, trông thật oai và đẹp. Anh đứng
hơi bở ngỡ giưă đám đông mô tê răng rưá lao xao của gia đ́nh Khánh,
và anh cười tươi rói . Khánh có cảm t́nh vơí caí cười có chiếc răng
vàng của anh, rất cởi mở . Sau này Khánh nghe rằng anh mồ côi từ bé,
lớn lên giữa trường huấn luyện Thiếu Sinh Quân. Sau cái hôm đứng bở
ngỡ giưă đám con trai, con gái lau chau trong nhà Khánh th́ anh đến
chơi luôn, trở thành một thành viên trong gia đ́nh. Và anh mua đồ
chơi cho tụi Khánh !! Khánh vẫn nhớ đên’ những chiếc máy bay nho nhỏ,
vặn dây thiều lên, máy bay chạy, nhào lộn, lại chạy ḷng ṿng. Tụi
Khánh thích mê tơi. Anh đứng nh́n và cười há ḷng. Chắc anh đang
nhớ thuở thơ dại côi cút tội nghiệp không có ai xoa đâù cho kẹo hoặc
nói lời âu yếm. Không nhận được t́nh thương mà lại dư t́nh thương,
anh đem đến cho tụi Khánh một cách rộng răi .
Có một mùa hè nào đó, Khánh bị đau thương hàn rất nặng, sốt mê man
hết mấy ngày, tưởng đă đau thương thiệt rồi, mà lại tỉnh dậy, đ̣i ăn
. Đau thương hàn đâu được ăn nhiêù nên đau xong th́ xơ xác, càng ốm
nhom . Bị giữ trong pḥng đóng kín cưả v́ sợ nắng gió, Khánh buồn
hiu. Anh Phú mua cho Khánh một bộ đồ chơi nâú ăn bằng nhựa đỏ, đủ ly
tách. Khánh vui vẻ rót trà mời anh chị em cùng uống. Trà bằng không
khí mà ai cũng hớp, cũng khà ra cái điều trà ngon hết chê . Anh Phú
cũng vui .
Một hôm anh Phú đứng ngắm cái đâù xơ xác của Khánh, đề nghị : “Em
nên đi phi-dê đi cho đẹp, ở Sàigon, giờ là mốt đó “ . Ban đầu Khánh
sợ lắm, không chịu , vậy mà riết một hố anh năn nỉ làm sao mà Khánh
bằng ḷng, theo Má lên phố, ngượng ngùng ngồi cho người ta cắt mớ
tóc dài, cuốn ba cái cuộn nóng phỏng da đầu, đốt đâù vào cái “ḷ”
sấy cả tiếng đồng hồ . Khi người thợ uốn tóc đưa cái gương lên cho
Khánh soi th́ Khánh khóc oà, bù lu từ chỗ uốn tóc trên đường Trần
Hưng Đạo cho đến khi về đến nhà . Gặp anh Phú đang đứng chờ xem mái
tóc đẹp tơí đâu, Khánh khóc càng to hơn làm anh quưnh lên hỏi tại
sao . Khánh mếu máo : “ Tại v́ nó giống cái trách đen thui úp trên
đầu em .“ làm anh ph́ cười . Từ đó cho đến tận bây giờ, mấy tiệm uốn
tóc không ăn được Khánh tiền uốn nữa, chỉ có cắt khi dá, khi ngắn
mà thôi .
Lâu lâu anh Phú được nghỉ phép thường niên. Anh về laị miền Nam quê
anh ít ngày, khi đi th́ mang quà Huế, khi về th́ mang quà Saigon,
giọng anh ngọt ngào mà chân thật . Khánh chắc Khánh thích giọng nam
từ dạo đó mặc dù Khánh chỉ là đứa con nít, mâư khi mà anh chuyện tṛ
vơí .
Vào một ngày cuôí muà hè, khi trở về từ miền nam, anh đem theo một
cô gái đến giới thiệu với cả nhà Khánh. . Khánh không biết chị có
đẹp không, nhưng chắc chắn là không giống như những tranh cuả Lê
Trung mà hố đó Khánh say mê đọc . Chị nhanh nhẹn, da cũng ngâm ngâm
như anh Phú, son phấn đàng hoàng . Chị mặc aó dài trắng thắt eo nhỏ
xiú . Và h́nh như chị xức nước hoa nưă . Khánh nghe như có mùi nước
hoa dịu dàng thoang thoảng đến tận bây giờ . Hai ngướ nói chuyện
vớI bà bác rất lâu và ngơ ư muốn cưới nhau, nhờ bà bác tác hợp v́
anh xem bà như mẹ . Nhưng trước hết phải coi tuôỉ mới được . Bà bác
cho đi mớ một ông thầy tàu, chắc là nôỉ tiếng thớ âư . Ông thâỳ
tàu này cũng cao lớn, không khác anh Phú mấy . Không những ông coi
tử vi, bói bài cho anh Phú, ông c̣n xem chỉ tay cho bà bác nữa . Moị
ngướ đêù hể hả v́ ông tiên đoán rằng bà bác sẽ rất may mắn trong
gia đạo, dù rằng hồi ấy bác trai đă theo kháng chiến ra bắc mất rồi
. Riêng anh Phú, ông đoan quyết rằng anh sẽ lên lon, làm lớn, sẽ có
vợ đẹp, con ngoan, nghĩa là con đường tương lai của anh sẽ êm như
lụa . Hai người nhờ ông coi ngày, chọn giờ cho cái ngày vĩ đại cuả
họ . Và tay trong tay, họ ra về ḷng tràn trề hạnh phúc. Ít ngày sau
đó, anh Phú đưa chị lên sân bay về lại Saigon để lo đám cươí, anh
trở lại đơn vị tiếp tục chiến đâú .
**
Trớ mùa đông đến thật ảm đạm. Mưa Huế rả rích từ ngày này sang ngày
khác. Mây đen giăng kín trời và gió buốt thật buốt xuyên qua
mấy khoan cưả gỗ, qua những khung gạch thông hơi trên tường cao.
Tường vôi như làm bằng bông g̣n, hút hết cả hơi ẩm và giá lạnh. Từ
trong nhà có thể cảm thấy được hơi nước lạnh lẽo bốc lên từ mấy bức
tường loang lỗ, thấm dần vào trong từng lỗ chân lông. Tuy nhiên mưa
lạnh không cản được cả nhà Khánh đưa anh Phú về nơi an nghỉ cuôí
cùng. Khánh c̣n nhớ rất rơ cái nghĩa địa mênh mông sũng nước mưa lầy
lội, mọi người lạnh run trong những chiếc aó mưa. Những ngướ lính
đứng bên mộ đâỳ nước, và chị Nguyệt, người vợ chưa cưới của anh khóc
lóc thảm thiết trên chiếc quan tài . Lần này chị cũng mặc áo trắng.
Chiếc aó rộng thùng th́nh với những daĩ vaỉ kết trên ngưc, sổ lai,
đi đôi vơí chiếc khăn tang trắng ṿng vội qua đầu. Tiếng kèn đồng
nghe âm u rờn rợn .
Đó là lần đâù
tiên Khánh hiêủ được sự mất mát cuả kẻ ở người đi, và nếm được vị
mặn chát của chiến tranh. Những kinh nghiệm ấy chồng lên nhau, với
sự chứng kiến những caí chết cuả bao ngướ thân khác làm cho ư niêm.
chiến tranh tương tàn càng ngày càng rơ nét, vô vọng . Khánh tự hỏi
ông thâỳ Tàu khi xem tử vi cho anh Phú, ông có nh́n thấy tử thần
đang cười nhạo ông không? Và nếu biết được rằng anh Phú sẽ không bao
giờ được lên lon, được vợ đẹp, con ngoan, có phải rằng ông chỉ muốn
gieo một chút hạnh phúc cho những tháng ngày cuối cùng cuả anh , bơỉ
sự thực lọc qua sách tử vi dù có biết trước đi nưă nào có thay đổi
được ǵ . Vơí những lời nói đẹp đẽ cuả ông bên tai, chắc hẳn anh Phú
lúc nằm xuống rố vẫn không tin là ḿnh đă mất.
Đặng Lệ Khánh
Trang Đặng Lệ Khánh
THƠ
HOME |