|
Trương Văn Dân
ĐỌC BÀN TAY NHỎ DƯỚI MƯA
Nếu bạn mong chờ sẽ gặp những trang tiểu thuyết hấp dẫn, lôi cuốn kiểu “phải đọc một mạch thâu đêm” th́ e bạn có thể thất vọng, v́ cuốn sách mở ra cho chúng ta khá nhiều vấn đề và đ̣i hỏi người đọc có lúc phải dừng lại, chiêm nghiệm nhiều điều. Trước nhất, đó là một câu chuyện t́nh. Không giống như những chuyện t́nh diễm lệ khác, thường các nhân vật phải nếm đủ cung bậc hỷ nộ ái ố trong mối quan hệ yêu đương, tác giả đă “cung cấp” cho hai nhân vật chính một môi trường sống quá “sạch”, không có một chút thất vọng nào về nhau trong ba năm chung sống (trừ một lần duy nhất họ bất đồng ư kiến về quan niệm hôn nhân). Họ yêu nhau nồng nàn từ ngày đầu cho đến phút giây cuối cùng, khi người nữ phải đầu hàng số phận v́ căn bệnh ung thư quái ác. Rải rác giữa các trang viết, không thiếu những đoạn về sex nóng bỏng. Tôi ngạc nhiên v́ đọc hết những ḍng mô tả cảnh ái ân giữa hai con người đang ḥa làm một ấy, người đọc không cảm thấy gợn chút nhơ nhuốc nào trong hành động của họ (cảm giác này ít khi bắt gặp trong các tác phẩm có sex hiện nay). Ngược lại, tác giả đă thành công khi muốn cho độc giả thấy được sự cuốn hút thể xác chỉ là sự thăng hoa của một t́nh yêu đích thực. Họ yêu nhau say đắm, và họ muốn làm tất cả mọi điều để tạo hạnh phúc cho người kia. Một sự dâng hiến tự nhiên và trọn vẹn cho t́nh yêu, của cả hai phía (xin đừng nhầm lẫn với thứ t́nh nóng vội của một số giới trẻ hiện nay, thường chỉ có một người dâng hiến và một kẻ chỉ biết … đ̣i hỏi). T́nh yêu của họ làm tôi băn khoăn: liệu có thể có một thứ t́nh nào ṭan bích như thế trong đời thực chăng? Mà có hề chi. Dù sao, đó cũng là “nhân vật tiểu thuyết” mà. Nhưng điều khiến tôi ấn tượng nhất lại chính là…tác giả! Mặc dù ông có dụng ư hướng người đọc đến những mặt tích cực của t́nh yêu đôi lứa, sự bao dung, vị tha, sự đồng cảm về tâm hồn, sự ḥa hợp của hai thể xác… Tôi có cảm giác ông không viết cuốn sách này để kể về một chuyện t́nh, Có vẻ như ông chỉ muốn thông qua bối cảnh để chia sẻ tâm tư bức xúc của ḿnh về nhiều vấn đề của đất nước và thế giới. Ông có nhiều nỗi niềm đến độ ông đă để cho các nhân vật của ḿnh – từ ông nhà báo đến người viết văn hay ông bác sĩ về hưu… thuyết tŕnh “một thôi, một hồi” về nhiều vấn đề thuộc nhiều lănh vực khác nhau. Điều dễ nhận thấy là dù nhân vật đó là ai, họ đều có điểm chung là những người tốt, có tŕnh độ và lương tâm, luôn ưu tư về những tiêu cực trong đời sống mà họ khao khát có cơ hội sửa đổi. Phải chăng, thông qua tiểu thuyết, tác giả đang muốn t́m kiếm những tâm hồn đồng điệu, may ra “chung tay vỗ nên kêu”? Vô t́nh hay cố ư mà tác giả đă khoanh vùng đối tượng độc giả của ông. Cuốn tiểu thuyết có vẻ không mấy dễ nuốt với những độc giả trẻ hời hợt. Nó dường như thích hợp hơn với những người đọc có nền tảng kiến thức, lại có một đời sống tinh thần sâu sắc đă quen với cách lật lại mọi vấn đề để t́m ra bản chất sự vật dù là ở lănh vực nào: kinh tế, chính trị, xă hội cho đến triết học, tôn giáo… Tôi có cảm giác tác giả như một công dân toàn cầu, mà trên hết là một công dân Việt Nam với ḷng yêu nước tha thiết, đầy ư thức trách nhiêm, khao khát về một thế giới tốt đẹp hơn. Những trang viết cuồn cuộn cảm xúc chân thực của ông khiến tôi ṭ ṃ, dở trang b́a của cuốn tiểu thuyết, đọc lại những ḍng tiểu sử ngắn ngủi. Sinh ở B́nh Định, du học từ 1971 và tốt nghiệp Hóa và Công Nghệ Dược ở Italia, làm việc trong ngành hóa dược ở nước ngoài vài chục năm và hiện định cư tại Việt Nam. Có thể thấy đây là một trí thức thứ thiệt (bây giờ có khá nhiều trí thức thứ giả!), có thể tạo được cuộc sống ung dung ở một nước văn minh, nhưng ông lại quyết định bỏ hết để quay về Việt Nam, chấp nhận sống trong một môi trường c̣n lắm thứ phải bàn. Ô nhiễm từ không gian cho đến đạo đức con người, xuống cấp trầm trọng từ đường xá cho đến lương tâm, tinh thần trách nhiệm. Nếu không yêu, mà phải là yêu đến đắng ḷng, ai có thể chấp nhận những đánh đổi mất cân xứng như thế? Những ngày này, tôi hay nh́n thấy ông thường xuyên tham dự những buổi gặp bạn bè văn chương trong các quán nhỏ hay những căn pḥng chật chội làm ṭa soạn tại gia. Rất b́nh dị. Bên cạnh ông luôn là người vợ Ư Elena, một tiến sĩ ngôn ngữ và văn học nước ngoài với nụ cười dễ mến, rất ḥa đồng với bạn bè của chồng, thường thoải mái chia sẻ câu chuyện giữa họ với âm điệu tiếng Việt lơ lớ dễ thương. Tôi chợt nghĩ, chấp nhận rời xa quê ḿnh để cùng lặn lội về quê chồng như bà, sát cánh bên chồng trong cả niềm vui lẫn nỗi buồn như bà, phải chăng đó là thứ t́nh yêu đích thực tuyệt vời đă tạo cho nhà văn niềm cảm hứng để viết nên câu chuyện t́nh thật đẹp trong Bàn tay nhỏ dưới mưa?
Cao Kim Quy
|
