Buổi
sáng, tôi dong xe đi trong cơn mưa gió. Tôi chỉ c̣n một ngày để có
thể đi t́m những nhân vật trong ḍng nhớ ḿnh, trước khi trở lại
ḍng sống cũ. Rồi lại trở về trong lất phất mưa bay. Buổi trưa ngày
thường ở vùng quê vắng vẻ như thông lệ. Tất cả đă đi làm và tôi,
ngồi dưới hiên nghe tiếng mưa rơi.
Tôi sực nhớ file nhạc Bàn tay nhỏ dưới mưa của nhạc sĩ Nguyễn
Phú Yên mà tôi mới nghe qua một lần khi anh mới hoàn tất. Hôm nay,
trong mưa, tôi muốn nghe lại bản nhạc này
Đây là bản nhạc được nhạc sĩ Nguyễn Phú Yên phổ dựa theo ư của
truyện dài Bàn tay nhỏ dưới mưa của tác giả Trương văn Dân.
Gối tay sau gáy, đỡ đầu gối trên băng đá, tôi nhắm mắt ḥa cùng ba
tiếng mưa rơi. Tiếng mưa đang rơi trên mái tôn chỗ tôi ngồi lộp độp
rơi mang theo tiếng sắt, tiếng mưa gió ḥa trên nền nhạc âm u rĩ rền
như tiếng dội từ mê cung đời, và tiếng mưa ḷng nàng Gấm trong cơn
mê mơi đời;
“Bước đi trên đường đời
Bơ vơ giữa ḍng người
Em đi sao h́nh hài tả tơi
Tay che mưa đầy trời
Che dông băo cuộc đời
Mong manh thân phận này ră rời”
Tay em có che nổi trời không, hay chỉ là vô vọng? Tôi chợt nhớ mưa
trong tác phẩm Chuông nguyện hồn ai của Ernest Hemingway. Nhân vật
Maria tâm sự cùng Jordan “Đôi khi em thấy ḿnh đang chết trong mưa”.
Phải, đang chết. Cái chết ṃn của định mệnh đời vô phương chống đỡ.
Những chất ngất băo giông dường như cứ nhắm thân phận Gấm để dập
vùi. Dù cũng có lúc vui. Vui là vui vậy như bàn tay nhỏ chỉ che lấy
lệ sầu thương mưa gió từ đời.
“Có hay chăng đời ḿnh,
Âm u những cuộc t́nh
Lang thang những ngày dài buồn tênh
Không dưng anh trở về
Con tim trót hẹn thề
Cho em nẻo đường trần thôi năo nề”
Tôi đọc và nghe đi lại phiên khúc này để rồi phân vân. Câu “có hay
chăng đời ḿnh” là một câu nghi vấn, trong khi đời nàng Gấm là một
khẳng định đau thương. Và khẳng định rằng Gấm đă ngụp lặn trong đau
thương đó một cách có ư thức. Tôi ngẫm hoài phải chi, theo tôi, nên
đổi thành “Có ai hay đời nàng” bởi nhân vật Gấm trong bài ca này
đang ở ngôi thứ ba, một lời kể về nàng.
“Em mơ một t́nh yêu lung linh
Bên nhau niềm hạnh phúc mênh mông
Em vui cả một trời yêu thương thắm nồng
Biết đâu đời là cuộc bể dâu
Xót xa những phận người buồn đau
Đời cho thêm măi ê chề về sau”
Sẽ không thành đâu, ước mơ người dù nhỏ. Hạnh phúc chỉ mong manh như
sợi tơ sầu. Ngày vui phút chốc rồi đau ngàn trùng. H́nh tượng này là
h́nh tượng của một Lennie, một George trong Của chuột và người của
John Steinbeck. Hạnh phúc dù đơn sơ với người cũng không thành. Ṿng
vây oan khiên của đời vẫn luôn siết chặt những con người có cuộc
sống giản đơn.
Đây là bản nhạc mà nhạc sĩ Nguyễn Phú Yên đă dụng công làm ca từ và
nhạc dựa theo truyện. Dĩ nhiên không thể và cũng không cần thiết gom
hết nội dung. Chỉ một mảng t́nh của Gấm đủ để phô hết đau thương. Đó
như là một nhạc phim làm nền giới thiệu cho những chi tiết dài sau.
Nhạc sĩ Nguyễn Phú Yên đă thành công theo chiều hướng đó. Khả năng
viết nhạc của anh đă minh chứng qua nhiều bài hát để đời.
“Bước đi trong ngậm ngùi
Khi đau thương dập vùi
Dấu chân xưa trong chiều u tối
Em ra đi thật rồi
Mây trên cao bồi hồi
Đưa em yêu về trời thảnh thơi”
Những ḍng nhạc cuối rơi xuống, bốn chữ ‘về trời thảnh thơi” chỉ để
lại cho tôi một nỗi ngậm ngùi, tựa như “vĩnh an thiên phúc”, hy vọng
là thế, thảnh thơi cho kẻ thiện tâm, in terra pax hominibus bonae
voluntatis. Dù vẫn là nói chuyện viễn mơ.
Tôi chợt nghe thêm một tiếng mưa rơi thứ tư, mưa trong ḷng tôi sau
khi bài hát chùng rơi.
Ḷng chùng nghe tiếng mưa trong
Ngùi đau cơi thế nạm ṿng kim cô
Gian nan giữa cuộc vật vờ
Bàn tay chỉ để che hờ nỗi đau
Cám ơn Nhạc sĩ Nguyễn Phú Yên đă cho tôi chia sớt nỗi đau đời. Thế
gian c̣n quá nhiều bàn tay nhỏ dưới mưa