Trương Văn Dân
VỀ VỚI HƯ KHÔNG (cty vh Phuong Nam-Nxb Hội Nhà văn, 2011)
Có ai đó nói rằng một người sắp chết thường nh́n thấy toàn bộ cuộc đời của ḿnh trong những phút giây chớp nhoáng cuối cùng. C̣n tôi, tôi chẳng nh́n thấy ǵ rơ rệt. Chỉ thấy những xáo trộn của một chuyển hoá, như những bức ảnh trong một cuốn phim quay nhanh mà không có h́nh thù nào rơ nét. Tôi là ai? Là con Gấm? Là đứa bé bị đời bạc đăi, là người con gái trôi sông lạc chợ, bám víu vào những cuộc hôn nhân, thực chất là những bè gỗ mục, chấp chới giữa ḍng chảy xiết? Tôi là kết tinh của sự bất hạnh hay là người đàn bà được yêu, được vỗ về, che chở để có thể tự cho ḿnh là người hạnh phúc nhất trần gian? Tôi là một, hay là tất cả những h́nh ảnh phản chiếu từ những chiếc gương xung quanh ḿnh do cuộc đời sắp đặt: Tôi phản chiếu thành bóng trên gương và bóng phản chiếu lên những tấm gương khác, tạo thành những chuỗi h́nh ảnh vô cùng, vô tận. Phản chiếu của phản chiếu, h́nh ảnh của h́nh ảnh cùng với tiếng vọng của âm thanh có pha lẫn giọng cười, tiếng khóc? Nhiều ư nghĩ trôi qua mà thực sự tôi chẳng biết ḿnh là ai. Có lẽ xưa nay tôi chỉ nh́n tôi qua những ảo ảnh và nhận biết diện mạo của ḿnh qua ánh mắt phán xét của tha nhân. Tất cả thực ảo lẫn lộn. Không thể phân biệt. Không có khởi đầu, không có kết thúc. Không có trung tâm, không có ngoại giới. Chỉ có một chuỗi h́nh ảnh, âm thanh, mùi vị, ư nghĩ, hành động liên tục nối tiếp nhau với trùng trùng nghiệp chướng. Và trong cái ṿng xoay của màn luân vũ quay cuồng tôi đă thành người như mọi người, như mong muốn của đời… phản kháng hay tuân phục theo ư chí của gia đ́nh và bối cảnh xă hội. Tôi đă mang trên người vô vàn cảm xúc, buồn giận, yêu thương, ngọt ngào, cáu gắt ... và tâm trạng liên miên hoán đổi. Liên miên biến hoá. Tôi đă thích ứng, đổi thay…và cuối cùng mọi thứ trộn lẫn, chẳng có ǵ nguyên vẹn, như thể chưa từng tồn tại một ư nghĩ, một tư tưởng hay h́nh hài ǵ…mà chỉ có những chuyển đổi nối tiếp nhau rồi mờ nhạt thành một thứ vật chất và tâm linh hỗn độn. Tôi là ai? Là h́nh thể của giây phút hiện tại hay tập hợp của muôn vàn khuôn mặt, trong quá khứ, vị lai, mang đủ hạnh phúc, khổ đau, tài hoa, mê muội, sức khoẻ và bệnh tật rồi bây giờ chuẩn bị bước vào cơi vô sinh vô diệt? Trước đây, qua các truyện cổ tích tôi đă mong được trường sinh bất tử. Các truyện thần thoại mê hoặc tôi. Nó làm tôi mơ mộng và lăng mạn. Chỉ đến khi bệnh tật tôi mới nhận thức được rằng, như tất cả mọi vật thể, mỗi ngày trôi qua th́ tôi cũng đang tiến gần đến sự huỷ diệt. Mỗi ngày…tôi đang bước đến gần ngôi mộ của ḿnh. Con Gấm ngày hôm qua khác với con Gấm ngày hôm nay, và lúc này, lúc sau, nó sẽ đổi khác…Mỗi thời khắc trôi qua là con Gấm sống và tự giết chết một phần của chính ḿnh. Những tế bào này chết, những tế bào khác sinh ra. Con Gấm thay đổi, tự bác bỏ, tự mâu thuẫn, tự hoài nghi giữa đúng và sai, giữa chân lư và sai lầm…và đó chính là sự trưởng thành, là sự hoà nhập vào hiện thực cuộc sống thiên h́nh vạn trạng. Một cơn ho chí tử nữa vừa ập đến. Ngực tôi như muốn nổ bùng. Và đất trời yên ắng bỗng chao đảo như sụp đổ. Nó sẽ vỡ từng mảng và đổ ụp xuống trần gian. Tôi c̣n bao nhiêu thời gian nữa ? Từ đây đến “đó” c̣n bao xa ?
Những thời khắc c̣n lại ḿnh sẽ phải làm ǵ ?
Bây giờ không. Ngày mai không. Măi măi sẽ không.
Tôi hít một hơi dài và thấy ḷng nhẹ hơn bao giờ hết. Tất cả mọi vật
dường như hoà nhập vào trong tôi và chỉ trong giây lát mọi băn khoăn
lo nghĩ bỗng tan biến như mây khói. Một niềm vui, phấn khởi vươn tới
một chuyển hoá mới mẻ bỗng xuyên suốt và bừng nở trong người tôi.
Trong giây phút tôi thấy ḿnh sắp được giải thoát. Thoát khỏi chính
ḿnh. Thoát khỏi mọi hệ luỵ của đời ḿnh. Nhẹ hẳn người đi, tôi thấy
một cái ǵ lâng lâng, như một niềm sảng khoái chưa từng thấy. Trái
tim và da thịt tôi như bừng sáng, như vừa hiểu là ḿnh sắp bay qua
tuyệt vọng. Bỗng dưng tôi tưởng như chính mình đang bồng bềnh bay trong một cõi mà thời gian không còn ý nghĩa. Bản hòa tấu thánh thót của chim chóc, sâu bọ dọc bờ sông như không làm tan biến đi cái tĩnh lặng của thinh không mà chỉ làm sâu thêm cái tĩnh lặng thăm thẳm của tâm linh. Một cảm giác thanh thản lan khắp cơ thể. Bất chợt, tôi thấy ḿnh bay lên cao. Lên cao. Trước mắt tôi là một nơi chốn lạ lùng. Tôi chưa bao giờ đến đây nhưng cảm thấy vùng không gian xung quanh này đang bao bọc lấy ḿnh bằng một sự thân mật khác thường. Cứ như thể mỗi khoảng tối sáng đều đang thể hiện sức hút của nó, giống như sức hút của lỗ đen với các hành tinh trong vũ trụ và nó chi phối mọi chuyển động của ḿnh.
Chỉ đến khi tỉnh táo v́ bắt đầu giữ được thăng bằng tôi mới quay
nh́n cảnh vật chung quanh. Tôi lần lượt nh́n các thành phố…. Sài G̣n,
Hà Nội…Bắc Kinh, Thượng Hải, Bangkok hoa đèn rực rỡ…. Tôi thích thú
ngắm các đỉnh của dăy Hy Mă Lạp Sơn, nh́n những dải băng chảy dài
theo dốc núi, ngắm các thác nước bọt tung trắng xoá, đổ ào ào từ
đỉnh cao xuống các thung lũng. Tôi nh́n thấy ḍng Mêkông uốn khúc,
trắng như một dải lụa giữa trời xanh, chỉ tiếc là sự phấp phới đă bị
gián đọan bởi những nút gút xù x́, có lẽ đó là những con đập Tiểu
Loan, Mạn Loan bên Trung Quốc hay các thanh chắn nằm trên lănh thổ
Thái Lan, Cam Bốt hay trên đất nước Triệu Voi. Ở rải rác trên triền
núi tôi c̣n thấy các tu viện hay những ngôi nhà xinh xắn nằm giữa
vách đá chon von, như ẩn ḿnh trong khe núi rộng. Và bao trùm lên
tất cả là một màu của núi rừng xanh ngắt, tràn đầy sức sống và niềm
vui. Lần đầu tiên trong đời ḿnh tôi thoát khỏi cái thế giới bé nhỏ
và chật hẹp của ḿnh. Tôi không thể không nh́n mà không thấy ḷng
ngây ngất. Có lẽ hàng ngàn năm nay các dinh lũy khổng lồ của tạo hoá
vẫn ngự trị trên thế giới này mà tôi nào hay biết. Vũ trụ to rộng
ngoài sức tưởng tượng. Mà nếu không có được chuyến bay thật t́nh cờ
này chắc hẳn tôi chỉ có thể tan rữa trong các nấm mồ và không bao
giờ biết là cái thế giới này vẫn c̣n bao điều diệu kỳ và huyền bí. Giống như một kẻ quen nghe những âm thanh u uất của độc huyền cầm, rồi, bất ngờ, choáng váng trước ḍng thác âm thanh của một dàn nhạc khổng lồ.Tâm hồn tôi rạo rực, như rung lên theo từng cung bậc và màu sắc mờ ảo mà thiên nhiên vừa hé ra cho thấy. Tôi nghe, tôi nh́n không chán mắt. Gió lồng lộng. Tôi chợt nghe từ trong không gian có những tiếng lùng bùng, khi thưa thớt, khi dồn dập. Tôi ngẩn ngơ v́ chưa biết đó là âm thanh ǵ, nhưng có lẽ đó không phải là tiếng sấm. Bởi nắng c̣n chiếu sáng. Chói chang. Nắng. Gió. Cuối cùng tôi mở được cánh cửa bước vào khoảng không và bám vào một áng mây. Tựa ḿnh vào đó tôi đắm ḿnh trong cảm giác êm ấm hoàn toàn mới mẻ. Tôi vẫn nh́n xung quanh với một sự háo hức kỳ lạ. Tôi ngắm không chán mọi cảnh vật đang hiện ra trước mắt. Dường như chẳng c̣n ư nghĩ nào của tôi quay về quăng đời xưa cũ. Về quá khứ hay những ǵ đă trải qua. Tôi chẳng c̣n nhớ ǵ đến làng mạc, quê hương, ngay cả cái tôi hôm qua của ḿnh cũng quên hết. Tôi nh́n như uống cạn đến giọt cuối cùng cái màn h́nh vĩ đại đang đổi màu, và sự ngất ngây đó đang làm tiếng đập trái tim của tôi trở nên âm vang và mạnh mẽ hơn. Tôi mê mải chiêm ngưỡng cái sân khấu khổng lồ và phong cảnh bài trí thay đổi liên tục, hết lớp này đến lớp khác, tầng tầng lớp lớp. Có lẽ chưa lần nào trong đời ḿnh tôi có thể quan sát thiên nhiên chăm chú và tuyệt vời như vậy. Có lẽ chưa bao giờ tôi đắm ḿnh trong say mê và xúc động đến thế. Tôi như chỉ hướng thẳng vào thiên nhiên và hoàn toàn quên bẵng cả thời gian và bản thân ḿnh. Trong đầu tôi, tâm trí tôi hoàn toàn trống rỗng, và thấy ḿnh cứ bay như vậy, thoải mái cảm nhận thật đầy đủ là ḿnh không c̣n lệ thuộc vào thời gian.Tôi chẳng c̣n phải tất bật ngược xuôi với những chiếc kim đồng hồ, cuốn theo tiếng tích tắc vô nghĩa mà đầy thúc giục của nó rồi vật vờ trôi đi như con thuyền không mái chèo cuốn theo ḍng nước. Đột ngột tôi thấy hơi lạnh của độ cao trên thân thể ḿnh. Tất cả xao động. Tất cả biến đổi. Chỉ có sự nhận thức là mọi chuyển biến đều không tránh khỏi là c̣n ở lại. Và tôi thả rơi cái tôi của ḿnh trong cảm giác tự xoá mà không đau đớn, sẵn sàng hoà nhập và ch́m trong mênh mông. Từ trên cao nh́n xuống tôi thấy khói sương. Tất cả núi sông, thành quách, nhà cửa…dưới trần gian bỗng thu nhỏ lại, dần dần biến mất. Tất cả chỉ c̣n là khoảng không. Vô tận và mờ ảo.
Bản ngă, vô ngă sắp hoà vào đại ngă.
|