|
Cùng.... BAY VỀ TÂM DỊCH
~~oOo~~
PHẦN 1
Lời ngỏ
Ư tưởng viết để kể lại chuyến “Bay về tâm dịch” đă bắt đầu nhen nhúm trong trí tôi lúc ở sân bay Tân Sơn Nhất chờ máy bay về Doha, nhưng lúc ấy c̣n rất mơ hồ. Và nó chỉ thực sự h́nh thành khi ngồi ở Doha chờ chuyến bay chuyển tiếp về Roma. Lúc đó, sau khi nối được mạng và nhận được các tin nhắn thăm hỏi từ những người thân trong gia đ́nh và bạn bè trong văn giới, tôi thật sự xúc động và hiểu rằng, tuy ḿnh bay một ḿnh về tâm dịch nhưng không đơn độc, v́ những yêu thương lo lắng và t́nh cảm mà mọi người dành cho tôi và theo dơi cuộc hành tŕnh th́ khác ǵ họ đă đồng hành cùng tôi. Và thế là từ ư tưởng kể lại thế nào nếu ḿnh c̣n sống sót đă được mở rộng ra với các bài viết của các bạn mà tôi được nhận để h́nh thành một tập truyện: “Bay về tâm dịch.” Tập truyện là một tập hợp các bài viết để tri ân, được sắp xếp theo thứ tự thời gian, và hoàn toàn không có biên tập hay sắp xếp chủ quan theo một tŕnh tự nào. Do tính cách đặc biệt nên trong tập sách này ngoài những trang thơ văn, tuỳ bút viết trong mùa dịch c̣n có cả những bài báo, bài phỏng vấn liên quan hay các ḍng trạng thái trên Facebook, có khi c̣n được giữ lại các b́nh luận của các độc giả quen hay không quen biết. Các bài báo kể về chuyến bay về tâm dịch, tuy câu chuyện kể vẫn là một nhưng cách tŕnh bày và diễn đạt có khác nhau, tôi vẫn xin được giữ lại như một kỷ niệm hiếm có, xảy ra trong một trận đại dịch kinh hoàng gây bao đau thương cho toàn thế giới. Tôi xin cảm ơn tất cả các bạn đă cho tôi cơ hội để thực hiện tập sách này. Những trang viết bằng cảm xúc của các bạn trong thời điểm đặc biệt đó đă mang lại cho chúng tôi một cảm giác được thương yêu như được sưởi ấm trong ṿng tay thân ái. Không có những quan tâm đó chắc chúng tôi sẽ thấy ḿnh lạc lơng biết bao! T́nh bạn là một điều quan trọng trong đời sống. Và điều này th́ văn chương c̣n có thể gắn kết tuyệt vời v́ đó là chia sẻ tâm hồn và tri thức. Có người nói t́nh bạn được xem như một quyển sách, có người chiếm một trang, người chiếm được một chương nhưng cũng có người gắn bó và hiện diện cùng ta trong toàn bộ chuyện đời. Nhưng dù ǵ th́ văn chương là thứ không thể thiếu. Tất cả các nền văn học của mọi thời đại, trong mọi ngôn ngữ, trên tất cả các châu lục, kể, hát và dàn dựng con người trên sân khấu đều nhằm thể hiện nhu cầu của con người cần t́m đến nhau để mang lại ư nghĩa cho đời sống, đơn giản bởi v́ văn học nói lên được t́nh yêu và nỗi khổ, làm đẹp thế giới và làm đẹp cuộc đời.
Xin chân thành cảm ơn những người bạn yêu quư của tôi.
Trương Văn Dân ~~oOo~~
Trước khi vào
chuyện: CÙNG NHAU ĐI ĐẾN THIÊN ĐƯỜNG Một người đàn ông đang đi dạo với con chó của ḿnh. Anh ấy đang tận hưởng phong cảnh, rồi bỗng nhiên nhớ là ḿnh đă chết. Anh chợt nhớ là lúc ḿnh sắp chết th́ chú chó đi bên cạnh đă chết từ nhiều năm. Anh tự hỏi con đường đang đi sẽ đưa ḿnh về đâu. Sau một lát họ đến trước một bức tường trắng rất cao xây dọc theo con đường và h́nh như làm bằng đá cẩm thạch. Ở phía trên đỉnh đồi, bức tường bị gián đoạn bởi một ṿng cung rất cao, đang tỏa sáng dưới ánh nắng mặt trời. Đến gần anh thấy cửa ṿng cung bị đóng bởi một cánh cổng bằng ngọc trai và nh́n thấy có một con đường, h́nh như được lát bằng vàng ṛng. Anh dắt chó đi về phía cổng, ở một bên có một người đàn ông ngồi bàn làm việc. Anh hỏi: -Xin lỗi ông, chúng ta đang ở đâu vậy? -Đây là Thiên đường, thưa ngài. Người đàn ông trả lời. -Xin lỗi ông, tôi có thể xin một chút nước chứ? -Chắc chắn rồi, thưa ngài. Vào đi, tôi có nước ướp lạnh bên trong. Người đàn ông phẩy tay và cánh cổng được mở ra. -Bạn tôi có thể cùng vào được không? Anh vừa hỏi vừa chỉ con chó. -Xin lỗi ngài, ở đây chúng tôi không chấp nhận động vật. Anh khựng người, suy nghĩ một lát rồi sau đó liền quay lui và tiếp tục đi dạo với con chó của ḿnh. Sau một hồi đi bộ anh đă lên đến đỉnh một ngọn đồi khác, anh nh́n thấy một con đường bẩn thỉu dẫn đến lối vào một nông trại, trước cửa có một cánh cổng dường như chưa bao giờ đóng lại. Cũng không có hàng rào xung quanh. Khi anh đến gần cổng vào, anh ấy thấy một người đàn ông đang ngồi đọc một cuốn sách lưng dựa vào một thân cây. -Xin lỗi ông - anh hỏi - ông có thể cho tôi một ít nước uống không? -Vâng, chắc chắn rồi. Có một cái bơm ở chỗ kia, ông vào đi! -C̣n bạn tôi đây th́ sao? Vừa nói anh vừa chỉ vào con chó. -Không sao! Gần máy bơm có một cái bát. Họ bước qua cổng và đi một chút nữa th́ thấy có một cái bơm tay loại cổ và một cái bát đặt bên cạnh. Anh bơm nước đổ đầy bát và uống một ngụm thật lâu sau đó mời chú chó của ḿnh. Họ tiếp tục như thế cho đến khi đă khát, sau đó quay lại với người ngồi dưới gốc cây. -Thưa ông, nơi này tên ǵ nhỉ? Anh hỏi. -Đây là thiên đường! -Ủa, sao lạ vậy? Ở dưới kia họ cũng nói với tôi rằng đó là thiên đường. -À, ư bạn là nơi có con đường dát vàng và cánh cổng làm bằng ngọc trai hả? Không, đó là địa ngục. -Thế ông không phiền v́ họ đă sử dụng tên và thương hiệu của ông sao? -Không, rất tiện cho chúng tôi nữa là khác, v́ nó giúp chúng tôi loại bỏ những kẻ v́ quyền lợi cá nhân mà buông bỏ bạn thân của ḿnh. (Trích và dịch từ FB bạn gửi, không rơ nguồn) ~~oOo~~
1. Từ Milano đến Sài G̣n Chỉ trong thời gian một tháng mà tôi đă có hai chuyến bay xa, hai lần chọn lựa! Mà chọn lựa nào cũng đều là sinh/tử. Lúc từ Ư về Việt Nam th́ nước Ư an toàn, bạn bè và người thân khuyên không nên về. C̣n khi từ Việt Nam về lại Ư, th́ nước Ư đă trở thành một ổ dịch nguy hiểm nhất Châu Âu, có người bảo đừng đi. Nói chung, cả đi / về đều có nguy cơ lây nhiễm coronavirus rất cao. Chuyến về lại Ư báo chí đă viết nhiều. Từ báo giấy đến báo mạng như báo Thanh Niên(1), VnExpress(2), BBC(3), Báo Phụ Nữ(4), Vietnamnet, Dân Trí,… + rồi sau được nhiều bạn comments hay chia sẻ lại trên FB. Tuy nhiên tôi vẫn muốn viết lại với góc độ là người trong cuộc, vừa để tri ân đến những người thân đă quan tâm, theo dơi và chia sẻ những buồn lo, vừa để nói về những tâm trạng và suy nghĩ của ḿnh trong suốt cuộc hành tŕnh. Viết lại, cũng là để cho ḷng nhẹ nhơm. & Mọi năm chúng tôi thường về Ư vào mùa Hè, nhưng tháng 12- 2019 chúng tôi phải về vào mùa đông để tham dự buổi ra mắt sách do nhà xuất bản Calibano tổ chức: Tập truyện “Một Phút Tự Do” của Elena được nxb Văn Hóa Văn Nghệ in ở VN (2014) vừa được nxb Calibano, Milano in lại bằng nguyên tác tiếng Ư với tựa sách là “Un Istante di libertà.” Sau khi đón Tết cùng cộng đồng người Việt tại Milano, đầu tháng 2-2010 chúng tôi có nghe nói đến bệnh dịch Coronavirus rất nguy hiểm đang xảy ra ở Vũ Hán nhưng ḷng cứ nghĩ rằng nó ở quá xa nên sẽ chẳng liên quan ǵ đến ḿnh. Thế nhưng chẳng mấy chốc mà những lao xao bỗng biến thành nỗi ám ảnh vô h́nh khi tin tức coronavirus vượt thoát khỏi biên giới TQ để lan sang các nước láng giềng. Theo chương tŕnh th́ tôi sẽ khởi hành về VN vào ngày 13 tháng 2, c̣n Elena th́ ở thêm một thời gian với gia đ́nh, nhân tiện giải quyết một vài công việc rồi sẽ về sau. Thấy t́nh h́nh dịch bệnh đang lan rộng, số người lây nhiễm và chết ở Vũ Hán càng ngày càng tăng, các em tôi và bạn bè nhắn tin hay gọi điện khuyên tôi hăy dời ngày, đừng về VN vội. Sự chọn lựa về hay ở thật không dễ. Tôi c̣n phải về SG để duyệt lần cuối hai bản thảo tập truyện Một Phút Tự Do của Elena (đang tái bản) và tiểu thuyết Tṛ Chuyện với Thiên Thần. Thấy Elena không an ḷng, tôi nói là nếu có ǵ không ổn th́ tôi sẽ bay ngược về Ư. Trong khi chờ ngày bay th́ số người lây nhiễm và chết ở Vũ Hán mỗi ngày mỗi tăng, ḷng chúng tôi thấp thỏm những âu lo. Để trấn an Elena tôi đi siêu thị và nhà thuốc để mua khẩu trang nhưng không nơi nào có. Xưa nay, người phương Tây không quen dùng nên không dễ t́m. Dù chúng tôi đă nhờ đặt hàng nhưng sau đó được báo lại là không nơi nào sản xuất. Cuối cùng tôi đành phải làm vài khẩu trang bằng giấy để mang theo dự pḥng. Chuẩn bị hành lư xong một ngày trước khi đi, buổi trưa nằm đọc báo và thiếp đi được một lát, khi thức dậy th́ thấy Elena đă cắt vải và may tay một chiếc khẩu trang, kiểu bán ở Việt Nam. Ḷng tôi vô cùng xúc động. Ở sân bay Malpensa, sinh hoạt vẫn b́nh thường, chỉ có vài hành khách mang khẩu trang, đa phần là dân châu Á. Trên máy bay về Bangkok cũng thế. Thấy cô tiếp viên người Thái có mang khẩu trang nên tôi hỏi và sau đó cô mang đến tặng tôi một chiếc khẩu trang y tế. Đến Bangkok, hành khách quá cảnh được phân làm hai luồng để phân biệt khách bay từ Trung Quốc. Qua các sảnh, transit đều được kiểm tra thân nhiệt. Dọc lối đi tôi thấy có nhiều chai nước rửa tay để hành khách tiệt trùng. Chờ, rồi bay về Sài G̣n, tôi h́nh dung là sẽ phải làm tờ khai y tế và được đo nhiệt độ nhưng mọi thủ tục vẫn b́nh thường. Sài G̣n lúc này khá yên ổn. Đến đón tôi như mọi lần vẫn là cháu Thịnh. Lần này cháu c̣n tặng tôi 5 chiếc khẩu trang y tế. Mọi sinh hoạt ở thành phố Sài G̣n ngày tôi về đều b́nh thường, chỉ khác là mọi người được khuyến cáo mang khẩu trang khi đi đến chỗ đông người. Tôi vẫn gặp các bạn, làm các công việc như mọi ngày. Một tuần lễ có thể nói là b́nh an. T́nh h́nh bên Ư lúc này vẫn ổn. Nhưng không ngờ là tuần lễ sau đó có nhiều biến cố liên tục xảy ra, ập đến với một vận tốc khủng khiếp. Ngày 21 tháng 2 ở Ư bắt đầu có một người chết và vài ca lây nhiễm. Rồi sau ngày ấy ở vùng Lombardia, nói như Elena, “t́nh h́nh lây nhiễm càng lúc càng tăng, giống như một tảng đá từ trên đồi cao lăn xuống, vận tốc càng lúc càng nhanh. Mỗi ngày đều có thêm rất nhiều ca lây nhiễm và có nhiều người chết”(5). Ở Sài G̣n tôi theo dơi t́nh h́nh ở Ư, mỗi ngày mỗi xấu. Nếu ban đầu tôi nghĩ là dịch bệnh sẽ được dễ dàng khống chế th́ sau đó niềm tin liền bị lung lay. Trong ḷng chỉ c̣n lo lắng: Lệnh hạn chế di chuyển, nội bất xuất, ngoại bất nhập, ở Milano và 10 thành phố được xem là tâm dịch. Ngày 23.02, các trường học của 3 vùng Lombardia, Veneto và Emilia-Romagna đều đóng cửa. Mọi sự kiện lớn và lễ hội ở Bắc Ư đều bị hủy bỏ. Mặc dù Elena đă đặt vé về Việt Nam vào ngày 10 tháng 3, nhưng với tốc độ lây nhiễm như thế này th́ cần gấp rút bay về sớm. Năm nay nhuần và người Ư cho rằng năm nhuần thường mang lại những thay đổi lớn. Đă đổi ngày bay sớm hơn dự định, Elena sẽ bay ngày 29.2 và sẽ đến Việt Nam vào sáng ngày chủ nhật 1.3 để tránh là bắt đầu thứ hai tuần sau các sân bay ở Milano có thể bị phong tỏa. Tuy sắp đặt chi ly nhưng tôi vẫn chờ đợi đón Elena trong trạng thái phập phồng. Ngày 25, 26, 27 rồi 28. Sáng ngày 29, đang họp mặt ở nhà chị Dạ Ngân v́ là giỗ 3 năm ngày mất của nhà văn Nguyễn Quang Thân th́ bác sĩ Thái gọi điện báo: “Anh Dân ơi, mới hồi khuya có thông tư của Sở Ngoại vụ là bắt đầu từ 0.0 h ngày 29, tất cả các hành khách đến từ Italia đều phải bị cách ly 14 ngày và trong trường hợp xấu có thể sẽ không cho công dân Ư nhập cảnh!” Tôi rúng động toàn thân. Trưa đó về nhà, kiểm tra các thông tin qua lănh sự quán Italia và các hăng bay tôi quyết định gọi ngay cho Elena: “Tốt nhất là em đừng khởi hành. Ngày mai Thai Airways cũng sẽ ngừng các chuyến bay đi/về Ư. Khả năng bị mắc kẹt rất cao!”. Lúc đó ở Ư là 9h sáng, và Elena sắp chuẩn bị gọi taxi để buổi chiều đưa đến phi trường. Bên kia đầu dây im lặng. Chúng tôi nghe được cả tiếng thở của nhau. Tâm trạng này sau đó được Elena viết trong tạp bút Cuộc chạy đua với thời gian(6).
Trương Văn Dân
Xem tiếp Phần 2
________
(1)https://thanhnien.vn/chong-viet-33-tieng-nguoc-ve-tam-dich-covid-19-chau-au-de-gap-nguoi-vo-y-post936940.html?fbclid=IwAR0fjMOfkgpp7jelljKGpd7JFM-gcLKdCXj2O1CsRQCz3XD7QIFVj6ujhlU
(6)https://vanhocsaigon.com/cuoc-chay-dua-voi-thoi-gian-elena-pucillo-truong/
|
